MIG MAG Eriyen Elektrod ile Ark Kaynağı - Gedik Eğitim Vakfı
MIG MAG Eriyen Elektrod ile Ark Kaynağı - Gedik Eğitim Vakfı
MIG MAG Eriyen Elektrod ile Ark Kaynağı - Gedik Eğitim Vakfı
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
sıcaklığında kaynakla yeniden doldurulmalıdır.<br />
8 mm'den daha kalın parçalara montaj yardımcı kaynakları en az 150°C'lik bir öntavdan sonra<br />
uygulanmalı ve montaj yardımcı parçaları sadece az karbonlu alaşımsız çeliklerden yapılmalıdır.<br />
Montaj puntaları esas metal <strong>ile</strong> uyum gösteren bir elektrod kullanarak yapılmalı ve bu kısımlar çatlak<br />
oluşumuna karşı çok iyi kontrol edilmelidir. Puntaların sonradan temizlenmesinin arandığı hallerde, daha<br />
düşük mukavemetli, sünek elektrodlar kullanılabilir. Hatalı kaynak dikişlerinin veya çatlakların özellikle<br />
ITAB'de zımpara taşı <strong>ile</strong> temizlenmesinde yanma eğilimi göstermeyen taşlar kullanılmalı ve zımpara taşının<br />
fazla bastırılarak taşlanan kısmın aşırı derecede ısınmasına neden olunmalıdır.<br />
Kaynak esnasında elektrod hiçbir zaman kaynak ağzının dışında tutuşturulma-malıdır.<br />
Kaynak sonrası konstrüksiyona gerektiğinde gerilme giderme tavı uygulanır. Bu tür çeliklerde bazı<br />
hallerde işlem esnasında gerilme giderme tavı çatlakları diye adlandırılan bir çatlaklar ortaya çıkar.<br />
Gerilme giderme tavı çatlakları bu tür çeliklerde, kaynak esnasında 1150°C'nin üzerindeki sıcaklık<br />
derecelerine kadar ısınarak tane ir<strong>ile</strong>şmesine uğramış bölgelerde, gerilme giderme tavı (450-680°C)<br />
esnasında ortaya çıkar.<br />
Tane ir<strong>ile</strong>şmesine uğramış bölgede, alaşım elementlerinin oluşturduğu ve tane büyümesine mani olan<br />
nitrür ve karbo-nitrürler çözülür ve kaynak sonrası soğuma esnasında da demir karbür haricinde hiçbiri<br />
çökelecek zaman bulamaz. Gerilme giderme tavı esnasında yeniden oluşan karbür ve karbo-nitrürler bu iri<br />
tanelerin sınırlarına çökelir ve çökelme işlemi iç ger<strong>ile</strong>melerin yardımı <strong>ile</strong> hızlanır. Bu çökelmeler tane<br />
sınırlarında bir yumuşama oluştururlar.<br />
Gerilme giderme ısıl işlemi esnasında iç gerilmelerin oluşturduğu elastik şekil değişimi, sıcaklıktan<br />
ötürü düşen akma sınırının yardımı <strong>ile</strong> plastik şekil değişimine dönüşür. Bu şekil değişimi daha uygun bu yer<br />
olan tane sınırlarında gerçekleşir. İri tanelerde tane yüzeyi, ince taneli bölgelere nazaran daha ufak<br />
olduğundan buradaki şekil değişimi daha şiddetli olur ve bunun sonucunda taneler arası ufak yerel<br />
boşluklar ortaya çıkar ve zamanla bunlar büyüyerek tanelerin birbirlerinden ayrılmasına neden olurlar.<br />
Gerilme giderme tavı çatlakları, sürünme çatlakları gibi taneler arası türden çatlaklardır; her<br />
doğrultuda oluşabilirlerse de genellikle en şiddetli gerilmeye dik yönde gelişirler.<br />
Günümüz endüstrisinde ince taneli yapı çelikleri çok geniş bir uygulama alanına sahip olup<br />
özellikle buhar kazanlarından nükleer reaktörlerin basınçlı kaplarına kadar çok çeşitli yerlerde başarı <strong>ile</strong><br />
kullanılmakta ve kurallarına dikkatle uyularak yapılan kaynaklı bağlantılarda hiçbir problem<br />
göstermemektedirler.<br />
PASLANMAZ ÇELİKLERİN KAYNAĞI<br />
Paslanmaz çeliklerin hemen hemen bütün türleri <strong>MIG</strong> yöntemi <strong>ile</strong> kolaylıkla kaynatılabilirler. 303,<br />
416, 416Se, 430 ve 430FSe gibi yüksek miktarda kükürt ve selenyum içeren paslanmaz çelikler <strong>ile</strong> yüksek<br />
oranda karbon içeren 440 türü çeliğin kaynatılması oldukça zordur. Paslanmaz çelikleri diğer çeliklerden<br />
ayıran en önemli özelik krom içeriklerinin çok yüksek (% 12) olmasıdır. Çeliğin yüzeyini kaplayan<br />
refrakter ve tönas kromoksit tabakası çeliği korozyondan ve paslanmaktan korur. Ostenitik, ferritik ve<br />
119