Dosyayı İndir - Ankara Üniversitesi Açık Erişim Sistemi

More documents

Recommendations

Info

23 araştırmalar pek çok kaynaktan yararlanırken, bu etmenleri artan bir biçimde aydınlatan ve birleştiren kuram, Vygotsky'nin sosyokültürel yaklaşımlı zihinsel gelişim kuramıdır (Nicolopoulou, 2004). Vygotsky’e Göre Bilişsel Gelişim Vygotsky, çocuğun zihinsel gelişiminin Piaget’in öne sürdüğü gibi çocuğun neredeyse kendi başına gerçekleştirdiği bir süreç olmadığını, başkalarına da bağlı olduğunu iddia etmiştir. Çocuğun çevresindeki kişiler, çocuğun zihinsel gelişimine yol gösterebilir ve bir takım bilgiler vererek bunları öğretebilir. Vygotsky’nin kuramı yakınsak gelişim alanı kavramı ile bağlantılıdır. Belli bir gelişim düzeyinde çocuğun kendi başına gerçekleştirebildiği bir takım davranışlar olduğu gibi, henüz bir yetişkin olmadan kendi başına başaramadığı davranışlar da vardır. Aradaki bu fark yakınsak gelişim alanını oluşturur (Bacanlı, 2004 ). Çocukların toplumsal ve kültürel dünyalarının bilişsel gelişimleri üzerine yaptığı önemli etki, Piaget'in kuramının kapsamı dışında kalmıştır. Vygotsky tarafından ortaya atılan gelişim kuramı ise özellikle bu alana yoğunlaşmıştır. Vygotsky’nin sosyokültürel kuramında, çocukların bilişsel gelişimlerinin ebeveynleri, öğretmenleri, daha büyük çocuklar ve başkaları da dâhil daha becerikli ve daha uzmanlaşmış insanlarla kurdukları etkileşimin sonucu olduğunu ileri sürmektedir. Çocuk ve çevresindekiler sorunları birlikte çözer ve bu insanların yardımıyla çocuk, yavaş yavaş kendi kendine zihinsel faaliyetlerde bulunmayı öğrenir. Bu kapsamlı yaklaşım, çalışma birimi olarak bireyi seçen Piaget'in tam tersinedir. Her ne kadar Vygotsky, her çocuğun dikkat, algılama ve hafıza gibi bir dizi içsel becerilerle doğduğunu kabul etse de, çocuğun yalnızca daha deneyimli yetişkinler ve arkadaşlarıyla etkileşimden alacağı toplumsal ve kültürel verilerin bu temel becerileri daha karmaşık ve ileri bilişsel işlevleri yerine getirmek üzere kullanabilmesini sağlayacağına inanmıştır. Bu görüşle tutarlı olarak, Vygotsky, toplumsal etkileşimle gerçekleşen dili öğrenmenin, çocuğun zihinsel gelişiminde çok özel
24 bir etkisi olduğunu savunmuştur (Ömeroğlu ve Kandır, 2005). Ancak Vygotsky, Piaget ile bazı kavramlar üzerinde aynı görüştedir. Bu nedenden ve ayrıca bilgi işlem kuramcılarıyla da bazı konularda anlaştığı için çalışmaları, bilgi - işlem kuramına geçiş görevi görmektedir. Piaget gibi Vygotsky de gelişimin aşama aşama gerçekleştiğini ve düzenli niteliksel adımlar yerine ani çıkışlar yaptığını söylemiştir. Üstelik Vygotsky gelişim süreçlerine çok güvenmiş, yalnızca sonuçları veya gelişimin son noktasını incelemekle yetinmemiştir. Vygotsky gelişimdeki değişiklikleri, çocukların dünyayı anlamak için kullandığı düşünme tarzlarına yüklemiştir. Gelişim süresince, farklı türde düşünme araçlarının dil, sayı sayma, bellekle ilgili araçların, matematiksel semboller, sanat ve yazma gibi psikolojik araçların ortaya çıkışı, çocuğun sorunları çözmede ve bilişsel dünyasını anlamada daha etkili olmasını sağlamaktadır (Ömeroğlu ve Kandır, 2005). Temel ve Yüksek Zihinsel Fonksiyonlar Vygotsky'nin kuramında çocukların bilişsel gelişimindeki önemli geçiş, temel ve yüksek zihinsel fonksiyonlar arasında yaşanır. Temel zihinsel fonksiyonlar, çocuğun doğuştan getirdiği fonksiyonlardır ve hafıza, dikkat ve algı gibi kavramları içerir. Bunlar ve zihinsel işlevin diğer "doğal" formları, çocuğu toplum ve kültürüyle etkileşimi sonucunda yüksek zihinsel fonksiyonlara geçirir. Bilerek dikkat etme, mantıklı ve soyut düşünme gibi ileri zihinsel fonksiyonlar, çocuk için tamamen yeni bir psikolojik sürece işaret etmektedir. Bu fonksiyonlar, çocuk çevresiyle etkileşime girdikçe geliştirdiği dilini ve diğer sembol sistemleri gibi giderek karmaşıklaşan düşünce tarzlarını kullanmasına bağlıdır (Ömeroğlu ve Kandır, 2005). Vygotsky'nin, bilişsel süreçlerin toplumun etkisiyle değişmiş doğasını vurguladığı yaklaşımı, bilişsel gelişmeye yeni bir bakış açısı sağlamakta ve Piaget’in neredeyse sadece bilişsel gelişmenin kendisine yoğunlaştığı kuramının sınırlarını genişletmektedir. Vygotsky'nin kuramı, öğrenmenin ve bilişsel gelişimin toplumsal boyutunun fark edilmesine olanak sağlamış, çocukların bilişsel yeterliliğini değerlendirmenin okuma, matematik ve yazmayı
