Dosyayı İndir - Ankara Üniversitesi Açık Erişim Sistemi

51
öncelikle yeğledikleri etkinlikleri belirlemek amacıyla kullanılmaktadır. İlgi
envanterleri, işe yönelik olabileceği gibi, boş zaman etkinliklerine yönelik de
olabilir. İlgi envanterlerini oluştururken, envanterin özelliğine bağlı olarak,
içerik ya da yapı geçerliği çalışmaları gerekebilir. Güvenirlikle ilgili olarak ise,
ölçme-tekrar ölçme güvenirliğinin ve eşdeğerli ölçüm güvenirliğinin; gerekli
durumlarda ise, ek olarak, değerlendiriciler-arası güvenirliğin incelenmesi
önerilmektedir (Kırcaali- İftar, 1999).
İlgi envanterleri, kişinin kendisini anlatması tekniğine göre
geliştirilmiştir. Böylece kişi kendisine ait nitelikleri envanterler aracılığıyla
ortaya koymaktadır (Özgüven, 2007). Ülkemizde çeşitli araştırmalarda
kullanılan ilgi ve tutum envanterleri, Aile-Çocuk İlişkileri Ölçeği, Ana-Baba
Tutum Envanteri, Edwards Kişisel Tercih Envanteri, Kuder İlgi Alanları
Tercihi Envanteri ve Thurstone Alaka Testi olarak özetlenebilir (Öner, 2007).
Kişilik envanterleri:
Bireylerin bir konudaki (örneğin, özürlü çocukların normal eğitim
ortamlarında eğitilmeleri konusuna) görüş, düşünce ya da tutumlarını
belirlemeye yarayan ölçü araçlarına tutum ölçeği denmektedir. Özaktarım
tekniğinden yararlanarak bireylerin kişilik özelliklerini belirlemeyi
hedeflemektedir. Envanterin amacına ve özelliklerine bağlı olarak, kişilik
envanterinin geçerliğini sınamada, geçerlik analizlerinden birine ya da
birkaçına başvurmak gerekebilir. Güvenirlik çeşitlerinden ise, ölçme-tekrar
ölçme güvenirliği ve madde güvenirliği, kişilik envanterlerinin güvenirliğini
belirlemede en sık başvurulan iki yöntemdir. Bir tutum ölçeği, hedeflenen
konudaki olumlu ve olumsuz görüş, düşünce ya da tutumları yansıtan bir dizi
maddeden oluşmaktadır. Tutum ölçeklerinde, yapı geçerliği ile ölçme-tekrar
ölçme güvenirliği ve madde güvenirliği analizi sonuçları önemlidir (Kırcaali-
İftar, 1999).
Öner’e (2007) göre kişiliği belirlemede anket ve envanter türü
ölçeklerin sınırlılıkları vardır. Bu nedenle daha kapsamlı ve bütüncül
betimlemeler yapacak başka tür ölçeklere gereksinim duyulmuştur. Projektif