T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI Bakırköy Prof. Dr. Mazhar Osman Ruh ...

üzerindeki etkisi değerlendirilir. Bu ölçek DSM-III-R’ deki son şeklinden Uzman Dr. Şahap
Erkoç tarafından Türkçe’ye çevrilmiştir.
4. Şizofreni Hastaları İçin Yaşam Niteliği Ölçeği (ŞYNÖ) (The Quality of Life Scale-
QLSS): Heinrichs ve arkadaşları tarafından 1984 yılında geliştirilmiştir. İdame tedavisi
altındaki şizofreni hastalarının son bir ay içindeki uyumlarını değerlendirmek amacıyla
geliştirilmiş olup, hastaların kişisel deneyimlerinin zenginliğini, kişilerarası ilişkilerinin
niteliğini ve mesleki rollerdeki üretkenlik düzeylerini ölçmek amacıyla geliştirilen yarı
yapılandırılmış bir ölçektir. Hem subjektif iyilik halini hem de objektif yaşam kalitesini
sorgulayan bir ölçek olup, genellikle tipik ve atipik antipsikotik ilaçların karşılaştırıldığı
çalışmalarda kullanılmaktadır (107). Toplam 4 alt boyut ve 2 sorudan oluşan ölçekte her bir
madde için üç bölüm vardır. Birinci bölümde görüşmecinin değerlendirme yapılacak
parametreyi anlaması ve bunun üzerine yoğunlaşmasına yardımcı olmak üzere kısa bir
tanımlama yapılmakta; ikinci bölümde görüşmecinin hastayı incelemesinde yardımcı olmak
üzere birkaç örnek verilmekte; üçüncü bölümde de değerlendirmeyi yapmak için 7 dereceli
likert tipi bir skala verilmektedir. Ölçeğin alt boyutları I. Kişilerarası ilişkiler, II. Mesleki rol,
III. Ruhsal bulgular, IV. Günlük eşya kullanımı ve faaliyetler biçimindedir. Yüksek puanlar
iyi işlevselliği göstermektedir 2000 yılında gerçekleştirilen bir çalışmada tedaviye yanıtın
değerlendirilmesi için yüksek duyarlılık gösterdiği saptamıştır.(Cramer ve ark. 2000). Soygür
ve arkadaşları tarafından Türkçe geçerlik ve güvenilirlik çalışması 2000 yılında yapılmıştır.
5.Sosyal İşlevsellik Ölçeği (SİÖ) (The Social Functioning Scale): Birchwood ve
arkadaşları tarafından geliştirilmiştir. Kişinin bütün sosyal rolüne (işçi, ebeveyn) yapılan
yargıyı gerektiren, rol işlevlerini değerlendirilen bir araçtır. Altı alt alandan oluşur: Sosyal
uğraşı/sosyal geriçekilme, kişiler arası davranış, öncül sosyal etkinlikler, boş zaman etkinlikleri,
bağımsızlık, iş/meslek. Alt ölçeklerden alınan puanların yüksek olması işlevsellikte olumluya doğru
gidişin olduğunu göstermektedir. Standartları hesaplanmamıştır ve karşılaştırmalı çalışmalarda
kullanılmaktadır. Hem hasta için hemde hasta yakını için form bulunur ve kendini
değerlendirme ölçeği biçimindedir. Türkçe geçerlik ve güvenilirliği Erakay SY tarafından
2001 yılında yapılmıştır.
6.Nöropsikolojik değerlendirme testleri:
Dikkat:
a) İz Sürme Testi (Trail Making Test A ve B) (TMT-A, TMT-B): Görsel arama,
dikkat, zihinsel esneklik ve motor fonksiyon testidir. Dikkat ve sıraya koyma işlevlerini
değerlendirmek üzere yaygın biçimde kullanılır. TMT çalışma belleğini, psikomotor hızı ve
yürütücü işlevleri değerlendirir. Testte zaman ve hata sayısı değerlendirilmektedir. İki formu
A ve B olmak üzere sırasıyla uygulanır
Uygulanışı:
53