EBRU ÖZKAN Hacıbektaş'ta her hafta Çarşamba ... - Hacibektaslilar

More documents

Recommendations

Info

Her þey Orta Toroslarýn bir yanýndan hasretle Akdeniz’e bakan öte tarafýndan Göller bölgesine doðru uzanan sancýlý yamaçlarýnda oldu.Yirmi kilometre çapýndaki bu küçücük coðrafya iki bin yýl boyunca en derin kederlere ve ulaþýlmaz engin sýrlara ev sahipliði yaptý. Eski Çaðýn ünlü Komama dergah-devleti, Antalya’nýn Kuzeyinde, Burdur iline baðlý Bucak ilçesinin Ürkütlü nahiyesindeydi.’Kutlu Kadýn Ana’nýn halkýnýn yaþadýðý Hýristiyanlýk öncesinin bu kutsal ve dokunulmaz kenti dördüncü yüzyýlda Hýristiyan askerleri tarafýndan yakýlýp yýkýldý.Hýristiyan kilisesinin yaymaya çalýþtýðý Ortaçað karanlýðýný karþý ilk örgütlü mücadele Bu yýkýk ama kutsal kentin harabeleri üzerinden yükseldi . Sahapivan Hýristiyan konsilinin nefretine maruz kalan ve konsil kararlarýnda ilk iki Hýristiyanlýk karþýtý hareketten biri olarak tanýmlanan Iþýk- Mezghnean direniþinin merkezi Pisidya’daki yýkýk Komana kutsal kentiydi . Abdal Musa tarafýndan kurulan, Aleviliðin on beþinci yüzyýlda Anadolu’daki en büyük merkezi olan ‘Abdal Musa Dergahý’ da Antalya’nýn Kuzey Batýsýndaki Elmalý’ya baðlý Tekke köyünde, eski çaðýn kutsal Komana þehrinin yaný baþýndaydý..Abdal Musa Kadýn Ana’ya adanmýþ bereket törenlerini yeniden burada kurumlaþtýrdý.Adýna ‘Abdal Musa Erkaný’ denilen son Alevi manifestosunu Anadolu’ya buradan yaydý. Þahkulu baþkaldýrýsýnýn önderi Baba Tekeli bu bölgede, Hýristiyanlýk karþýtý Mezghnean direniþinin olduðu ayný yerde Komama’da (Kýzýlkaya) doðdu. Yaþamýný yakýn bir köyde, Bucak ilçesinin Yalýmlý köyünde sürdürdü..Baba Tekeli Antalya-Burdur arasýndan topladýðý yirmi bin kiþilik ’yoksullar ordusu’ ile Osmanlý Devletinin üzerine doðru yürüyüþünü kutsal Komama kentinin harabelerinin önünden baþlattý. Eski çaðda ‘Kadýn Ana’ adýna yükseltilmiþ kutsal ‘Komama’ þehri tüm zamanlarda Pisidya’nýn ruhani merkezi oldu. Bu kendisi küçük, gizemi büyük toprak parçasý denize paralel uzanan yüksek daðlarýn üzerinden dik yamaçlarla Akdeniz’e iner.Pisidya’nýn denize açýlan kapýsý Fenike limanýdýr.Eski Çaðda Acýçay (Limyros) Akdeniz’e ulaþmadan önce biraz geniþler ve sakinleþir deniz de burada karanýn içine girerek küçük bir koy oluþtururdu..Finike limaný bugün Ýskele mahallesinin olduðu yerde,Acýçay’ýn Akdeniz’e kavuþtuðu noktada,bu küçük haliç in kýyýsýndaydý. Bizans kýyýcýlýðýnýn Akdeniz yalýsýný,Toroslarý ve göller bölgesini kasýp kavurduðu yýllarda, Anadolu insanýnýn gemilerle Kýbrýs’a Sicilya’ya Ýtalya’ya sürüldüðü çaðlarda,Pisidya’nýn kendi çocuklarýndan ayrýlmasý Finike kýyýlarýndan baþladý. Bizanslýlar,gemiler dolusu ‘Iþýk taifesi’ni bu limandan Kýbrýs’a ve Kuzey Ýtalya’ya sürgüne taþýdýlar Bir daha kavuþulmayacaklarýn hasreti geride kalanlarýn üzerine bu limanda çöktü.Yüz yýllar boyunca bu limandan kalkan her gemiye uzak dostlara ulaþýr umudu ile çok selamlar yüklendi.