Münir Ulusoy : “Emevi düzeni ve aklı ile bu işleri ... - Hacibektaslilar
Münir Ulusoy : “Emevi düzeni ve aklı ile bu işleri ... - Hacibektaslilar
Münir Ulusoy : “Emevi düzeni ve aklı ile bu işleri ... - Hacibektaslilar
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
25 Ocak 2008 Cuma<br />
Serçeþme Dergisi'nden Hüseyin Akýn'ýn<br />
FUAF Genel Baþkaný Durak Arslan <strong>ile</strong><br />
yaptýðý röportaj<br />
AKP kadrolarýnýn aldýklarý politik<br />
formasyon, klasik Ýslam toplumunu yönetmeye<br />
müsaittir. Ellerindeki diploma, Anadolu Alevi-<br />
Bektaþi realitesini anlama, kavrama <strong>ve</strong> uygun<br />
davranma konusunda geçersizdir. Reha<br />
Çamuroðlu da <strong>bu</strong> gerçeði bilmiyor olamaz,<br />
ancak onlarý bir süreliðine, kendi çýkarlarý<br />
doðrultusunda kandýrýyor olabilir.<br />
Kamuoyunda “AKP'nin Alevi Açýlýmý”<br />
olarak tartýþýlan olay AKP'nin Alevi<br />
millet<strong>ve</strong>kili Reha Çamuroðlu’nun Baþbakan<br />
Tayip Erdoðan’ýn Muharrem ayýnda iftar<br />
yemeðine katýlacaðýný açýklamasýyla baþladý.<br />
Öncelikle <strong>bu</strong> konu hakkýndaki görüþlerinizi<br />
açýklar mýsýnýz?<br />
Durak Arslan : AKP nin Alevi açýlýmýný<br />
hoþgörüyle karþýlýyorum. Çünkü öðretimiz<br />
böyle davranmamýzý gerektiriyor. Ne<br />
sevindiricidir ki, tarih boyunca « Alev<strong>ile</strong>rin<br />
katli vaciptir » diyen bir zihniyetin<br />
günümüzdeki temsilc<strong>ile</strong>ri, bizleri fiziksel olarak<br />
katletmenin dýþýnda yöntemlerin de olab<strong>ile</strong>ceði<br />
arayýþýna girmiþler. En azýndan insani bir tutum.<br />
Alev<strong>ile</strong>ri öldürenler þimdi Aleviliði öldürme<br />
çabasýndalar. Fakat þöyle de bir gerçeðimiz var<br />
ki, Alev<strong>ile</strong>r olarak bize düþmanlýk edenleri b<strong>ile</strong><br />
heran baðýþlamaya hazýrýz, ancak adlarýný<br />
unutmaya asla <strong>ve</strong> asla.<br />
Hükümet Aleviliðin devlette temsili için<br />
bir Alevi kurumu oluþturmayý planlýyor. Bu<br />
kurumun, Baþbakanlýða baðlý bir “genel<br />
müdürlük” biçiminde olmasý düþünülüyor.<br />
Sizce böyle bir kurum gerekli mi?<br />
Düþüncelerinizi açýklar mýsýnýz?<br />
Durak Arslan : Bizlere sordular mý ? Hiç<br />
bir Alevi kurumunu muhatap alarak,<br />
«talepleriniz nelerdir, toplumsal projeniz var<br />
mý?» diye sormayý býrakýn, yýllardýr üst kurum<br />
baþkanlarýmýzýn randevu taleplerine yanýt b<strong>ile</strong><br />
<strong>ve</strong>rilmedi.<br />
Biz Alev<strong>ile</strong>r, Laik, demokratik bir<br />
cumhuriyet ten yanayýz. Ýnancýmýzýn<br />
devletleþtirilmesini istemiyoruz. Bu yüzden<br />
diyanetin kaldýrýlmasýný istiyoruz. Devlet bütün<br />
inançlara ayný mesafede dursun yeter. Ne<br />
