25. Sayı - Hacibektaslilar

SERÇESME SERÇEÞME
Kürt Halkı Barış İstiyor! Ya Aleviler?
Haşim Kutlu
Demokratik bir cumhuriyet hedefinde hareket eden Kürt halkının
örgütlü önderlikleri, bu amacın çözümünü kolaylaştırmak amacıyla
yine “ateş kes” ilan etti. “Ateşkes”, barışmış olmak anlamına
gelmediği gibi sorunun çözüldüğü anlamına da gelmemektedir.
Ancak çözümün kapılarını aralayacak elverişli ortamın sağlanmasına
yardımcı olabilir.
“Ateş kesin” karşı tarafı olan Türkiye Cumhuriyeti devletinin, Genel
Kurmayın ve hükümetin de “Ateşkes”e uygun bir duruma gelmesi durumunda,
barışı görüşmenin, giderek nispeten barışçı bir ortamda demokratik
cumhuriyet koşullarını yaratmanın olanağı doğabilir. Bugün
devlete egemen zihniyet ve bu zihniyetin temsilcisi güçlerin, bu bağlamda
basın, yayın, üniversiteler, yazar ve aydınların bugüne dek aldıkları
tutum ve davranışlar dikkate alındığında sözünü ettiğim olabilirlik binde
bir ihtimal gibi gözükse de ilan eden iradenin ifadesiyle “tek yanlı ateş
kes” ile denenmek istenen budur.
Bu da, açıktır ki, Türkiye Cumhuriyeti gerçeğinde, başından beri demokrasiye
ve özgürlüklere gereksinim duyan bütün toplum kesimlerinin
yararına olacaktır.
Bu bağlamda, uzunca bir süredir, olanaklarım çerçevesinde mümkün
olabilen azami bir gayret ve titizlikle, Türkiye gerçeğinin en önemli demokrasi
gücü olan Modern Alevi Hareketi’ni izlemeye çalıştım. Aleviler
açısından da en yakıcı taleplerin başında gelen demokrasi ve özgürlüklerin
tanınması yolunda attıkları en zayıf adımların bile yanında oldum.
Yazılarımla, pratik faaliyetlerimle güç vermeğe çalıştım.
Bu yılki yaz ortalarında “demokrasi ve özgürlükler için artık sessiz
kalmayacağız”, yine bu bağlamda, “sivil itaatsizlik eylemleri düzenleyip
sokağa ineceğiz” yollu açıklamalarını, bir Kızılbaş Alevi olarak
coşkuyla karşıladım. Yazabilme olanağı bulduğum her platformda bu
açıklamaları yapan üst düzey Alevi örgütlülüklerini övdüm ve yanlarında
oldum. Hünkâr Bektaş-ı Veli’yi Anma Şenlikleri vesilesiyle Modern
Alevi Hareketi’nin ağırlıklı gövdesinin, bir yandan “Laik ve Demokratik
Türkiye” çığırtkanlığı yapan; öbür taraftan Alevileri dışlayan “Paşacı”
tutum ve uygulamaya rest çeken; bunun yanında uzun bir aralıktan sonra
ilk kez manevi önderliğiyle buluşan Alevi Hareketi önderlerini “Aleviler
Bölündüler mi” başlıklı yazımla destekleyip övdüm.
Bunları sayıp dökmekten amacım, kendi faaliyetlerimi anlatmak değildir.
Bundan amacım, hangi beklenti ve özlemlerle Alevi hareketine
yaklaştığımı belirtmektir. Bütün içtenliğimle belirtmem gerekiyor ki
Modern Alevi Hareketi, kendisinden beklenen demokrasinin en önemli
dinamiklerinden biri olma sorumluluğunu yerine getirebilmiş değil. Tek
başına kalmış, ister Alevi olsun ister olmasın, “milli hassasiyetler” zemininden
hareket eden, basın yayın organlarından tutun da yığınla paramiliter
sitelere varıncaya dek her türlü hırpalama, yıpratma çabalarına
karşılık, kimi örgütlü yapıların cılız çıkışlarını saymazsak, Modern Alevi
Hareketi’nin ağırlık gövdesinden tık çıkmamıştır bugüne dek.
