14.11.2013 Views

MIG MAG Eriyen Elektrod ile Ark Kaynağı - Gedik Eğitim Vakfı

MIG MAG Eriyen Elektrod ile Ark Kaynağı - Gedik Eğitim Vakfı

MIG MAG Eriyen Elektrod ile Ark Kaynağı - Gedik Eğitim Vakfı

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

kaynak yapmaya olanak sağlamak ve kaynak dikişinin yüzünün (kaynak tırtılının) formunu kontrol altında<br />

tutmak,<br />

—<strong>Ark</strong>ın stabilizasyonanu sağlamak, sıçramayı azaltmak, erime hızını üniformlaştırmak.<br />

Bütün eritme kaynak yöntemlerinde olduğu gibi, özlü elektrod <strong>ile</strong> ark kaynağında da kaynak ağzı<br />

hazırlığı gereklidir, bu yöntemle kaynak ağızı dizayn edilirken gözönünde bulundurulması gereken en önemli<br />

konu koruyucu gaz uygulanıp uygulanmayacağıdır. Koruyucu gaz kullanılması halinde daha iyi bir nufuziyet<br />

elde edildiğinden, bu halde daha dar bir kök aralığı ve daha yüksek bir kök alanı seçilir. Ağız açısı<br />

genelde örtülü elektrod haline nazaran daha dardır. Ağız dizaynında diğer kaynak yöntemlerinde olduğu gibi<br />

kaynatılan metalin türü, kalınlığı, bağlantıdan beklenen mukavemet, kaynak pozisyonu, dikişin bulunduğu<br />

yere eriş<strong>ile</strong>bilirlik gözönünde bulundurulmalıdır.<br />

Her kaynak yönteminde olduğu gibi özlü elektrod <strong>ile</strong> ark kaynağında elektrod tür ve çapının dışında<br />

dikişin formunu etk<strong>ile</strong>yen işletme parametreleri vardır; bunların etk<strong>ile</strong>ri şu şekilde sıralanabilir:<br />

Akım şiddetinin artması erime gücünün, nüfuziyetin ve dikiş boyutlarının artmasına neden olur. Belirli<br />

bir elektrod ve koruyucu gaz türü, elektrod serbest uç uzunluğu için saptanmış bir tel sürme hızı vardır. Akım<br />

şiddetinin aşırı arttırılması, büyük ve derin nüfuziyetli kaynak dikişleri oluşturur, dikiş tırtılı çok yükselir ve<br />

kökte yanma ortaya çıkabilir. Aşırı düşük akım şiddeti, zayıf nufuziyetin yanı sıra aşırı sıçramaya ve arkta<br />

kaynak metali geçişinin iri damlalar şeklinde olmasına ve ağız içinde kaynak metalinin adeta yığılmasına<br />

neden olur. Koruyucu gaz kullanmadan yapılan uygulamalarda, akım şiddetinin aşırı derecede azalması<br />

gözenek oluşumuna ve kaynak metalinin atmosferden fazla miktarda azot kapmasına ve bu da bağlantının<br />

sertleşmesine, sünekliliğini yitirmesine neden olur.<br />

Özlü elektrod <strong>ile</strong> kaynak halinde, diğer bütün kaynak parametrelerini sabit tutarak, sadece ark<br />

gerilimini değiştirirsek, ark geriliminin artması <strong>ile</strong> dikişin genişlediğini ve tırtılının yüksekliğinin azaldığını<br />

görürüz. Nüfuziyet ark geriliminin değişiminde bir optimum değerden sonra artan gerilimle azalır. Gerilimin<br />

aşırı yükselmesi sıçramaların artmasına, dikişin bozulmasına ve koruyucu gaz kullanılması halinde dikişin<br />

azot kapmasına neden olur.<br />

Torcun hızı veya kaynak hızı arttıkça dikişin nüfuziyeti azalır ve boyutları küçülür. Kaynak hızının aşın<br />

azalması halinde ariyen tel miktarı çok artar ve ağızı doldurur, <strong>ile</strong>ri doğru akarak ark <strong>ile</strong> iş parçası arasında<br />

bir tampon oluşturur, bu da nufuziyetin azalmasına neden olur; ayrıca birim boya uygulanan ısı enerjisi<br />

arttığından ITAB genişler ve aşırı ısınmadan çarpılmalar, kendini çekmeler şiddetlenir. Hızın aşırı artması da<br />

kaynak dikişinin bozulmasına neden olur.<br />

<strong>Elektrod</strong> serbest uç uzunluğu <strong>ile</strong> torç veya çalışma açısı da dikişin biçimini ikinci derecede etk<strong>ile</strong>yen<br />

faktörlerdir. Bunların etk<strong>ile</strong>ri yukarıda bahsi geçenlere nazaran daha zayıftır ve değişim sahaları da<br />

sınırlıdır.<br />

Uygulamada özlü tel elektrod <strong>ile</strong> kaynak yönteminin sağladığı avantajları şu şekilde sıralayabiliriz:<br />

—Basit kaynak ağzı hazırlığı gerektirir,<br />

—Yüksek bir erime hızına sahiptir, daha az paso <strong>ile</strong> kaynak yapma olanağı sağlar,<br />

186

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!