imtiyaz istiyoruz ne de dýþlanmak. Bütün<br />
inançlarla eþit <strong>ve</strong> adaletli koþullarda yaþamaktýr<br />
talebimiz.<br />
Oluþturulacak genel müdürlük için kadro<br />
sayýsýnýn üç bin, bütçenin ise iki milyon YTL<br />
olarak belirlendiði, <strong>bu</strong> bütçe <strong>ile</strong> kurum<br />
bünyesinde, ya da ayrý olarak kurulmasý<br />
planlanan Alevi Enstitüleri’nde Alevi dede <strong>ve</strong><br />
zakirlerin eðitiminin yapýlacaðý, istihdam<br />
ed<strong>ile</strong>ceði basýna yansýdý. Bu konuda neler<br />
düþünüyorsunuz?<br />
Durak Arslan : Alevi toplumu olarak kendi<br />
ihtiyaçlarýmýza cevap <strong>ve</strong>recek kurumlara son<br />
derece ihtiyacýmýz var. Bu kurumlarý yaratacak<br />
yüksek bir potansiyele de sahibiz. Alev<strong>ile</strong>rin<br />
geliþen <strong>ve</strong> gündem belirleyen bir dinamik<br />
olduðunu gördüðü için, hükümet kendi<br />
Alev<strong>ile</strong>rini yaratmak derdinde. AKP kendi<br />
genel konseptine uygun, kontrollü bir Alevi<br />
oluþumuna niyetleniyor. Fakat gözden<br />
kaçýrdýklarý bir konu var ki, AKP kadrolarýnýn<br />
aldýklarý politik formasyon, klasik Ýslam<br />
toplumunu yönetmeye müsaittir. Ellerindeki<br />
diploma, Anadolu Alevi-Bektaþi realitesini<br />
anlama, kavrama <strong>ve</strong> uygun davranma<br />
konusunda geçersizdir. Reha Çamuroðlu da <strong>bu</strong><br />
gerçeði bilmiyor olamaz, ancak onlarý bir<br />
süreliðine, kendi çýkarlarý doðrultusunda<br />
kandýrýyor olabilir.<br />
Hazýrlanan taslakta Ankara <strong>ve</strong> Ýstan<strong>bu</strong>l’da<br />
iki cemevi açýlmasý <strong>ve</strong> Alevi toplumu <strong>ile</strong><br />
hükümet arasýndaki iliþk<strong>ile</strong>ri yürütmek üzere<br />
kýrk kiþilik bir kurul oluþturulmasý da var. 22<br />
Temmuz seçim öncesine kadar Alev<strong>ile</strong>ri<br />
gündemine almayan, cemevlerine “cümbüþ<br />
evi” diyen zihniyetin <strong>bu</strong> açýlýmlarýný nasýl<br />
deðerlendiriyorsunuz?<br />
Durak Arslan : AKP nin direktifi <strong>ve</strong><br />
desteðiyle yapýlacak Cemevi ancak Cami’ye<br />
benzer, oluþturacaðý kýrk kiþilik kurul da, Ýmam<br />
cemaatine benzer. Þimdiden <strong>bu</strong> nitelikleri<br />
görmek mümkün. Amaç belli, asim<strong>ile</strong> etmek,<br />
kendine mec<strong>bu</strong>r ederek oy almak <strong>ve</strong> toplumsal<br />
“uzlaþma”adý altýnda, aynýlaþtýrarak esas hedefe<br />
(!) ulaþmak. Kýsacasý, samimiyetten uzak <strong>ve</strong><br />
tehlikeli bir açýlým olarak görüyorum.<br />
R. Çamuroðlu, iki sene içerisinde Alevilikle<br />
ilgili bütün sorunlarý çözmeyi hedeflediklerini,<br />
Aleviliði “Ýslam dýþý görmeyen” yeni bir<br />
örgütlenme modelini yaratmayý<br />
düþündüklerini söylüyor. Bu açýklama<br />
