Untitled
Untitled
Untitled
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
İÇİNDEKİLER<br />
Sayfa<br />
1. GİRİŞ ……………………………………………………………………….………... 1<br />
2. ENDÜSTRİ BİTKİLERİ HASTALIKLARI …………………………………….... 3<br />
2.1. FUNGAL HASTALIKLAR ……………………………………………………… 3<br />
ANASON YAPRAK LEKESĠ (Cercospora malkoffii) ………………... 5<br />
ASPĠR YAPRAK LEKESĠ (Alternaria carthami) …………………….. 6<br />
AYÇĠÇEĞĠ MĠLDĠYÖSÜ (Plasmopara halstedii) ……………………. 8<br />
HAġHAġ KÖKBOĞAZI YANIKLIĞI (Dendryphion papaveris) ……. 12<br />
HAġHAġ MĠLDĠYÖSÜ (Peronospora arborescens) …………………. 14<br />
PAMUKTA FĠDE KÖKÇÜRÜKLÜĞÜ (Rhizoctonia solani, Fusarium<br />
spp., Alternaria spp., Macrophomina spp., Verticillium spp.,<br />
Aspergillus niger) ……...…..................................................................... 15<br />
PAMUKTA SOLGUNLUK (Verticillium dahliae) …………………… 20<br />
SUSAM ve ANASONDA ÇÖKERTEN (Rhizoctonia solani, Fusarium<br />
oxysporum, F.equiseti, Alternaria tenuis) …………………….……… 22<br />
ġERBETÇĠOTU MĠLDĠYÖSÜ (Pseudoperonospora humuli) ………. 24<br />
TÜTÜN FĠDELERĠNDE ÇÖKERTEN (Rhizoctonia solani, Fusarium<br />
spp., Pythium spp., Alternaria spp., Sclerotinia sclerotiorum) ……...<br />
27<br />
TÜTÜN KÜLLEMESĠ (Erysiphe cichoracearum) ……………………. 30<br />
TÜTÜN MĠLDĠYÖSÜ (MAVĠ KÜF) (Peronospora tabacina) ………. 33<br />
YERFISTIĞINDA KÖKBOĞAZI ÇÜRÜKLÜĞÜ (Aspergillus niger) . 37<br />
YERFISTIĞINDA SERKOSPORA YAPRAK LEKESĠ ……………… 38<br />
Erken yaprak lekesi (Mycosphaerella arachidis)<br />
Geç yaprak lekesi (Mycosphaerella berkeleyi)<br />
2.2. BAKTERİYEL HASTALIKLAR ………………………………... 43<br />
PAMUK KÖġELĠ YAPRAK LEKESĠ (Xanthomonas axonopodis pv.<br />
malvacearum) ........................................................................................... 45<br />
TÜTÜNDE VAHġĠ ATEġ (Pseudomonas syringae pv. tabaci) ………. 47<br />
2.3. VİRÜS HASTALIKLARI ………………………………………… 51<br />
TÜTÜN MOZAĠK VĠRÜSÜ (Tobacco mosaic tobamovirus -TMV) ………..……….. 53<br />
2.4. FİZYOLOJİK HASTALIKLAR …………………………….…………………… 57<br />
TÜTÜNDE ÇIFIT ALACASI ………………………………………….. 59<br />
3. ENDÜSTRİ BİTKİLERİ ZARARLILARI ……….…………….…. 61
ANASON GÜVESĠ (Depressaria daucivorella) ………..…………….. 63<br />
ANASONDA YAPRAKBĠTLERĠ …………….……………..………..<br />
Anason yaprakbiti (Hyadaphis foeniculi)<br />
Bakla yaprakbiti (Aphis fabae)<br />
AYÇĠÇEĞĠNDE BOZKURT (Agrotis ipsilon, A. segetum) ……..……. 67<br />
AYÇĠÇEĞĠNDE ÇAYIR TIRTILI (Loxostege sticticalis) ……..……… 70<br />
AYÇĠÇEĞĠNDE MAKASLI BÖCEK (Lethrus brachiicollis) …..……. 72<br />
AYÇĠÇEĞĠNDE YEġĠLKURT (Helicoverpa armigera) …………...… 74<br />
HAġHAġ KÖKKURDU (Ceuthorrhynchus denticulatus) ………..…… 77<br />
KETEN VE KENEVĠRDE TOPRAK PĠRELERĠ (Phyllotreta spp.) ..… 79<br />
PAMUKTA BĠTKĠ TAHTAKURULARI (Exolygus gemellatus,<br />
E.pratensis, Creontiades pallidus) ……………………………………... 81<br />
