Dosyayı İndir - Ankara Üniversitesi Açık Erişim Sistemi
Dosyayı İndir - Ankara Üniversitesi Açık Erişim Sistemi
Dosyayı İndir - Ankara Üniversitesi Açık Erişim Sistemi
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
14<br />
• Olgunlaşma: Bedensel gelişimle ilgilidir. Bilişsel gelişimi<br />
doğrudan etkiler ( Bacanlı, 2004).<br />
• Yaşantı: Kişilerin günlük yaşamda karşılaştığı her türlü olayı<br />
temsil eder. Yaşantı zenginliği bilişsel gelişimi arttırır. Ayrıca<br />
diğer faktörlere nazaran insan müdahalesine en uygun olan<br />
faktördür (Bacanlı, 2004).<br />
• Uyum: Piaget bilişsel gelişimi denge-dengesizlik-denge süreci<br />
olarak görür. İnsan hayatı boyunca sürekli olarak uyum<br />
süreçleri yaşanır. Öğrenme, bir anlamda çevreye uyum<br />
sağlama sürecidir. Özümleme ve düzenleme olarak iki alt<br />
başlığı vardır (Senemoğlu, 2000).<br />
• Kültürel aktarım: Toplum, davranış kalıpları ve dil aracılığı ile<br />
bireylere zihinlerini nasıl kullanacakları konusunda çeşitli bilgiler<br />
aktarmaktadır. Bu aktarım sonucunda bilişsel gelişim<br />
zenginleşerek gelişir.<br />
• Dengeleme: Uyumla bağlantılı bir maddedir. Uyum bir<br />
dengeleme sürecidir. Yeni bilgiler dengesizliğe yol açar,<br />
öğrenme sonucunda denge sağlanmış olunur. İnsan zihni<br />
kararlılık ve tutarlılık eğilimindedir ( Bacanlı, 2004).<br />
Senemoğlu’na (2000) göre bilişsel gelişim, başkaları tarafından<br />
düzenlenen davranışlardan, bireyin kendiliğinden düzenlediği davranışlara<br />
doğru bir ilerleme gösterir. Bu nedenle çocuğun bilişsel gelişimini<br />
şekillendirmede yetişkinlere büyük bir görev düşmektedir. Yetişkinler, dışsal<br />
denetimleri giderek azaltarak içsel denetimi arttırıcı etkinlikler yapmalı ve<br />
çocukların kendi kendilerini düzenlemelerine olanak vermelidirler. Çocuğun<br />
bilişsel gelişimi için sistemli bir öğretici-öğrenci ilişkisi gereklidir. Toplum<br />
içinde yer alan bireyler çocuğa rehberlik etmelidirler. Bir kültür içinde doğmuş<br />
olmak bilişsel gelişim için yeterli değildir. Öğreticiler kültürü yorumlayarak<br />
çocukla paylaşmalıdırlar.<br />
Yetişkinlerin bu gelişim alanını daha iyi anlayabilmeleri için çeşitli<br />
düşünürlerin kuramlarını incelemesi gerekmektedir. Bilişsel gelişim kuramları