Türkiye'de Kadına Yönelik Şiddet - Sabanci University Research ...

46 Ayfle Gül Alt›nay ve Yeflim Arat
Tart›flma
1980'lerden bugüne Türkiye'de kad›na yönelik fliddetle mücadele konusunda
söylem düzeyinde paradigmatik bir de¤ifliklik yaflanm›flt›r. Yirmi y›l
kadar önce daya¤a karfl› olmak radikal bir feminist önermeyken, bugün dayak
yayg›n biçimde k›nanmakta, yasalarla cezaland›r›lmaktad›r. Art›k hem
kamusal alanda hem devlet düzeyinde kad›na yönelik fliddet çözülmesi
gereken bir sorun olarak benimsenmektedir. Kad›n hareketi yayg›n bir kurumsallaflma
ile önemli hukuksal reformlar›n gerçekleflmesinde, yeni kanunlar›n
gerek içeri¤inin belirlenmesinde, gerekse kabul edilmesinde kilit
rol oynam›flt›r. 4320 say›l› Aileyi Koruma Kanunu, yeni Medeni Kanun, yeni
Ceza Kanunu, 5393 say›l› Belediye Kanunu ve özellikle Temmuz 2006
Baflbakanl›k Genelgesi kad›na karfl› fliddetle önemli mücadele araçlar›d›r. Bu
araçlar henüz gerekti¤ince etkin bir biçimde kullan›lmamaktad›r. Temmuz
2006 Genelgesini hayata geçirecek siyasi irade oluflmam›flt›r, oluflmal›d›r.
Bu kazan›mlar›n ötesinde kamusal alanda gerçekleflen yayg›n kurumsallaflma
yayg›n bir yaln›zl›kla beraber yürümektedir. fiiddete karfl› örgütlenen
kad›nlar aras›nda Kürt sorunu önemli bir k›r›lma noktas› yaratm›flt›r. Öte
yandan kad›n kurulufllar›n›n büyük ço¤unlu¤u anlafl›l›r nedenlerle her türlü
siyasi örgütlenmeden ba¤›ms›z olmay› seçmifl, bu ba¤›ms›zl›¤›n pek ço¤u
için beraberinde getirdi¤i k›s›tl› maddi olanaklarla, k›s›tl› enerjilerini, büyük
bir özveri ile bonkörce harcamak zorunda kalm›fllard›r. Kad›n kurulufllar›-
n›n pek ço¤u, özellikle de kendilerini feminist olarak tan›mlayanlar, yard›m
kuruluflu olmad›klar›n›, kad›nlara kendi öncelikleri ve seçimleri do¤rultusunda
kendi ayaklar›n›n üstünde durabilecek olanaklar yaratmaya çal›flt›klar›n›
vurgularlar. Bunu fiiliyatta yapan çok az kurulufl vard›r. Ço¤u kad›n
örgütü büyük bir özveri ile baflka kad›nlara yard›m eli uzatmaktad›r.
KAMER kad›nlara karfl› fliddetle mücadelede özgün bir örnek oluflturmaktad›r.
Aile içi fliddetle mücadeleye dönük çal›flmalar›nda, KAMER, feminist
bir söylemle fliddet konusunda fark›ndal›k yaratarak kad›nlar› güçlendirip,
fliddet iliflkilerini dönüfltürmeyi amaçlam›fl; bu yolla 10 y›lda yaklafl›k
30,000 kad›na ulaflm›fl, 23 ilde yerel dan›flma merkezleri kurulmas›na
önayak olmufltur (KAMER 2007b). KAMER'in fark›ndal›k çal›flmalar› yoluyla
kad›nlar›n eflleri ve çocuklar› dahil aile içi fliddet iliflkileri dönüflürken,
yak›n çevreleri de bu dönüflümden etkilenmektedir. Aile içindeki fliddet iliflkileri
dönüflürken geleneksel toplum yap›s› da dönüflmektedir. Bu süreç,