MIG MAG Eriyen Elektrod ile Ark Kaynağı - Gedik Eğitim Vakfı

oyutları ve sıcaklığı ile malzemenin ısı iletim kabiliyetinin etkisi altındadır. Bu faktörlerden değiştirilmesi
mümkün olanlar yardımı ile ısının tesiri altında kalan bölge bir dereceye kadar kontrol altında
tutulabilir.
Isının tesiri altında kalan bölgenin özeliklerinin önceden belirlenebilmesi için kaynatılan
malzemenin bileşiminin, kaynaktan önce geçirmiş olduğu ısıl işlemin ve kaynak anındaki sıcaklığın
dağılım ve değişiminin bilinmesi gereklidir.
Genel olarak bir ısıl çevrimin malzemenin özellikleri üzerine olan etkisinin belirlenebilmesi için bu
ısıl çevrim hakkında şunların bilinmesi gereklidir.
1- Isıtma hızı
2- Tepe sıcaklığı
3- Tepe sıcaklığının uygulanma süresi
4- Soğuma hızı
Bilindiği gibi endüstride, çeliğe uygulanan ısıl işlemler genellikle birkaç ısıl çevrimden oluşmaktadır.
Böyle durumlarda her ısıl çevrim halkası için bu dört etmenin saptanması gereklidir.
Kaynak işlemi süresince, uygulanan ısının oluşturduğu ısıl çevrimi gözönüne alırsak, 1 ve 3 no'lu
etmenlere dikkat gerekmez. Zira bu konuda yapılan araştırmalar göstermiştir ki, kaynak işleminde,
ısıtma hızında yapılması mümkün olan değişim, oluşan içyapıyı etkilemektedir. Tepe sıcaklığının
uygulanma süresi ise, kaynak işleminde çok dar bir saha içinde değişmektedir. Bu süre, özellikle elektrik
ark kaynağında çok kısadır, bilindiği gibi eriyen metal hemen katılaşmakta ve dolayısı ile dik ve tavan
kaynaklarını yapmak mümkün olabilmektedir.
Bu bakımlardan, kaynak bölgesinde sıcaklığın dağılım ve değişimi incelenirken sadece erişilen
tepe sıcaklığı derecesi ve soğuma hızı göz önünde bulundurulur.
Kaynak bölgesindeki sıcaklık dağılım ve değişimini matematiksel olarak formüle etmek oldukça
zordur, bu konuda geliştirilmiş olan formüler olaya sadece bazı varsayımlarla yaklaşabilmektedir;
evvelce de belirtilmiş olduğu gibi, sıcaklığın dağılım ve değişimi, uygulanan kaynak enerjisi parça ve
ortam sıcaklığı ve malzemenin özeliklerine bağlı olduğu kadar parçanın meyil ve boyutları ile kaynak
dikişinin geometrisine de bağlıdır. Ancak, bu son etkeni formüle etmek olayı daha karmaşık hale
getirmektedir. Bununla beraber geliştirilmiş denklemlerin deneysel sonuçları, uygulamada kabul edilebilir bir
hassasiyet derecesinde olduklarını göstermektedir.
Hesap yolu ile ilk yaklaşım Rosenthal ve daha sonra Rykalin tarafından yapılmıştır.
Sabit bir V hızı ile yarı sonsuz büyüklükte ve ısıl özelikleri sıcaklıkla değişmeyen bir malzemeden
yapılmış bir parçanın üzerinde hareket eden ısı menbaının, etrafa radyasyon ve konveksiyonla ısı kaybı
olmadan oluşturduğu sıcaklığın dağılımı Rosenthal tarafından şu şekilde ifade edilmiştir.
İki boyutlu ısı dağılımı halinde (ince parçalar)
98