PAMUKTA BOZKURTLAR (Agrotis ipsilon, A. segetum) …………... 85<br />
PAMUKTA ÇĠÇEKTRĠPSLERĠ (Frankliniella intonsa, F. occidentalis) 87<br />
PAMUKTA DĠKENLĠKURT (Earias insulana) ………………………. 90<br />
PAMUKTA KIRMIZIÖRÜMCEKLER ………………………………<br />
Pamuk kırmızıörümceği (Tetranychus cinnabarinus)<br />
Ġkinoktalı kırmızıörümcek (Tetranychus urticae)<br />
PAMUKTA PAMUK ÇĠZGĠLĠ YAPRAKKURDU (KARADRĠNA)<br />
(Spodoptera exigua) ……………………………………………….….... 97<br />
PAMUKTA PAMUK YAPRAKBĠTĠ (Aphis gossypii) ……………….. 101<br />
PAMUKTA PAMUK YAPRAKKURDU (Prodenya) (Spodoptera<br />
littoralis) ………………………………………………………………… 104<br />
PAMUKTA TELKURDU (Agriotes lineatus, A. obscurus) ..………..… 107<br />
PAMUKTA TÜTÜN BEYAZSĠNEĞĠ (Bemisia tabaci) ……………… 109<br />
PAMUKTA TÜTÜNTRĠPSĠ (Thrips tabaci) …………………………. 114<br />
PAMUKTA YAPRAKPĠRELERĠ (Empoasca decipiens, Asymmetrasca<br />
decedens) ……………………………………………………………….. 117<br />
PAMUKTA YEġĠLKURT (Helicoverpa armigera) …………………… 119<br />
PEMBEKURT (Pectinophora gossypiella) ……………………………. 124<br />
PUROLUK TÜTÜNLERDE ÇOKRENKLĠ TIRPANKURDU<br />
(Peridroma saucia) …………………………………………………….. 128<br />
SOYADA KIRMIZIÖRÜMCEKLER ………………………………………<br />
Pamuk kırmızıörümceği (Tetranychus cinnabarinus)<br />
Ġkinoktalı kırmızıörümcek (Tetranychus urticae)<br />
SOYADA PAMUK ÇĠZGĠLĠ YAPRAKKURDU (Spodoptera exigua) . 133<br />
65<br />
93<br />
131
SOYADA PAMUK YAPRAKKURDU (Spodoptera littoralis) ………. 135<br />
SOYADA PĠSKOKULU YEġĠLBÖCEK (Nezara viridula) …………... 138<br />
SOYADA TÜTÜN BEYAZSĠNEĞĠ (Bemisa tabaci) …………………. 141<br />
SOYADA TÜTÜNTRĠPSĠ (Thrips tabaci) …………………….……… 143<br />
SOYADA YEġĠLKURT (Helicoverpa armigera) ………………….…. 145<br />
SUSAMGÜVESĠ (Antigastra catalaunalis) ………………………..….. 148<br />
SUSAMDA BOZKURT (Agrotis segetum) ……………………………. 150<br />
SUSAMDA PAMUK YAPRAKBITĠ (Aphis gossypii) ……………….. 152<br />
ŞERBETÇİOTU YAPRAKBİTİ (Phorodon humuli) ………………………………. 154<br />
ŞERBETÇİOTUNDA İKİNOKTALI KIRMIZIÖRÜMCEK (Tetranychus urticae) . 156<br />
TÜTÜN GEBESĠ (Phthorimaea opercullella) ………………………… 158<br />
TÜTÜN FĠDELĠKLERĠNDE TOPRAK SOLUCANI (Lumbricus<br />
terrestris)………………………………………………………………… 160<br />
TÜTÜNDE BOZKURT (Agrotis ipsilon, A. segetum) …………………………….. 162<br />
TÜTÜNDE ġEFTALĠ YAPRAKBĠTĠ [Myzus (Nectarosiphon)<br />
persicae] ………………………………………………………………... 164<br />
TÜTÜNDE TELKURTLARI (Agriotes spp.) ………………………….. 167<br />
TÜTÜNDE TÜTÜN BEYAZSİNEĞİ (Bemisia tabaci) ……………………………. 169<br />
TÜTÜNDE TÜTÜNTRĠPSĠ (Thrips tabaci) ……….………………….. 171<br />
TÜTÜNDE YEġĠLKURT (Helicoverpa armigera) …………………… 173<br />
YERFISTIĞINDA KIRMIZIÖRÜMCEKLER ………………………...<br />
Pamuk kırmızıörümceği (Tetranychus cinnabarinus)<br />
Ġkinoktalı kırmızıörümcek (Tetranychus urticae)<br />
175<br />
4. SÜS BİTKİLERİ HASTALIKLARI ……………………………….. 179<br />
BEGONYA KÜLLEMESĠ (Microsphaera begoniae) …….…………… 181<br />