Çok insan bu sahilde gözleri ufuk çizgisine kilitli ,belki bir haber gelir diye,görmediði limanlardan kalkan bilmediði gemilerin yollarýný bekledi. Ayrýlýklarýn limaný Fenike, dosta giden denizin baþladýðý sahil ve dosttan gelen su yolunun karaya çýktýðý yer oldu ayný zamanda. Bu liman, Anadolu Iþýklarýnýn denizaþýrý ülkelerdeki dostluklarýna açýlan penceresiydi. Anadolu o dostun Akdeniz’in dalgalarýna düþmüþ sesini bu limanda duydu.O dostun sesi burada karaya çýktý ve bu sahilden Anadolu’ya yayýldý. Finike ile Mýsýr ülkesindeki Ýskenderiye þehri ,ayný denizin iki kýyýsýnda harita üzerinde (daha çok da düþüncelerimizde) birbirlerinden ayrý ve uzak yerlermiþ gibi görünseler de; bu iki þehir ayný denizin iki kýyýsýndadýrlar ve birbirlerine bir su yolculuðu kadar yakýndýrlar. Ve Ýskenderiye þehri Finike limanýnýn gerisinde uzanan Pisidya’nýn sýrlarla donatýlmýþ büyülü dünyasýnýn hiç ayrýlmamýþ bir parçasýdýr. Hýristiyan kilisesinin yaþamýný ve gösterdiði mucizeleri çalarak kendi peygamberlerine mal ettikleri Luvi’li ermiþ,eski çaðýn büyük mürþidi Kemerhisar’lý Apollonius ,sahip olduðu büyük gizemlere ve ‘insan-ý kamil’ olma vasfýna üç büyük kaynaktan beslenerek ulaþtý.Bu kaynaklarýn ilki ,Anadolu,ikincisi Batý Tibet’ti.Apoolnius’a okul olan üçüncü ülke Mýsýr’dý. Bugün bile Hýristiyan kilisesinin bir türlü savuþturamadýklarý en büyük tehdidi ve korkulu rüyasý olmaya devam eden Kemerhisar’lý Apolonius Hýristiyan kilisesi tarafýndan Hermetik doktrinlere baðlýlýkla ve yaymakla suçlanmýþtý. Apolonius’tan üç asýr sonra Anadolu’da ortaya çýkan Sivas civarýnda ve Pisidya’da kendisini gösteren Hýristiyanlýk karþýtý mücadeleye önderlik eden Eustathius da yine ayný kilise kaynaklarý tarafýndan dýþ kaynaklardan beslenmekle, Ýskenderiye’de eðitim görmekle Hermes’in takipçisi olmakla itham edilmiþti.Hýristiyan kilisesinin ruhbanlarý Eustathius’un sapkýn olarak niteledikleri görüþlerini Anadolu’ya Mýsýr’dan taþýdýðý iddiasýndaydýlar. L.Khachikian da Eustathius taraftarý Sivas’lýlarýn ‘’Mezopotamya’lý Messalianlar ‘olduklarýný Ýskenderiye merkezli Hermes tarzý bir kardeþlik örgütlenmesi içinde yayýldýklarýný ve Ýskenderiye merkezli Hermetik inancýn takipçileri olduklarýný belirtir. Erken Hýristiyanlarýn öfke içinde ifade ettikleri gibi Anadolu ile Ýskenderiye þehri arasýnda kökleri uzak geçmiþe dayanan bir gönül köprüsü vardý. Çünkü Ýskenderiye þehri Anadolu Aleviliði içinde her zaman ayrýcalýklý bir konuma sahip olmuþ olan, yüceler yücesi Hermes’in kentiydi ve bu þehir, Hýristiyan karanlýðý yeryüzünü kaplamadan önceki zamanlarda tüm entelektüel bilginin toplandýðý eski çaðýn en büyük bilim merkeziydi.Eski çað bilgelerinin ve bilgeliðinin rüya kenti Ýskenderiye kentinin 400 000 kitaplý büyük kütüphanesinde insanlýðýn hafýzasý kayýt altýnda tutuluyordu Hýristiyanlýðýn ilk yüzyýllarýna kadar canlýlýðýný koruyan ,Anadolu ile Mýsýr arasýndaki gizemli iletiþim ,Anadolu’da Hýristiyanlýk eli ile beþinci