Sokak Çocukları Rehabilitasyon Modeli - İstanbul Büyükşehir ...

Türkiye’de Sokak Çocuklar› Durum Analizi 47
giren (fiziksel istismar ilk s›rada, duygusal istismar ikinci s›rada olmak
üzere) istismara hedef olduklar› anlafl›lm›flt›r. Baz› çocuklar›n cinsel istismara
u¤rad›klar›n› söyledi¤i kaydedilmifltir.
Çocuklara sigara, içki ve uyuflturucu gibi maddeleri kullan›p kullanmad›klar›
soruldu¤unda, %25’i düzenli olarak sigara kulland›klar›n›,
%6 kadar› alkol kulland›¤›n› ifade etmifltir. Esrar denediklerini söyleyenlerin
oran› ise %4.7’dir . Polisle bafl› derde giren çocuklar›n oran›
%43 yani yaklafl›k çocuklar›n yar›s›na yak›n bir say›dad›r. Bunun çocuklar
taraf›ndan belirtilen nedenleri aras›nda ilk s›ray› küçük h›rs›zl›klar
almakta, ikinci s›rada ise kavgaya kar›flmak bulunmaktad›r. 53
Bu konuda son y›llarda önemli çal›flmalarda bulunan, özellikle de
saha çal›flmalar›nda bulunan Abdullah Karatay da ‹stanbul’da yapt›¤›
çal›flmalar sonucu ilginç sonuçlara ulaflm›flt›r. 2001 y›l›nda yap›lan Birinci
‹stanbul Çocuk Kurultay›’nda sundu¤u çal›flmas›nda Karatay flu
noktalara dikkat çekmektedir:
“Sokak çocuklar›, hem sokakta çal›flan hem de sokakta yaflayan anlam›nda
‹stanbul için yeni bir olgu de¤ildir. 1940’l› y›llarda sokak çocuklar›
hakk›nda genifl kapsaml› bir araflt›rman›n yap›lm›fl olmas›; sorunun
uzun y›llard›r toplumun gündemindeki ciddi bir sorun olarak var
oldu¤unu göstermektedir.” 54
Karatay’›n yapt›¤› araflt›rmada ‹stanbul sokaklar›nda çal›flan çocuklar›n
temel özellikleri hakk›nda flu sonuçlara ulafl›lm›flt›r: “Ankete tabi
tutulan 2848 çocu¤un %2,3’ü Bak›rköy, %3,5’i Befliktafl ve Arnavutköy,
%39,4’ü Beyo¤lu, %22,9’u Eminönü, %16,7’si Fatih, %7,3’ü Kad›köy,
%3,9’u Üsküdar’dand›r. Bu çocuklar özellikle Beyo¤lu ilçesinin
Kas›mpafla ve Galata nahiyesi ile Eminönü, Fatih ve Kad›köy ilçelerinin
merkez nahiyelerinde yo¤un olarak bulunmaktad›rlar.
Çocuklar›n %88’i erkek, %12’si k›zd›r. ‘Yafl itibariyle’ çocuklar›n
%3,3’ü befl, %4,9’u alt›, %5,7’si yedi, %7,6’s› sekiz, %8,4’ü dokuz,
%11,0’i on, %11,1’i on bir, %24,4’ü on iki, %24,1’i on iki ile on yedi
yafllar› aras›ndad›r.
‘Do¤um itibariyle’ çocuklar›n %51,1’i ‹stanbul, %15,7’si Do¤u,
%6,8’i Karadeniz, %2,8’i Merkez Yaylas›, %2,9’u Ege Bölgesi, %7’si
53
KONANÇ E., Korunmaya Muhtaç Kent Çocuklar›, Friedrich Ebert Vakf› Yay›nlar›, ‹stanbul, 1992
54
KARATAY A., 1. Çocuk Kurultay›, Cilt II, s.111-117, ‹stanbul, 2001