GÜL KÜLLEMESĠ (Sphaerotheca pannosa var. rosae) ………………. 182<br />
GÜL PASI (Phragmidium mucronatum) ………………………………. 184<br />
KARANFĠL PASI (Uromyces dianthi) ………………………………… 187<br />
KARANFĠL YAPRAK LEKESĠ (Alternaria dianthi ve A. dianthicola)<br />
…..……………………………………………………………………….. 189<br />
KARANFĠLDE ÇÖKERTEN (Rhizoctonia solani) …………………… 191<br />
KARANFĠLDE KURġUNĠ KÜF (Botrytis cinerea) …………………... 193
5. SÜS BİTKİLERİ ZARARLILARI …………………………………. 195<br />
GERBERADA ÇĠÇEK TRĠPSĠ (Frankliniella occidentalis) ………….. 197<br />
GERBERADA TÜTÜN BEYAZSĠNEĞĠ (Bemisia tabaci) …………… 200<br />
GLAYÖLDE ÇĠÇEK SOĞAN AKARI (Rhizoglyphus echinopus) …… 203<br />
GÜL FĠLĠZARISI (Syrista parreyssi) …………………………..…….. 205<br />
GÜL FĠLĠZBURGUSU (Ardis brunniventris) ………………………… 207<br />
GÜL HORTUMLUBÖCEĞĠ (Rhynchites hungaricus) ….………..…... 208<br />
GÜL YAPRAKBĠTĠ (Macrosiphum rosae) ………………………..…. 210<br />
GÜLDE KOġNĠL (Parthenolecanium spp.) ……………………..……. 212<br />
KARANFĠLDE ÇĠÇEKTRĠPSĠ (Frankliniella occidentalis) ………… 214<br />
KARANFĠLDE PAMUK YAPRAKKURDU (Spodoptera littoralis) … 217<br />
KRĠZANTEM, KARANFĠL VE GERBERADA YAPRAK<br />
GALERĠSĠNEĞĠ (Liriomyza trifolii) ….……………………………..… 220<br />
NERGĠS SOĞAN SĠNEKLERĠ ….……………………………………..<br />
Nergis küçük soğansineği (Eumerus narcissi)<br />
Nergis büyük soğansineği (Merodon eques)<br />
PALMĠYE KIRMIZIBÖCEĞĠ (Rhynchophorus ferrugineus) ………… 227<br />
SÜS BĠTKĠLERĠNDE ĠKĠNOKTALI KIRMIZIÖRÜMCEK<br />
(Tetranychus urticae) ………………………………………………….. 233<br />
YAĞ GÜLÜNDE MAKAS BÖCEĞĠ (Aurigena chlorana) ..………….. 235<br />
223<br />
6. YEM BİTKİLERİ ZARARLILARI …………………..…………… 241<br />
KORUNGA ÇADIR TIRTILI (Cymbalophora rivularis) …………...... 243<br />
KORUNGA KÖK KURDU (Bembecia scopigera) …………………… 245<br />
YONCA HORTUMLU BÖCEĞĠ (Hypera variabilis) ………………... 248<br />
7. İNDEKS …………………………………………………………….... 251
KORUNGA KÖK KURDU<br />
Bembecia scopigera (Scopoli)<br />
(Lepidoptera: Sesiidae)<br />
1. TANIMI VE YAŞAYIŞI<br />
Dişi ve erkek kelebeklerin dış görünüşü birbirinden farklıdır. Dişi kelebeğin<br />
vücudu daha iri olup, parlak metalik siyah renktedir. Kanat açıklığı 12.5-17.0<br />
mm’dir. Erkek kelebeğin vücudu dar olup, siyah soluk renktedir. Kanat açıklığı<br />
17.0-24.5 mm’dir.<br />
Dişilerde antenin kaideden itibaren 2/3’ü turuncu, geri kalan kısmı kahverengimsi<br />
siyahtır. Erkekte ise anten kahverengimsi siyah olup, uc kısmına yakın yerde<br />
sarımsı bir alan bulunur. Erkek kelebek, antenin her segmentinde parlak koyu<br />
kahverengi kılların bulunması ile dişilerden kolayca ayrılır (Şekil 76a,b).<br />
a<br />
♀<br />
b<br />
♂<br />
© Ali TAMER © Ali TAMER<br />
c d e<br />
© Ali TAMER © Ali TAMER © Ali TAMER<br />
f<br />
© Ali TAMER<br />
Şekil 76. Korunga kök kurdu’nun<br />
ergini (a,b), yumurtası (c),<br />
larvası (d: I. dönem larva, e:<br />
olgun larva) ve pupası (f).