Yukarıda belirttiğim sözel düzeyde kalmış birkaç çıkışı saymazsak,
burnumuzun dibinde her gün dağlardan paramparça olmuş asker ve gerilla
bedenleri indirilirken; buna karşılık ortalığı “milli hassasiyetler”
adı altında linç gösterileri kaplamışken; her haber bülteninde delik deşik
edilmiş çocuk cesetlerini üstümüze ölü toprağı serpilmiş örneği seyredenken,
Modern Alevi Hareketi’nden tık çıkmaması anlaşılır olmamalıdır
hiç kimse için. Dahası, tepki gösterildiği zaman da -bir başka yazıyla
belirttiğim gibi- burnunun dibindeki kan gölünü görmeyip, Siyonist ve
savaş kışkırtıcısı İsrail egemenlerinin Lübnan’da gerçekleştirdikleri cinayetleri
meydanlara dökülüp radikal bir üslupla protesto etmek, Yol’a
ve onun değerlerine bağlı kimse için hiç mi hiç anlaşılır olmamalıdır
diye düşünmekteyim.
Son derece zor günlerden geçiyoruz. Henüz, ateşkes ilan edilmediği
bir sürede, son ziyaretçi görüşmelerinden birinde, Sayın Öcalan, hükümete,
Genel Kurmay Başkanlığı’na çağrıda bulundu. Ben bunu Semah
adlı dergiye hazırladığım bir dosyada da belirtim. Sayın Öcalan çağrısında
özetle, “Kürt sorununu Amerikalarla, Avrupa ile çözmek, o kapılara
gidip yalvararak yardım dilenmek ile çözülmez. Biz bir evin içindeyiz
ve birlikte çözmeliyiz. Operasyonları durdurun, bir gelişme sağlanırsa,
bu günler de bir ateşkes çağrısında bulunabilirim. Bunu son kez yaparım.
Eğer buna da yanıt olunmazsa artık benim yapabileceğim bir şey
yok” dedi.
Bu eli görenler gördü. Bu eli gören bütün odaklar, tabii ki herkes kendi
penceresinden, tabii ki her odak kendi çıkar ve beklentileri doğrultusunda,
Kürt halk hareketi önderliklerine “ateşkes” çağrılarında bulundu.
Sonuç itibariyle 1 Ekim’den itibaren Koma Komalen Kürdistan önderliği
“ateşkes” ilan etti.
Türkiye’de birçok siyasi örgüt, kurum, insan hakları kuruluşları, partiler,
yazarlar, aydınlar, sanatçılar, bir biçimde görüş açıklıyor ve bu kez
olsun, bu “ateşkes”in boşa çıkmaması için ellerinden geleni yapacaklarını
ilan ediyorlar. Tabii ki AB, ABD, Rusya da devrede. Tabii belirttiğim
gibi her odak kendi çıkarları bağlamında çözüm için devrede. Çok
ilginç, son 15 yıldır binlerce “faili meçhul” diye adlandırılan cinayetlerin
baş mimarlarından Mehmet Ağar bile hangi hesap içinde olursa olsun,
“Ateşkes”e olumlu cevaplar veriyor, “bize düşen bir risk olursa omuzlamağa
hazırım” diyor!
Bunların hepsi Modern Alevi Hareketi tarafından da biliniyor ve izleniyor.
Ama sorun şu: Türkiye gerçeğinde demokrasi ve özgürlüklere, bu
bağlamda demokratik Türkiye hedefine, en az diğerleri kadar yakıcı
gereksinim duyan, hatta örgütlü olmalarının varlık nedeni olan böylesi
yakıcı bir talebin sahipleri iken, Modern Alevi Hareketi ne diyor bu konuda?
Olumlu ya da olumsuz verebilecekleri bir yanıtları yok mu?
Günlerdir izliyorum, sorup soruşturuyorum; Alevi Hareketi’nin önderlikleri,
bu konuda ne söyleyecekler, merakla bekliyorum. Ama sanki
olan biten tümüyle onların dışındaymış gibi bir sessizliğe bürünmüş durumdalar
ve duymazdan görmezden gelmektedirler adeta.
Son zamanlarda “Siyasete müdahale edeceğiz” söylemi dillendiriliyor.
Merak ve hassasiyetle bekliyorum. Bu müdahale ne anlama gelmektedir,
her yere sormağa ve öğrenmeğe çalışıyorum. Demokrasinin
en temel gücü olan Modern Alevi Hareketi’nin dilindeki müdahale eğer,
yine demokrasinin olmazsa olmazı Kürt sorunu konusunda bir şey söylemek,
bir politika ve bir hedef belirlemek anlamına gelmiyorsa, acaba
hangi anlama geliyor, bilmiyorum. Bugüne dek de merakımı giderebilmiş
değilim.