yüzyýlda baþlatýlan ve beþ asýr süren kýyým ve zorunlu göçler sonrasýnda ve Ýskenderiye kütüphanesinin (Ýskenderiye okulunun) eþ zamanlý olarak Hýristiyanlar tarafýndan beþinci yüzyýlda yakýlýp yýkýlmasýndan ardýndan uzun yüzyýllar kesintiye uðradý. Anadolu insaný,uzun sürgün çaðlarýnda zulmün elinden kaçýp saklandýðý asýrlar sürmüþ yalnýzlýðýnda ,yakýlýp yýkýlmýþ Ýskenderiye þehrinin acýsýný ve özlemini yüreðinden hiç eksik etmedi,Bu þehirle özdeþleþmiþ o büyük ustayý,’ilahi söz’ün efendisi Hermes’i hiç unutmadý. Mýsýr ile Anadolu arasýnda beþinci yüzyýlda baþlayan ayrýlýk , Abdal Musa’nýn en güvendiði mürþidi Kaygusuz Abdal’ý –kopan fiziki baðlarý yeniden ve kalýcý olarak onarmak göreviyle- yanýnda kýrk derviþi ile birlikte Finike limanýndan Ýskenderiye’ye yolcu etmesi ile birlikte vuslata dönüþtü.
türkü dinleyeceðiz sanýyorum... Evet, Abdal böyle bir grup çünkü. Fakat türkü formatýna yakýn bestelerimiz de var onlarý da ileriki dönemlerde seslendirmeyi planlýyoruz. Abdal, yeni bir müzikal varoluþ ve çabasýdýr diyerek bir geleneðin ayak izlerini takip ediyor. Ege’den Dersim’e türküleriyle karýndaþlýðýn yol haritasýný çiziyor. Yeni müzikal çabalarýyla insanlýðýn ortak acýlarýna, sevinçlerine kulak veriyor. Ýþe sevdiðimiz türkülerle baþladýk diyor; sevdikleri ve severek söyledikleri her bir türkü bizi bir bilinmeyene ya da bilmek istemediklerimize yöneltiyor. Kulaðýmýza bambaþka týnýlar çalýyor Abdal; hiç de alýþýk olmadýðýmýz tatta týnýlar bunlar ve en sonunda Abdal’da bizi büyüleyen þeyin ne olduðunu buluyoruz. Türkü tadýnda sohbetimiz türküler eþliðinde ve sýcaklýðýnda grubun bir eksik kadrosuyla baþlýyor. Kerem Kekeç, Ali Ekber Kayýþ ve Burcu Sarak’la Ervah-ý Ezelden albümünü konuþtuk. » Albümünüz çýkmadan önce Ervahý Ezelden ile çeþitli paylaþým sitelerinde büyük bir çýkýþ yakaladýnýz. Albüm çýkarma fikri tasarlanan bir þey miydi yoksa bu türkü yol açýcý mý oldu? Albüm çýkarmak gibi bir düþüncemiz yoktu. Ervah-ý Ezelden türküsü aslýnda deneysel bir þekilde baþladý. Kendiliðinden geliþen bir þey oldu. Stüdyoda çalýp söylerken 'hadi þunu kaydedelim' diye baþladýðýmýz bir þeydi. O çalýþmayý Haluk Tolga Ýlhan ile ikimiz (Ali Ekber Kayýþ) baþlattýk. Sonra Facebook, Youtube gibi sitelerde paylaþtýk. O türkü ilgi görünce bir proje haline dönüþmeye baþladý ve grup da albüm de bunun ardýndan geldi. Daha sonra Burcu ve Özge gruba dâhil oldu. Albüm için repertuar oluþturduk ve çalýþmaya baþladýk. Albümden kýsa bir süre sonra Haluk Tolga Ýlhan ile yollarýmýz ayrýldý. O, grup haricinde yoluna devam ediyor. Elbette ki birbirimize karþýlýklý bir þeyler kattýk. Kendisine bundan sonraki çalýþmalarýnda baþarýlar dileriz. Kýsa bir süre sonra gitarý ve sesiyle müzisyen arkadaþýmýz Kerem Kekeç gruba katýldý. Abdal grubu Ali Ekber Kayýþ, Burcu Sarak, Özge Ünkap, Kerem Kekeç olarak ve sahnede eþlik eden müzisyenlerle müzikal yolculuðuna devam ediyor. Erzincan, Erzurum, Sivas yöresi ama