Türkiye'de Kadına Yönelik Şiddet - Sabanci University Research ...

Türkiye’de Kad›na Yönelik fiiddet 29
Meclis Baflkan›'na verildi. 1994 y›l›nda hükümet yeni bir kanun tasla¤› haz›rlamak
üzere bir komisyon kurdu. Kad›n örgütleri konuyu hep gündemde
tuttular. KSSGM'nin çabalar›, CEDAW komitesinin elefltirileri ve Pekin
Konferans› sonras› Avrupa Birli¤i'ne girme çabalar› ba¤lam›nda haz›rlanan
program ile birlikte Medeni Kanun’un yenilenmesi söz konusu oldu. Bu
arada, 2000 y›l›nda feministlerin Kad›n S›¤›naklar› Kurultay› sonras› oluflturduklar›
elektronik haberleflme a¤›, örgütlü protestolar›n› yo¤unlaflt›rmalar›na
yard›mc› oldu. TBMM'nin Adalet Komisyonu, 2001 Mart'›nda kad›n
örgütlerince öngörülen mal paylafl›m› konusundaki teklifleri reddedince,
Türkiye'nin de¤iflik bölgelerinden ve s›n›flar›ndan de¤iflik önceliklere sahip
100’den fazla kad›n örgütü ulusal bir platform oluflturarak Medeni Kanun
kampanyas›na yeni bir güç verdiler. Bu platform bas›n aç›klamalar›ndan
TBMM Adalet Komisyonu üyelerini ziyaret etmeye kadar yo¤un lobi faaliyetlerinde
bulundu ve kanunun istenilen flekilde ç›kmas› için çal›flt›.
Keza 2004 y›l›nda kabul edilen ve 1 Haziran 2005'de yürürlü¤e giren yeni
Ceza Kanunu da kad›nlar›n yo¤un çabalar› ile fliddet içeren maddelerinden
ar›nd›r›ld›. Eski kanunda kad›na yönelik cinsel fliddet içeren suçlar,
“genel ahlak ve aile düzenine iliflkin suçlar” olarak alg›lan›yordu. Bu bak›fl
aç›s›, namus gerekçesi ile ifllenen suçlarda ceza indirimine olanak sa¤l›yor,
tecavüze u¤rayan kad›nlar›n tecavüz edenle evlenmesi halinde suçlunun ceza
almamas›na izin veriyordu. Yeni kanun ise cinsel fliddet içeren suçlar›
“kiflilik hak ve özgürlüklerine karfl› suçlar” olarak tan›mlamaktad›r. Cinsel
fliddet içeren suçlar yeniden tan›mlanarak, kapsamlar› geniflletilmifl, kad›nlar
ifl yerinde cinsel tacize karfl›, evlilik içinde tecavüz ve cinsel sald›r›ya karfl›
korumaya al›nm›fllard›r. Tecavüzcüyle evlenmede cezan›n ertelenmesini
öngören madde kald›r›lm›flt›r. Töre cinayetleri “nitelikli insan öldürme”
olarak kabul edilmifl, aile içi fliddete iflkence kapsam›nda a¤›r cezalar öngörülmüfltür.
Evlilik d›fl› do¤mufl çocu¤unu namus kurtarma nedeniyle öldüren
anneye ceza indirimi de yasadan kald›r›lm›fl, yaflama hakk› namus kavram›ndan
ba¤›ms›z güvenceye al›nm›flt›r.
2001 y›l›nda Yeni Medeni Kanun kabul edildikten sonra, koalisyon kurma
ve lobi faaliyetlerinde deneyim kazanm›fl olan kad›n hareketi Yeni Ceza
Kanunu’nun ç›kmas›nda daha k›sa fakat etkin bir kampanya yürüttü. Bu süreçte
Kad›n›n ‹nsan Haklar› - Yeni Çözümler Vakf›'n›n sekretaryas›n› yürüttü¤ü
ve çok say›da kad›n kuruluflu ve feminist avukat›n kat›ld›¤› TCK Kad›n