Sokak Çocukları Rehabilitasyon Modeli - İstanbul Büyükşehir ...

Alternatif Rehabilitasyon Modelleri 137
Sosyolojik aç›klamalar aras›nda en çok kabul gören ve çeflitli çal›flmalarla
da kan›tlanan aç›klamas› “arkadafl grubunun” etkisidir. Arkadafl
grubunun bask›s› veya onlar taraf›ndan kabul görmek için madde
kullan›m›na bafllayan genç ve çocuklar›n say›s›n›n fazla oldu¤u bilinmektedir.
80 Uçucu madde kullan›m›n›n nedenleri bafll›ca üç faktör üzerinde
yo¤unlaflmaktad›r.
Bunlar:
- Akran yafl grubunun etkisiyle merak ve deneme amac›yla kullan›m.
- Uçucu maddelerin kolay temin edilebilmesi, ucuz ve bol çeflitli olmas›.
- Zay›f arkadafll›k iliflkileri ve ailede bozulman›n varl›¤›.
Prof. Dr Esin Küntay bu üç faktörün çok belirleyici oldu¤unu söylemektedir.
Madde kullan›m›n›n sokaktaki çocuklarda en önemli problemi
oluflturdu¤unu söyleyen Küntay gözlemlerinde de çocuklar›n
madde kullan›m›n›n yayg›n oldu¤unu saptad›¤›n› söylemifltir.
Sokak çocuklar› aras›nda özellikle arkadafl grubunun etkisinin
önemli oldu¤u söylenebilir. Gruplar halinde dolaflan ve yaflayan çocuklar
aras›nda bir kiflinin uçucu madde kullanmas› di¤er çocuklar›n merak›n›
artt›rmakta ve ço¤u zaman da birbirlerinden etkilenerek bir kaç
kez denemek suretiyle kullan›c› olmaya al›flmaktad›rlar.
Uçucu madde kullan›m›n›n sokak çocuklar› aras›nda yayg›n oldu¤u
gözlenmektedir. Özellikle ‹stanbul’da yaflayan sokak çocuklar› flifleler
içerisinde ald›klar› uçucu maddeyi (tiner) bir kumafl parças›na dökerek
koklamak yoluyla kullanmaktad›rlar. Gruplar halinde dolaflarak yaflad›klar›
için birbirlerinden kolayca etkilenebilmektedirler.
Nalbur dükkânlar›ndan kolayl›kla sat›n ald›klar› uçucu maddeyi bir
flifle veya plastik kutu içerisine koyarak gerekti¤inde paylaflarak kullanmaktad›rlar.
Böyle bir ortamda bir çocu¤un arkadafllar›ndan etkilenmesi
nedeniyle de ya da arkadafllar› aras›nda kabul görmek amac›yla kullan›ma
al›flmas›na s›kl›kla rastlanmaktad›r.
80
MERRILL E., Problems Of Children Stuck On Glue, Communty Care, pp.12-19, 1997