14.11.2013 Views

MIG MAG Eriyen Elektrod ile Ark Kaynağı - Gedik Eğitim Vakfı

MIG MAG Eriyen Elektrod ile Ark Kaynağı - Gedik Eğitim Vakfı

MIG MAG Eriyen Elektrod ile Ark Kaynağı - Gedik Eğitim Vakfı

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

sıcaklığında kaynakla yeniden doldurulmalıdır.<br />

8 mm'den daha kalın parçalara montaj yardımcı kaynakları en az 150°C'lik bir öntavdan sonra<br />

uygulanmalı ve montaj yardımcı parçaları sadece az karbonlu alaşımsız çeliklerden yapılmalıdır.<br />

Montaj puntaları esas metal <strong>ile</strong> uyum gösteren bir elektrod kullanarak yapılmalı ve bu kısımlar çatlak<br />

oluşumuna karşı çok iyi kontrol edilmelidir. Puntaların sonradan temizlenmesinin arandığı hallerde, daha<br />

düşük mukavemetli, sünek elektrodlar kullanılabilir. Hatalı kaynak dikişlerinin veya çatlakların özellikle<br />

ITAB'de zımpara taşı <strong>ile</strong> temizlenmesinde yanma eğilimi göstermeyen taşlar kullanılmalı ve zımpara taşının<br />

fazla bastırılarak taşlanan kısmın aşırı derecede ısınmasına neden olunmalıdır.<br />

Kaynak esnasında elektrod hiçbir zaman kaynak ağzının dışında tutuşturulma-malıdır.<br />

Kaynak sonrası konstrüksiyona gerektiğinde gerilme giderme tavı uygulanır. Bu tür çeliklerde bazı<br />

hallerde işlem esnasında gerilme giderme tavı çatlakları diye adlandırılan bir çatlaklar ortaya çıkar.<br />

Gerilme giderme tavı çatlakları bu tür çeliklerde, kaynak esnasında 1150°C'nin üzerindeki sıcaklık<br />

derecelerine kadar ısınarak tane ir<strong>ile</strong>şmesine uğramış bölgelerde, gerilme giderme tavı (450-680°C)<br />

esnasında ortaya çıkar.<br />

Tane ir<strong>ile</strong>şmesine uğramış bölgede, alaşım elementlerinin oluşturduğu ve tane büyümesine mani olan<br />

nitrür ve karbo-nitrürler çözülür ve kaynak sonrası soğuma esnasında da demir karbür haricinde hiçbiri<br />

çökelecek zaman bulamaz. Gerilme giderme tavı esnasında yeniden oluşan karbür ve karbo-nitrürler bu iri<br />

tanelerin sınırlarına çökelir ve çökelme işlemi iç ger<strong>ile</strong>melerin yardımı <strong>ile</strong> hızlanır. Bu çökelmeler tane<br />

sınırlarında bir yumuşama oluştururlar.<br />

Gerilme giderme ısıl işlemi esnasında iç gerilmelerin oluşturduğu elastik şekil değişimi, sıcaklıktan<br />

ötürü düşen akma sınırının yardımı <strong>ile</strong> plastik şekil değişimine dönüşür. Bu şekil değişimi daha uygun bu yer<br />

olan tane sınırlarında gerçekleşir. İri tanelerde tane yüzeyi, ince taneli bölgelere nazaran daha ufak<br />

olduğundan buradaki şekil değişimi daha şiddetli olur ve bunun sonucunda taneler arası ufak yerel<br />

boşluklar ortaya çıkar ve zamanla bunlar büyüyerek tanelerin birbirlerinden ayrılmasına neden olurlar.<br />

Gerilme giderme tavı çatlakları, sürünme çatlakları gibi taneler arası türden çatlaklardır; her<br />

doğrultuda oluşabilirlerse de genellikle en şiddetli gerilmeye dik yönde gelişirler.<br />

Günümüz endüstrisinde ince taneli yapı çelikleri çok geniş bir uygulama alanına sahip olup<br />

özellikle buhar kazanlarından nükleer reaktörlerin basınçlı kaplarına kadar çok çeşitli yerlerde başarı <strong>ile</strong><br />

kullanılmakta ve kurallarına dikkatle uyularak yapılan kaynaklı bağlantılarda hiçbir problem<br />

göstermemektedirler.<br />

PASLANMAZ ÇELİKLERİN KAYNAĞI<br />

Paslanmaz çeliklerin hemen hemen bütün türleri <strong>MIG</strong> yöntemi <strong>ile</strong> kolaylıkla kaynatılabilirler. 303,<br />

416, 416Se, 430 ve 430FSe gibi yüksek miktarda kükürt ve selenyum içeren paslanmaz çelikler <strong>ile</strong> yüksek<br />

oranda karbon içeren 440 türü çeliğin kaynatılması oldukça zordur. Paslanmaz çelikleri diğer çeliklerden<br />

ayıran en önemli özelik krom içeriklerinin çok yüksek (% 12) olmasıdır. Çeliğin yüzeyini kaplayan<br />

refrakter ve tönas kromoksit tabakası çeliği korozyondan ve paslanmaktan korur. Ostenitik, ferritik ve<br />

119

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!