deðiþik yörelerde var: Antep var Kýbrýs var, yeni kayýtlarýmýzda Adýyaman, Urfa, Ýstanbul türküleri var. Burcu Sarak: Ervah-ý Ezelden türküsü yoðun bir ilgi toplayýnca türkünün yazarý Âþýk Sümmani'nin torunlarý bizimle irtibata geçti. Ellerinde bulunan materyalleri bizimle paylaþacaklarýný söylediler. Sümmani'nin türkülerinin bilhassa gençler tarafýndan bilinmesi dinlenmesi açýsýndan bizlere önemli görevler düþtüðünü belirttiler. Biz de bu görevi seve seve yerine getireceðimizi kendilerine belirttik. Biz onlarý onlar bizleri destekleyince aramýzda çok güzel bir iletiþim oluþtu. Yeni albümlerde baþka Sümmani türkülerine yer verebileceðimizi söyledik. » Birçok yörenin türkülerini çaðdaþ enstrümanlarla yorumluyorsunuz. Bu yenilik belki de dinleyiciyi yýllarca farklý aðýzlardan dinlediði türkülere yönelten... Müzikal açýdan nasýl bir yenilik bu? Kerem Kekeç: Abdal'ýn müziðinin bildiðimiz Halk Müziði'nden farklý bir yaný var. Bu farklýlýk yalnýzca müzik aletlerinden kaynaklanmýyor. Ayný türkü yýllarca söylenmiþ ama Abdal'ýn söylediði baþka bir þey. Ali Ekber ayný zamanda müzik enstrümanlarý da yapýyor. Gitarda yeni bir þey yakaladý. Bizim kullandýðýmýz gitarda gitara ait olmayan sesler var; baðlamada olan sesler. Gitara perde ekleyerek baðlama üzerindeki týnýlarý gitarda yakalamayý baþardýk. Yoksa standart bir gitarla bu türküleri çalamazdýk. Yok, çünkü normal bir gitarda türküye ait sesler yok. Bu sesleri gitarda kullanamasaydýk farklý bir sound yakalayamayacaktýk. Charangoda da (Latin Amerika Enstrümaný) ayný þeyi yaptýk. Normalde charangoda olmayan Türk Müziði'ne ait sesler var üzerinde. Bunlarýn hepsi birleþince farklý bir þey açýða çýktý. Abdal türküleri biraz da böyle söylemek istiyordu; daha naif ve sade. Türkülerin sürekli baðlamayla bir de ayný çalýþ teknikleriyle seslendirilmesi belki de týkanmaya yol açtý kulaklarda. Baþka bir þey arýyordu kulaklarýmýz. Abdal'ýn serüveni böyle baþladý aslýnda. ‘AYNILIK DEÐÝL FARKLILIK ÝSTEDÝÐÝMÝZ ÞEY’ » Peki, böyle bir düzenleme yapmaya nasýl karar verdiniz; aklýnýzda var mýydý böyle bir fikir? Ali Ekber Kayýþ: Benim aklýmdaki sadelikti. Yani baþka bir týný yakalamak aklýmda hep vardý. Baðlamayla deðil de baðlamada ki týnýyý gitarda yakalamaya çalýþmak hep istediðim bir þeydi. Ama esasýnda türküyü çok fazla enstrümana boðmadan sade bir soundla söylemekti amacým. Bu yüzden mesela çok fazla perküsyon kullanmadýk, basgitar yerine kontrbas kullandýk. Biz önceki çalýþmalarýmýzda ne yapmamýz gerektiðini deðil ne yapmamamýz gerektiðini öðrendik. Çünkü hep ayný sound var. Kulaðýmýz fazlasýyla alýþtýrýlmýþ bu aynýlýða. Yapýlan çalýþmalarýn çoðu birbirinin aynýsý ve tekrarý. Hýzlý bir tüketim var fakat kayda deðer az çalýþma çýkýyor ortaya. Ýþte bu noktada düþünüyorsun; baþka bir þey yapmak lazým diye. Taklitten mümkün olduðunca kaçmaya çalýþtýk. Þu an piyasada hâkim olan sounddan mümkün olduðunca kaçmaya çalýþtýk. Gitarý ve Charangoyu türkü çalabilir vaziyete getirdik, bir de santur kullandýk. Bundan sonra da deðiþik enstrüman arayýþýmýz devam edecek. » Abdal'dan bundan sonra da hep » Yakýn zaman konserlerinizi öðrenebilir miyiz? 