MIG MAG Eriyen Elektrod ile Ark Kaynağı - Gedik Eğitim Vakfı
MIG MAG Eriyen Elektrod ile Ark Kaynağı - Gedik Eğitim Vakfı
MIG MAG Eriyen Elektrod ile Ark Kaynağı - Gedik Eğitim Vakfı
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
üreticisine yeni ek tesisler veya masrafları gerektirdiğinden çeliğin maliyeti de yükselmektedir.<br />
Islah Edilmiş İnce Taneli Yapı Çelikleri<br />
İnce taneli yapı çelikleri grubu içinde çok önemli bir yeri olan bu türde, iç yapıda az karbonlu<br />
martenzit oluşturarak, çeliğin kaynak kabiliyetini önemli bir kayba uğramadan, akma ve çekme<br />
mukavemetleri yükseltilmiş ve tokluğa arttırılmıştır.<br />
Az karbonlu çeliklerde Ms (martenzit başlama) sıcaklığı, 400°C gibi oldukça yüksek bir sıcaklıkta<br />
bulunduğundan, oluşan martenzit yavaş soğutulursa kendiliğinden temperlenir ve bu şekilde ıslah<br />
edilmiş olan içyapıda mukavemeti daha da yükselten ince dağılmış karbür çökelt<strong>ile</strong>ri bulunur ve yavaş<br />
soğuma sonucu çatlamalara neden olan dönüşüm gerilmelerinin şiddeti azalır. Bu şekilde yükselen<br />
mukavemet özeliklerinin yanısıra çeliğin gevrek kırılmaya direnci artar, temperlenmiş martenzit çelik iç<br />
yapılan içinde en düşük geçiş sıcaklığına sahip olandır.<br />
Kalın parçalarda, tüm kesitte martenzit oluşumunu sağlayabilmek için kritik soğuma hızı alaşım<br />
elementlerinin katkısı <strong>ile</strong> yükseltilir; yalnız burada katıkların miktarının Ms sıcaklığını, temperleme<br />
sıcaklığının altına düşürerek, kendinden temperlenmeyi ortadan kaldıracak değere erişmemesine<br />
dikkat edilir.<br />
İnce taneli yapı çeliklerinin ıslahı martenzit basamağındaki dönüşüm <strong>ile</strong> ilgilidir. Martenzitin<br />
oluşum sıcaklığı yükseldikçe ve ostenitin karbon içeriği azaldıkça martenzit kafesinin kübikleşmesi<br />
sonucu iç gerilmeler azalır ve artık ostenit miktarı en aza iner. Bu şekilde oluşan martenzitin tokluğu<br />
gayet iyidir ve sertliği 400 HV'nin biraz üzerindedir.<br />
Kaynaklanabilirlik açısından Euronorm 137 bu tür çeliklere katılan alaşım elementlerinin azami<br />
miktarlarını sınırlandırmıştır, buna göre:<br />
C % 0.20 Cr % 2<br />
Si % 1.00 Cu % 1.5<br />
Mn % 2.00 Mo % 1<br />
P % 0.025 Nb % 0,1<br />
S % 0.025 Ni % 2<br />
N % 0.020 Ti % 0.20<br />
B % 0.005 V % 0.20<br />
Zr % 0.15<br />
Çelik üreticisi ürünün kalınlığına ve beklenen özeliklere göre, bu sınırları aşmamak koşulu <strong>ile</strong><br />
yukarıda da belirtilmiş alaşım elementlerinden gerekenleri kullanır.<br />
111
Change language