Bunları belirtiyorum diye, her zaman olduğu gibi yine bir kısım çevreler,
“Kürtçülük yapıyor, ırkçılık yapıyor, zaten biliyoruz, PKK’cılık yapıyor”
gibilerinden “Milli Hassasiyet” vıdı vıdılarıyla konunun önemini
anlamsızlaştırmasın.
Türkiye’de gerçekten demokrasi ve özgürlük isteyen her kesimin,
kendi özgün taleplerine olduğu gibi, diğerlerinin de taleplerine sahip
çıkması eşyanın doğası gereğidir. Başka türlü hiç kimse, bu bin yılların
tortusunu tek başına değiştiremez. Sadece kendi talebinin altında, kendisi
ezilir. Yığınlarca olgu ve olay, bu dersin çıkartılmış olmasını gerektiriyordu.
Sanılmasın ki, bu belirlediklerimi sadece Aleviler ve Kürtler bağlamında,
Alevilerin yapması gerekenlerle sınırlıyorum. Tam tersine, her
zaman olduğu gibi aynı şeyleri Kürt hareketi önderliklerine de söylüyorum,
yazıyorum.
Örnek olsun, şu anda, “ateşkes” ilan eden irade başta olmak üzere,
güç veren bütün taraflara da sesleniyorum; İstek ve çağrılar, özel olarak
Alevilere de seslenmiyor, onu da kapsayacak bir biçimde hedefler belirlenmiyorsa,
Türkiye gerçeğinde, Alevi hareketinin rolünü görmemek,
küçümsemek anlamına gelir. Belirttiklerim eksik bırakılarak, “Aleviler
destek versin” demek ya da böylesine kendiliğinden bir bekleyiş içine
girmek, son derece kolaycı ve ucuz bir yoldur.
“Ateşkes” kararı veren iradeyi de bu bağlamda hassasiyetle izliyorum
ve açıklık bekliyorum. Dahası, gerçek muhtevasını bir türlü anlayamadığım,
ama bir biçimde dillendirilen, “siyasete müdahale edeceğiz” yönlü
arayışların olduğu süreçte, beklediğim açıklığın gelmesini son derece
önemli buluyorum.
Çünkü bu arayışın, son günlerde Genel Kurmay çakışlı olduğu çok
net anlaşılan, “laiklik ve irtica” çıkışlarına basit bir eklenti olarak açığa
çıkmasını istemiyorum. Geniş emekçi Alevi kitlesinin, ezici çoğunluğu
onların oğulları ve kızları olan zindanlarda çürütülen gençlerin şu veya
bu ad altında sokak arasında kurşunlanan çocukların beklenti ve özlemlerinin
bir kez daha ucuzca kapatılmamasını umuyorum ve bekliyorum.
Ne tarihsel sürek böylesine ucuz ve kahredicidir; ne de günün koşullarında
Modern Alevi Hareketi’nden beklenen rol budur. Olmamalıdır
da!
Sonuç olarak, Alevi hareketinin saygı değer önderlikleri, bir an önce,
bir süredir dillendirdikleri “siyasete müdahale” söylemini açıklığa kavuşturmalıdırlar.
Dahası, yarın daha geç olmadan ve “savaş kışkırtıcılarınca”
bir kez daha boşa çıkartılıp, ortalık kan gölüne döndürülmeden
açık ve net bir duruş sergilenmelidir.
Halkların boğazlaştırılması çabalarına seyirci kalınmak istenmiyorsa,
Modern Alevi Hareketi, “Ateşkes” kararı karşısındaki sessizliğini
bozmalıdır. Bu karara sahip çıkmalı ve rolünü oynamalıdır. Kürt sorunun
çözümü, Alevi sorununun çözümüdür. Bunu her zaman söyledim
yine söylüyorum. Alevi sorunun çözümü de sağlıklı olarak Kürt sorunun
çözümüdür. Et ve tırnak gibi birbirine bağlıdır.
Gerçeği böyle kavramak, Yol’un buyruklarını doğru kavramaktır.
Gerçeği böyle kavramak, ne milliyetçilik ne de ümmetçiliktir ve “Yol
cümleden uludur!”
Aralık 2006 15