hakkýnda neler söylemek istersiniz?<br />
Durak Arslan : Aleviliði orda ya da <strong>bu</strong>rda<br />
görmek yerine, önce Alev<strong>ile</strong>ri <strong>ve</strong> Aleviliði<br />
görmek gerekmez mi ? Bu tartýþma kim<br />
tarafýndan yapýlýrsa yapýlsýn, hangi amaçla <strong>ve</strong><br />
uçta yapýlýrsa yapýlsýn, yersiz <strong>ve</strong> zamansýz bir<br />
tartýþmadýr. Varlýðý b<strong>ile</strong> ka<strong>bu</strong>l ed<strong>ile</strong>meyen,<br />
asýrlardýr çok yönlü tahribatlara uðramýþ bir<br />
öðreti <strong>ve</strong> tarih, alelacele tarif edilip<br />
etiketlendirilmemeli. Bir arkeolog titizliðiyle,<br />
en ince fýrçalarla tozundan, çamurundan<br />
arýndýrýlmalý. Kýrýlmýþ, tahrip edilmiþ parçalarý,<br />
uzmanlarca restore ed<strong>ile</strong>rek, gün ýþýðýna<br />
çýkarýlmalýdýr.<br />
Ýþte biz Alevi örgütleri <strong>bu</strong>nun için varýz.<br />
Bu çalýþmalarýn saðlýklý yapýlab<strong>ile</strong>ceði<br />
koþullarýn yaratýlmasý için çalýþýyoruz. Dede,<br />
ana, tarihçi, yazar, araþtýrmacý, bilim<br />
insanlarýnýn, bir enkaza dönüþtürülmüþ inanç<br />
<strong>ve</strong> öðretimizi, özgürce tarif edebilmelerini arzu<br />
ediyoruz.<br />
R. Çamuroðlu Alev<strong>ile</strong>rden gelen yoðun<br />
tepki üzerine “rahatsýzlýk <strong>ve</strong>rmeye devam<br />
edeceðiz, çünkü milletin, ülkenin hayrýna<br />
çalýþýyoruz. Hiçbir arka bahçe<br />
býrakmayacaðýz. Hepsinde mey<strong>ve</strong> yiyeceðiz,<br />
ýslýk çalýp türkü söyleyeceðiz” diyerek Alevi<br />
kurumlarýna meydan okurken, niyetini<br />
gizlemiyor. Bu konuda neler söylemek<br />
istersiniz?<br />
Durak Arslan : Sayýn Çamuroðlu’nun ne<br />
demek istediðini anladýðýmý düþünüyorum.<br />
“Dükkanlarýnýzý kapatýn, büyük dünya markasý<br />
<strong>bu</strong>tiklerden oluþan dev alýþ <strong>ve</strong>riþ merkezlerinin<br />
önünde ikinci sýnýf müþteri olarak kuyruða<br />
geçin” diyor. Kendiside kapý görevlisi olarak,<br />
istediðini içeri alacak, istemediðini dýþarýda<br />
býrakacak. Sonuçta içeri alýnanlar onursuzluða<br />
<strong>ve</strong> yol’suzluða, dýþarýda býrakýlanlar da sefalete<br />
<strong>ve</strong> yoksulluða mahkum ed<strong>ile</strong>cek.<br />
Hayýr sayýn Çamuroðlu, dükkanlar<br />
kapanmýyacak. Sahipleri dükkanlarýný restore<br />
edecekler, ortak noktalarýný ön plana çýkaracak<br />
<strong>ve</strong> ortak çatýlarýný oluþturarak,<br />
koperatifleþecekler. Ýçerde çok ses ancak dýþarda<br />
tek <strong>ve</strong> net bir ses olacaklar. Turnalar misali<br />
dizilip, menz<strong>ile</strong> ulaþmak için güçlerine güç<br />
katarak, evrensel deðerleri insanlýða taþýyan<br />
yol’da yol alacaklar.<br />
R. Çamuroðlu, “Biz, Aleviliðin Ýslam içi<br />