Page 1 and 2: T.C. ANKARA ÜNİVERSİTESİ EĞİT
Page 4 and 5: ii ÖNSÖZ Çocuğun temel kavramla
Page 6 and 7: iv İÇİNDEKİLER JÜRİ ÜYELERİ
Page 8 and 9: vi TABLO VE ŞEKİLLER LİSTESİ Ta
Page 10 and 11: viii ÖZET BOEHM OKUL ÖNCESİ TEME
Page 12 and 13: x ABSTRACT TURKISH ADAPTATION OF BO
Page 14 and 15: 1 1. GİRİŞ İnsan, çevresiyle b
Page 16 and 17: 3 Problem İnsan yaşamının hiçb
Page 18 and 19: 5 Doğru bir belirleme yapabilmek i
Page 20 and 21: 7 bulunan çocukların Boehm-3 Okul
Page 22 and 23: 9 amaçlanmaktadır. Gelişim alanl
Page 24 and 25: 11 Bütün bunlardan etkilenen öğ
Page 26 and 27: 13 2. KURAMSAL TEMELLER VE İLGİL
Page 28 and 29: 15 ve özelliklerine geçmeden önc
Page 30 and 31: 17 değişiklikler meydana gelebili
Page 32 and 33: 19 bir dönemden söz eder. Bu dön
Page 34 and 35: 21 giderek çözümler bulmakta gü
Page 38 and 39: 25 öğretmenin yeni yollarına iş
Page 40 and 41: 27 Bruner modelinde çocuk, materya
Page 42 and 43: 29 Kavramların Özellikleri Senemo
Page 44 and 45: 31 bütün ortamları zenginleştir
Page 46 and 47: 33 • Bilgiyi hatırlama, • Kavr
Page 48 and 49: 35 Özellikle açıklanan bu ilkele
Page 50 and 51: 37 için kullanılabileceği gibi,
Page 52 and 53: 39 Oktay’a göre (2002), örgün
Page 54 and 55: 41 dikkatlice planlanmalıdır. Ço
Page 56 and 57: 43 gelişimleri daha açık bir bi
Page 58 and 59: 45 Oyun: Küçük çocukların eği
Page 60 and 61: 47 Portfolyo Dosyaları: İlköğre
Page 62 and 63: 49 Standardize testler, bir program
Page 64 and 65: 51 öncelikle yeğledikleri etkinli
Page 66 and 67: 53 Değerlendirme Sürecinde Aile i
Page 68 and 69: 55 Ailelerle değerlendirme amaç,
Page 70 and 71: 57 Daha önce de değinildiği gibi
Page 72 and 73: 59 stratejiler kullanır; öğrenen
Page 74 and 75: 61 İLGİLİ ARAŞTIRMALAR Bu böl
Page 76 and 77: 63 çalışmaları yapılmıştır.
Page 78 and 79: 65 Nelson (2006) tarafından yapıl
Page 80 and 81: 67 Tablo 1: Çocukların Cinsiyete
Page 82 and 83: 69 üzerinde etkili olup olmadığ
Page 84 and 85: 71 Tablo 3: Boehm-3 Okul Öncesi Te
Page 86 and 87:
73 • Boehm-3 Okul Öncesi Testi,
Page 88 and 89:
75 Tablo 4: Çocukların Ay Aralık
Page 90 and 91:
77 vermelidir. Boehm-3 Okul Öncesi
Page 92 and 93:
79 Boehm-3 Okul Öncesi Testi’nin
Page 94 and 95:
81 Uzman görüşlerinden sonra ara
Page 96 and 97:
83 Testin uygulaması uygulayıcı
Page 98 and 99:
85 kutucuğuna ise bu kavram çiftl
Page 100 and 101:
87 4. BULGU VE YORUMLAR Bu bölümd
Page 102 and 103:
89 nedeniyle her bir kavram seti ay
Page 104 and 105:
91 Tablo 6: Maddelerin Ayırt Edici
Page 106 and 107:
93 görülmektedir. Çocukların Bo
Page 108 and 109:
95 40,00 41,00 42,00 43,00 41,00 ,9
Page 110 and 111:
97 Bu analiz sonucuna göre, 37 ayl
Page 112 and 113:
99 amacıyla tek faktörlü ANOVA u
Page 114 and 115:
101 Annelerin çalışma durumu ve
Page 116 and 117:
103 çocukların testten aldıklar
Page 118 and 119:
105 Tablo 23: Kavramların Yaş Ara
Page 120 and 121:
107 Tablo 24: Çocukların Ay Aral
Page 122 and 123:
109 Boehm-3 Okul Öncesi Testi’ni
Page 124 and 125:
111 Öneriler Araştırmada elde ed
Page 126 and 127:
113 fakültelerde yer alan öğretm
Page 128 and 129:
115 Arnas Aktaş, Y., Deretarla Gü
Page 130 and 131:
117 Brooks-Gunn, J., Han, W. And Wa
Page 132 and 133:
119 From Mauritius. Personality and
Page 134 and 135:
121 Sezer, S. (2005). Öğrencinin
Page 136 and 137:
EKLER 123
show all

Dosyayı İndir - Ankara Üniversitesi Açık Erişim Sistemi

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?