Temel Farmakokinetik

Temel Farmakokinetik 187
olarak ortaya çıkar. Bu hacim, sadece kan hacmi
olarak değil, aynı zamanda kan ile yüksek oranda
etkileşim gösteren kalp kası, dalak, v.b. organları da
kapsamaktadır.
Klirensi bulmada diğer bir yol, I.V. verilişten sonra elde
edilen plazma derişimi zaman eğrisi altında kalan toplam
alanı (AUC) hesaplamaktır:
Bu hacimler arasındaki ilişkiye bakılacak olursa 10 ,
V dext >V darea >V dss >V p
(11.15)
Cl= ° İV
AUC
(11.18)
sırası ortaya çıkmaktadır. Bazı etkin maddelerin sanal
dağılım hacimleri Ek A'da görülmektedir.
7) Klirens (Cl, Arınma)
Klirens veya tam Türkçe karşılığıyla arınma demektir.
Organizmaya verilmiş olan etkin maddenin uzaklaşmasıyla
ilgili çok önemli bir parametredir. Tanım olarak
organizmadaki sıvıların, birim zamanda etkin maddeden
arınmış hacmini belirler. Birimi, mL/dakika veya L/
saat gibidir. Yani bîr debi ifadesidir. Bu tanımla klirens,
bir süzülme işlemini andırmakla beraber, gerçekte
böyle bir olay sözkonusu değildir. Vücuttan etkin madde
uzaklaştıkça, vücut sıvılarındaki derişimi de düşer.
Herhangi bir anda vücuttaki etkin madde miktarını A
ve o andaki plazma derişimini C ile gösterirsek, etkin
maddenin vücuttan uzaklaşma hızı,
dA
Uzaklaşma hızı (miktar/zaman) = — = CI*C (11.16)
dt
şeklinde tanımlanır. Burada Cl, klirensi göstermekte
olup,
denklemiyie k ve V ile ilişkilidir.