olduðuna inanan insanlar olarak da<strong>ve</strong>timizi<br />
<strong>bu</strong> kritere göre yaparýz. Alev<strong>ile</strong>rin<br />
FUAF Genel Baþkaný Durak<br />
Arslan <strong>ile</strong> röportaj<br />
problemlerini çözme konusunda kendisini<br />
Alevi olarak niteleyen herkes muhatabýmýzdýr”<br />
diyor. Alevi örgüt yönetic<strong>ile</strong>ri olarak <strong>bu</strong><br />
yaklaþýmý nasýl deðerlendiriyorsunuz?<br />
Durak Arslan : Sayýn Çamuroðlu’nun<br />
þartlý da<strong>ve</strong>tiyesinin, býrakýn herhangi bir dini<br />
inanca denk düþmesini, görgü kurallarýný da<br />
zorlayan bir yaklaþým. Daha düne kadar<br />
Alev<strong>ile</strong>re hakaret yaðdýranlara (ki <strong>bu</strong>günde<br />
özde ayný) baþ köþeyi ayýrýrken, Aleviliði<br />
kendisinden farklý yorumladýðýný düþündüðü<br />
kiþi <strong>ve</strong> kurumlara açýktan meydan okumayý<br />
kendisine daha çok yakýþtýrýyor. Bu tercih<br />
kendisini açýktan ele<strong>ve</strong>riyor.<br />
Devlet Bakaný Said Yazýcýoðlu, Alev<strong>ile</strong>rle<br />
ilgili olarak, “Zamanýnda belki <strong>bu</strong><br />
vatandaþlara biz bir elbise biçmeye çalýþtýk<br />
ama elbise uymadý. Þimdi hep birlikte yeni<br />
bir elbise dikip, onlarýn da huzurlu, mutlu<br />
þekilde yaþamalarýný saðlamak temel<br />
görevimizdir” diye bir açýklamada <strong>bu</strong>lundu.<br />
Bu açýklamada deðin<strong>ile</strong>n AKP’nin <strong>bu</strong>güne<br />
kadar Alev<strong>ile</strong>re uyduramadýðý “eski elbise”<br />
biliniyor. Þimdi dikmeye niyetlendikleri “yeni<br />
elbise”nin, Alevi-Bektaþ<strong>ile</strong>rin elini-kolunu<br />
kýpýrdatamaz hale getirecek bir tür deli<br />
gömleði olmasý olasý deðil mi? Bu yaklaþýmý<br />
nasýl deðerlendiriyorsunuz?<br />
Durak Arslan : Döneme göre moda giys<strong>ile</strong>r<br />
olur. Finansörü, proje adý, stilisti, terzisi,<br />
markasý olur. Bu yeni moda elbisenin finansörü<br />
global sermaye, proje adý BOP, stilisti Fettullah<br />
Gülen, terzisi AKP <strong>ve</strong> marka adý Türk-Ýslam<br />
sentezi. Fakat, <strong>bu</strong> elbisenin dizayný Alev<strong>ile</strong>re<br />
göre yapýlmamýþ. Çok sýrýtýyor. Bol olmasý<br />
gereken kýsýmlar dar, dar olmasý gereken<br />
kýsýmlar da çok bol. Bu elbise <strong>bu</strong> bedene uymaz.<br />
Belki soracaksýnýz “ ya peki sayýn Çamuroðlu<br />
<strong>bu</strong> konseptin neresinde” diye. Kendisi þimdilik<br />
tezgâhtarlýðýný üstlenmiþ gözüküyor. Terfiyesi,<br />
satýþ hedefine ulaþýp ulaþmýyacaðýna baðlý.<br />
Çünkü global ekonominin modern iþleme<br />
yöntemi <strong>bu</strong>dur. Avrupalýlar ise <strong>bu</strong> sisteme<br />
“havuç” sistemi derler. Yani <strong>ile</strong>rledikçe “yem”<br />
büyür.<br />