Yumurta, siyahımsı renkte olup, basık ve oval biçimdedir. Yumurtanın uzunluğu<br />
0.6-0.7 mm, genişliği 0.4-0.5 mm’dir (Şekil 155c).<br />
Yumurtadan çıkan larvanın vücudu saydam beyaz renktedir. Vücut uzunluğu 1.0-<br />
1.63 mm’dir. Larvanın vücudu üzerinde beyaz parlak tüyler bulunur. Baş<br />
kahverenklidir (Şekil 155d). Olgun larva krem renginde ve tüylü olup, ortalama 20<br />
(17.0-24.5) cm boyundadır (Şekil 155e).<br />
Pupa, mumya tipinde ve başlangıçta beyazımsı renkte olup, daha sonra yavaş yavaş<br />
rengi değişerek açık kahverengine dönüşür (Şekil 155f).<br />
Temmuz başlarında çıkış yapan ve çiftleşen dişiler, yumurtalarını korunga<br />
yaprağının alt yüzeyine, çiçeğe, biçilmiş kuru sapların üzerine tek tek veya gruplar<br />
halinde bırakırlar. Yaklaşık 10 gün sonra yumurtadan çıkan larvalar bitki<br />
yüzeyinde kökboğazına doğru hareketlenir. Daha sonra bitkideki bir yarık veya<br />
çatlak vasıtasıyla kök içine girip, pislikleriyle giriş yerini kapatır.<br />
Bazı larvalar bitkinin kökboğazında ana kökte bulunan tomurcukların içine girerler,<br />
burada bir süre beslenen larvalar daha sonra köke geçerek bitki kökünün kabuk<br />
kısmında beslenirler ve büyüdükçe kökün öz kısmına geçerler. Kök içinde beslenen<br />
larvalar, sıcaklığın değişmesiyle birlikte kışı geçirmek için önce kendilerine kök<br />
içinde bir galeri açıp, sonra üzerini kahverengimsi pislikleriyle örterek bir kışlık<br />
kokon örer.<br />
Larva pupa olmadan önce sarımsı bir renk alır. Vücudu kısalarak birkaç gün<br />
hareketsiz kalır. Bu sürenin sonunda prepupanın baş kapsülü yarılarak beyazımsı<br />
renkte olan yeni pupa görülür. Pupa rengi zamanla değişerek açık kahverengine<br />
dönüşür. Yılda 1 döl verir.<br />
2. ZARAR ŞEKLİ, EKONOMİK ÖNEMİ VE YAYILIŞI<br />
Yumurtadan çıkan larvalar bitkinin kökboğazına yakın yerde bulunup,<br />
kabukaltında beslenmektedir. Daha sonra bitkinin dip kısmına doğru ilerleyerek<br />
bitki köklerinin öz kısmında yaşamına devam eder. Birinci yılda larva tarafından<br />
zarara uğrayan bitkilerin yaprakları sararmakta ve kıvrılıp katlanarak tabana doğru<br />
yayılmaktadır. İkinci ve üçüncü yılda da zarar gören bitkiler ise tamamen tahrip<br />
olup ölürler Böyle bitkilerde topraktaki kök kısmının hemen hemen yok olduğu ve<br />
çekildiğinde bitkinin gövdeden koptuğu görülmüştür.<br />
Zararlının yoğun olduğu yerlerde korunga alanlarının ekimden 2-3 yıl sonra erken<br />
sökümüne neden olmaktadır.<br />
Ülkemizde korunga yetiştiriciliği yapılan yerlerde görülmektedir.<br />
3. KONUKÇULARI<br />
Asıl konukçusu korungadır. Zararlının diğer konukçuları, yonca (Medicago sativa<br />
L.), ispanya tatlı tırfılı, çayır mürdümüğü (Lathyrus sp.), dikenli öküz çanı, üçgül<br />
(=tırfıl) (Trifolium spp.), sarı kumtırfılı (Anthillis vulneraria L.) , Dorikniyum<br />
(Dorycnium sp.), atnalı üçgülü (Hippocrepis sp.) olarak tespit edilmiştir.<br />
4. DOĞAL DÜŞMANLARI<br />
Parazitoitleri: