T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI Bakırköy Prof. Dr. Mazhar Osman Ruh ...

Eğer hasta B formunun alıştırma bölümünde hata yaparsa gösterilir. Hata
açıklandıktan sonra, uygulayıcı yanlış olan bölümü işaretler ve şöyle der “buradan devam
edin” (doğru olarak tamamlanan son halka gösterilir) Eğer hasta B formunun alıştırma
bölümünü hala tamamlayamıyorsa hastanın eli alınır, kalemi (silgi tarafı aşağıya gelecek
şekilde) yönlendirilir. Sonra şöyle söylenir : “şimdi siz deneyin. Kalemin ucunu düzeltin.
Unutmayın, bir numaradan başlayın birden A’ya, ikiden B’ye, B’den üçe ve sırasıyla sonuna
kadar devam edin, ta ki üzerinde ‘BİTİR’yazan halkaya gelinceye kadar. Hiçbir sayıyı
atlamayın ve bir halkadan diğerine doğru sırada gidin. Eğer yanlış yaparsanız, işaretleyin.
Hazır? Başlayın!”
Eğer hasta bu kez başarırsa, testin B bölümüne geçilir. Yapamadıysa prosedürü hasta
doğrusunu yapana kadar ya da yapamayacağı aşikâr hale gelene kadar tekrar edilir. Eğer hasta
alıştırmayı doğru tamamlarsa ve ne yapacağını biliyor gibi görünüyorsa şöyle söylenir: ”Çok
güzel! Haydi bir sonrakini deneyelim.” Sayfa çevirilir ve hastaya B formu verilir, B formuna
geçilir, şöyle söylenir: ”Bu sayfada bazı sayılar ve harfler var. Bir numaradan başlayın ve
birden A’ya, A’dan ikiye, ikiden B’ye, B’den üçe ve sırasıyla sonuna kadar devam edin.
Unutmayın, önce bir sayı, sonra bir harf, sonra bir sayı, sonra bir harf. Hiçbir sayıyı atlamayın
ve bir halkadan diğerine doğru sırada gidin. Eğer yanlış yaparsanız, işaretleyin. Unutmayın,
olabildiğince hızlı yapın Hazır? Başlayın!
”
Zaman tutmaya başlanır. Eğer hasta bir hata yaparsa dikkati hemen o noktaya çekilir
ve hatanın olduğu noktadan devam etmesini sağlanır. Zaman durdurulmaz. Eğer B formunu
hatasız tamamlarsa sayfa kaldırılır. Zaman saniye cinsinden kaydedilir. Hatalar sadece artan
performans zamanı olarak sayılmaktadır.
Uygulama için geçen süre yaklaşık 5-10 dakikadır.
b) Digit Span Test (Sayı Menzili Testi): Primer sözel dikkatin değerlendirilmesinde
Weschler Memory Scale (WMS)’nin “Digit Span” alt testi kullanıldı. Digit span testi, dikkat,
vijilans, çalışma belleği (kısa süreli bellek),yürütücü işlevleri, kısa süreli dikkat kapasitesini
değerlendirmek için kullanılır. İki aşamadan oluşan bu testin “İleri sayı menzili (düz sayı
dizisi)” olarak adlandırılan ilk bölümünde deneğe birer saniye aralıklarla okunan tek rakamlı
sayıları, testi veren kişinin okumasının hemen ardından aynı sırayla tekrarlaması istenir. Bu
bölümün maksimal skoru 8’dir. Geri sayı menzili testi (Ters sayı dizisi) olarak adlandırılan
ikinci bölümünde ilk bölümündeki ilkeye uygun olarak okunan sayıların denek tarafından
tersinden aynı sırayla söylemesi istenir. Bu bölümün maksimal skoru 7’dir.
Hem ileri ve hem de geri sayı menzilinde gitgide birer birer artan sayıda rastgele
rakamlar saniyede bir hızında okunur, yani işitsel dikkat gerektirir. Bazı hastalık gruplarında
ileri ve geri menzil farklı olabilir. Bu nedenle ikisini ayrı puanlamak uygundur. İleri menzilin
normali 6±1’dir (Erişkinler için). İleri menzil bellek testinden çok dikkati ölçen bir testtir.
(Algının pasif menzili). Stres ve kaygı testi önemli ölçüde etkiler, menzili kısaltır. Sayı
menzili sol hemisfer hasarlarına duyarlıdır. Geri menzil testinde de kişiden sayı dizilerini
sondan başa doğru tekrarlaması istenir. Normaller ileri menzilden bir ila iki eksik sayıyı
tersten söyleyebilir. Geri menzilde, ileri menzilden farklı olarak bir miktar verinin
55