Devletin dede <strong>ve</strong> zakirleri eðitmeyi<br />
planlamasý <strong>ve</strong> aralarýndan kendi kýstaslarýna<br />
göre seçtiklerine maaþ baðlamaya<br />
hazýrlanmasýný nasýl deðerlendiriyorsunuz?<br />
Bu yolla “Resmi Alevilik”, “memur Aleviliði”<br />
den<strong>ile</strong>b<strong>ile</strong>cek tektipleþtirilmiþ bir Alevilik<br />
yaratma çabasý laik demokrasi çerçe<strong>ve</strong>sine<br />
sýðar mý?<br />
Durak Arslan : Önce, inancýn insan <strong>ve</strong><br />
toplum için önemini, iþlevini nasýl algýladýðýnýz<br />
çok önemli. Ýnanca yaklaþýmýnýzda, <strong>bu</strong> algýlama<br />
biçiminiz belirleyicidir. Manevi deðerlerin<br />
doðruluðu <strong>ve</strong>ya yanlýþlýðý tartýþýlmaz, alýnmaz,<br />
satýlmaz, yargýlanmaz. O deðerlere sahip olan<br />
insan <strong>ve</strong> toplum tarafýndan, taþýdýðý deðerlere<br />
hangi anlam yükleniyor ise gerçek olan o’dur.<br />
Bu sebeple, hiç bir insan, kurum <strong>ve</strong>ya güç,<br />
insanlar <strong>ile</strong> taþýdýklarý deðerler arasýna<br />
girmemeli, zedelememeli, kirletmemeli.<br />
Ýþte <strong>bu</strong> yüzden, laïk sistemi savunuyoruz.<br />
Devlet yönetmek, siyaset yapmak pratik,<br />
somut, deðiþken, göreceli <strong>ve</strong> maddidir.<br />
Ýnanç ise, iç dünyaya yönelik, varlýðýmýzý<br />
anlamlandýran, soyut <strong>ve</strong> manevidir.<br />
Bu iki unsur birbiriyle karýþtýrýlmamalýdýr.<br />
Her iki unsur da özünde insaný huzura<br />
kavuþturmak üzere <strong>ve</strong> ters yönlerden insandan<br />
doðup tekrar insana ulaþandýr.<br />
Devlet <strong>ve</strong> siyaset insanlarý, iktidarýný,<br />
çýkarlarýný, ihtiraslarýný garantiye almak üzere,<br />
<strong>bu</strong> iki ayrý unsuru birbirine karýþtýrýlarak, göz<br />
boyama <strong>ve</strong> sihirbazlýðý seçiyorlar. Yanlýþ<br />
yapýyorlar. Suç iþliyorlar.<br />
AKP’nin <strong>bu</strong> açýlýmý, Alevi-Bektaþi<br />
toplumunun demokratik istemlerine yanýt<br />
<strong>ve</strong>rebilir mi? Türkiye’de kapsamlý demokrasi<br />
yönünde adým atýlmadan Alev<strong>ile</strong>rin<br />
demokratik istemleri karþýlanabilir mi?<br />
Durak Arslan : Alevi hareketinin <strong>ve</strong><br />
örgütlerinin sadece kendisi için istediði bir tek<br />
talep b<strong>ile</strong> yoktur. Bakýn yýllardýr mücadelesini<br />
<strong>ve</strong>rdiðimiz þu taleplerin hangisi sadece Alev<strong>ile</strong>r<br />
içindir?<br />
Her inanç kendi inananlarý tarafýndan<br />
kendisini tarif etmelidir.<br />
Her inanç mensuplarý, inanç merkezlerini<br />
kend<strong>ile</strong>ri belirlemelidir.<br />
Her inanç eþit koþullara sahip olmalýdýr.<br />
Zorunlu din dersleriyle bir tek inancý<br />
dayatmak yerine, dünya dinlerine eþit mesafede<br />
