MIG MAG Eriyen Elektrod ile Ark Kaynağı - Gedik Eğitim Vakfı
MIG MAG Eriyen Elektrod ile Ark Kaynağı - Gedik Eğitim Vakfı
MIG MAG Eriyen Elektrod ile Ark Kaynağı - Gedik Eğitim Vakfı
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
KAYNAK AĞIZLARININ HAZIRLANMASI<br />
<strong>Eriyen</strong> elektrod <strong>ile</strong> gazaltı kaynağında, kaynak ağzını şekillendirmede kaynaklı parçanın şekli,<br />
kaynatılan malzemenin türü <strong>ile</strong> ilgili metalurjik hususlar ve konudaki standardlar gözönünde bulundurulur.<br />
Kaynak ağzı hazırlamada en önemli husus gereken mukavemette en iyi kalitede kaynak dikişinin<br />
gerçekleşmesini en ekonomik şekilde gerçekleştirmedir.<br />
Kaynaklı bağlantının gerek kalitesini ve gerekse de maliyetini çok önemli bir biçimde etk<strong>ile</strong>diği için ağız<br />
dizaynı kaynak teknolojisinde önemli bir konuma sahiptir. <strong>Eriyen</strong> elektrod <strong>ile</strong> gazaltı kaynağı diğer ark kaynak<br />
yöntemlerinden ötürü, kaynak ağız dizaynında bu özeliğinde göz önünde bulundurulması gereklidir. Bu açıdan<br />
en önemli konu kaynak yaparken kaynakçının kaynak dikişine rahat bir şekilde erişebilmesi ve kaynak<br />
yaparken de torçunu rahat bir şekilde hareket ettirebilmesidir. Bu konuda diğer önemli bir husus da gaz lülesi<br />
<strong>ile</strong> dikişin kökü arasındaki mesafedir. Dikişin kök kısmına lülenin gerektiği kadar yaklaşamaması hem kök<br />
nüfuziyetini ve hem de kaynak banyosunu koruyan gaz örtüsünün kaynak banyosunu koruma derecesini<br />
etk<strong>ile</strong>r.<br />
Kaynak ağız dizaynını etk<strong>ile</strong>yen en önemli faktör bağlantıdan beklenen mukavemettir. Bu değer<br />
kaynak ağzında nüfuziyet miktarını belirler. Yüksek mukavemetin gerekli olduğu veya dinamik zorlamaların<br />
etkin olduğu hallerde parça tüm kesiti boyunca kaynatılmak zorundadır ve dikiş tam bir nüfuziyete sahip<br />
olmak zorundadır. Buna karşın statik zorlanmalar halinde ancak kaynak dikişinden beklenen mukavemetin<br />
gerektirdiği kadar bir kesit kaynatılır ve bu gibi hallerde tam nüfuziyet gerekmez.<br />
Kaynaklı bağlantıda, kaynaklanan kesitin tümünün veya bir kısmının kaynaklanması, ağız formunu,<br />
kök aralığım ve kök alın yüksekliğini etk<strong>ile</strong>r. Kesitin ancak bir kısmının kaynatılmasının gerekli olduğu<br />
hallerde, kök açıklığına gerek yoktur ve yüksek bir kök alnı da bırakılabilir. <strong>Eriyen</strong> elektrod <strong>ile</strong> gazaltı<br />
kaynağında diğer açık ark yöntemlerine (örtülü elektrod, TIG) göre daha ince çaplı bir elektrod kullanılması<br />
nedeni <strong>ile</strong> ark daha yoğundur ve aynı akım şiddeti için nüfuziyet daha derindir. Bu bakımdan diğer<br />
yöntemlere göre daha yüksek bir kök alnı ve daha dar bir kök aralığı kullanılır. Doğal olarak bu husus<br />
düşük akım şiddetlerinin kullanıldığı kısa devre ark yöntemi için geçerli değildir.<br />
<strong>Elektrod</strong> çapının diğer yöntemlere göre daha küçük olması kaynak ağız açılarının daha dar<br />
tutulmasına olanak sağlar.<br />
Kaynak ağız şekil seçimini etk<strong>ile</strong>yen faktörlerden bir tanesi de kaynak pozisyonudur. Örneğin oluk<br />
pozisyonunda ağız açısının dar tutulabilmesine karşın dik pozisyonda daha geniş ağız açısına gerek vardır.<br />
Dik ve tavan pozisyonlarında akım şiddetinin alt sınırları kullanıldığından kök aralığı daha büyük ve kökte<br />
alın yüksekliği daha az olmak zorundadır. Ayrıca korniş kaynaklarında, asimetrik V ağzı banyonun<br />
akmasına mani olduğundan simetrik V ağzına tercih edilir.<br />
Kaynak ağzı dizaynında en önemli etkenlerden bir tanesi de parça kalınlığıdır. <strong>MIG</strong>-<strong>MAG</strong> yönteminde<br />
iki taraftan kaynak yapmanın mümkün olduğu hallerde, uygun kök aralığı bırakmak ve akım şiddetini üst<br />
sınırlarda seçmek koşulu <strong>ile</strong> 10 mm kalınlığındaki parçalar dahi küt alın ağız <strong>ile</strong> kaynatılabilirler. Kalın<br />
135