11 Mayýs'ta Bolu'dayýz. 12 Mayýs'ta da Ankara Nâzým Hikmet Kültür Merkezi'ndeyiz. Yakýn zamanda bir internet albümü yayýnlamayý düþünüyoruz. Ýkinci albüm öncesinde bir ara geçiþ albümü olacak. Albümde bizden dostluðunu yardýmlarýný esirgemeyen sanatçý arkadaþlarýmýz oldu. Bunlardan Rustam Mahmudzade akordeonuyla, Mustafa Þafak kemençesiyle, Cem Çelebi baðlamasýyla, Ahmet Aslan kendine has baðlamasýyla, Uður Göregen perküsyonuyla türkülere hayat verdi. Abdal ‘Eksik kalan yanýmýzý » Birçok yörenin türkülerini çaðdaþ enstrümanlarla yeniden yorumluyorsunuz. Yýllarca birçok kiþiden dinlediðimiz bu türküler farklý müzisyenler tarafýndan farklý farklý yorumlandý. Sizi türkülere aslýnda bir anlamda geçmiþe yönelten þey nedir? Grubun tüm üyelerinin öncesinde deðiþik kiþilerle, deðiþik projelerde. deðiþik alanlarda müzikle ilgilenmiþ bir tarafý var. Özge'nin baþka bir grupla yürüttüðü çalýþma vardý, Burcu'nun baþka birkaç grupla denemesi vardý. Kerem ile benim (Ali Ekber Kayýþ) Düþbaz adýnda grubumuz var. Benim deðiþik birçok projelerde yer almýþlýðým var. Fakat türkü de söylemek istiyoruz. Çünkü Anadolu'da yaþayan tüm insanlarýn, müzisyenlerin hep bir tarafý türküdür. Bu yanýmýz eksik kalmýþtý yaptýðýmýz diðer müziklerde. Biz bu yanýmýzý tamamlamak istedik. Ýþe sevdiðimiz türkülerle baþladýk. Þimdiye kadar severek söylediðimiz, dinlediðimiz türkülerle çýktýk yola. Bu bir yol; uzun sürecek bir yol. Deðiþik yörelerden deðiþik tatlarý albüme yansýtmayý planlýyoruz bundan sonrasý için. BirGün BÝR GELENEÐÝN ÝZÝNDEN... » Grubun adý bir geleneðin adý olarak çýkýyor karþýmýza. Neden Abdal? Ali Ekber Kayýþ: Grubun adýný ben verdim. Abdallýk geleneðini yansýtacaðýný düþündük. Yaptýðýmýz müziði en iyi o ismin ifade edeceðine inandýk. Birkaç deðiþik isim vardý aklýmýzda ama bu isim geleneðin dýþýnda isim olarak da hoþumuza gitti ve Abdal'da karar kýldýk. Geleneksel halk müziðini sürdüren, emek vermiþ insanlarýn anýsýna bu ismi taþýmak istedik. » Türkü üzerine oluþturduðunuz çalýþmalarda özellikle bilinmeyenleri, unutulmaya yüz tutmuþ olanlarý -farklý dillerden özellikle- daha çok tanýtmak gibi bir amacýnýz var mý? Evet, böyle bir refleksimiz var. Ama biz Abdal ile baþlarken daha çok sevdiðimiz türküleri seslendirmek istedik. Ama dediðim gibi uzun bir yol bu. Bundan sonra da kýyýda köþede kalmýþ, seslendirilmeyi bekleyen türküleri yansýtmayý düþünüyoruz. Yüzümüz aslýnda oraya dönük. Tek yöreye de hapsolmak istemiyoruz. Albümde aðýrlýklý
Page 1 and 2: HEY Tekstil iþçileri dün Ýstanb
Page 3: Sulucakarahöyük/HACIBEKTAÞ Cuma
Page 7 and 8: Eski yýllarda Silifke’den Anamur

EBRU ÖZKAN Hacıbektaş'ta her hafta Çarşamba ... - Hacibektaslilar

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?