genel din kültürü <strong>ve</strong>rilmelidir. Ders kitaplarýna<br />
ise, her inanç topluluðunun kendi tarifine uygun<br />
konulmalýdýr.<br />
Nüfus cüzdanlarýnda <strong>bu</strong>lunan din hanesi<br />
kaldýrýlmalýdýr.<br />
Yeni anayasa oluþumunda, toplumun bütün<br />
kesitlerinin görüþ <strong>ve</strong> öner<strong>ile</strong>rine<br />
baþvurulmalýdýr.<br />
Hiç bir inanç, köken, cins <strong>ve</strong> renk,<br />
ayrýmcýlýða <strong>ve</strong> hak ihlallerine maruz<br />
kalmamalýdýr.<br />
Bütun farklýlýklar, birer zenginlik olarak<br />
görülerek, yasalarla koruma altýna alýnmalýdýr.<br />
Madýmak da vahþice yakýlan 35 aydýn<br />
insanýn anýsýna, et lokantasý olan otel barýþ<br />
müzesi olmalýdýr.<br />
Bu taleplerin bir ülkede kazanýlmasý,<br />
toplumun bütünü açýsýndan büyük bir devrimdir.<br />
Hoþgörünün, eþitliðin, adaletin, karþýlýklý<br />
saygýnýn, birbirini kayýtsýz <strong>ve</strong> þartsýz ka<strong>bu</strong>lün,<br />
ayný topraklar üzerinde yeþermesi <strong>ve</strong> serpilmesi<br />
demektir.<br />
AKP Alevi açýlýmýnýn önüne yukardaki<br />
maddeleri koymalýdýr. Bunlarý atlarsa, yüzü<br />
üstü düþer <strong>ve</strong> çamura batan AKP yi sayýn<br />
Çamuroðlu b<strong>ile</strong> kaldýramaz.<br />
Hükümet tarafýndan yapýlan tüm <strong>bu</strong><br />
açýklamalarý bir bütün olarak<br />
deðerlendirdiðinizde hangi sonuçlara<br />
varýyorsunuz?<br />
Durak Arslan : AKP ye Alevi açýlýmý<br />
yapma cesaretini <strong>ve</strong>ren, kendi eksikliklerimizi<br />
ka<strong>bu</strong>l ederek, <strong>bu</strong> negatif açýlýmdan pozitif bir<br />
ders çýkarmalýyýz. Hýzla <strong>ve</strong> kendi<br />
dinamiklerimiz üzerinde kurumsallaþmalýyýz.<br />
Modern Alevi Kurum modelimizi yaratarak,<br />
günün koþullarýna uygun, öðretimizle uyum<br />
içerisinde, kurumlar arasý üst çatýlarýmýzý<br />
oluþturarak, içerde farklýlýklarýmýzý birer<br />
zenginlik ka<strong>bu</strong>l edip, dýþarda tek ses olmalýyýz.<br />
Örgütlenmemizi modernleþtirmeli,<br />
ekonomimizi pekiþtirmeli <strong>ve</strong> de medyamýzý<br />
kalýcýlaþtýrmalýyýz. Bu üç<br />
saðlam ayak üzerinde toplum olarak<br />
yükselerek varolabilir, evrensel deðerlerle<br />
<strong>bu</strong>luþabiliriz.<br />
Alevi-Bektaþi toplumunun demokratik<br />
talepleri sizce nelerdýr?<br />
Durak Arslan : Kophenag kriterlerinde<br />
belirlenen, uluslararasý insan haklarý<br />
beyannamesi çerçe<strong>ve</strong>sindeki taleplerdir. Yani,<br />
Hallacý Mansur’dan Nesimi’ye, Hace Bektaþi<br />
Veli’den Yunus Emre’ye, Mevlana’dan Pir<br />
Sultan Abdal’a, Þeyh Bedreddin’den Aþýk<br />
Veysel’e uzanan yolumuzun önündeki bütün<br />
engellerin kaldýrýmasýdýr taleplerimiz.<br />
Strasbourg, 10/01/2008<br />
www.alevi-fuaf.com
Change language