tozaltı kaynak tekniği.DOC

13.2. Parçayı döndürme tertibatı
Transformatör ise arz edilen karakteristiğe göre kademeli (Yatay karakteristik) veya
transdüktör veya güç elektroniği yardımı ile (düşey karakteristik) imal edilmektedir.
Tozaltı kaynak usulünde dikişin formu ve bileşimi açısından en önemli faktör ark gerilimidir.
Ark gerilimi direkt olarak ark boyu ile orantılı olduğundan gerek dikiş formunun ve gerekse de
bileşiminin dikiş boyunca değişmemesi için, kaynak işlemi süresince ark boyunun sabit kalması
gereklidir. Tozaltı kaynak makinalarında bu husus İki tip ayar sistemi ile gerçekleştirilmiştir. Bunlar iç
ve dış ayar diye İsimlendirildiği gibi Δ U ve Δ l ayarı diye de isimlendirilir.
Dış ayar sisteminde seçilmiş olan ark gerilimi tel eridikçe artar ve bu artma tel ilerletme
mekanizması motorun devrini arttırır ve tel ilerler ve ark boyu gerilimi tespit edilmiş değere erişir ve
bu şekilde ark sürekli olaraktan bir Δ U aralığında değişir. İç ayar sistemi diye isimlendirilen
sistemde tel sabit bir hızla erime gücüne yani kaynak akım şiddetine bağlı olarak İlerler; telin erimesi
neticesi ark boyu artarsa akım şiddetinde bir azalma olur bu esnada tel ilerleyerek akım şiddetinde bir
azalma olur bu esnada tel ilerleyerek akım şiddetinin seçilmiş değere gelmesini sağlar burada ilerletme
tertibatı akım şiddetinden kumanda almaktadır.
Erime gücünü arttırmak için birden fazla tel kullanan muhtelif tip kaynak makinaları
geliştirilmiştir. Bunların halihazırda tatbik sahasına konmuş olan çeşitli tipleri mevcuttur.
1- TANDEM TOZALTI ARK KAYNAĞI USULÜ:
Bu usulde iki elektrod aynı yörüngede birbirlerini takip ederler. Bu usul bilhassa
payplaynların kaynak edilmesinde kullanılır.
Bu usulün sağladığı avantajlar şunlardır:
a) Yüksek kaynak hızları elde edilir.
b) Ekonomiktir.
c) Çatlamaya karşı emniyetlidir.
d) Gözenek teşekkülü nadirdir.
e) Yüksek kaliteli dikişler elde edilir.
2- PARALEL TOZALTI KAYNAK USULÜ:
Lincoln firması tarafından geliştirilen bu usulde iki tel aynı hizada kaynak dikişine dik bir
düzlemdedir ve aynı kafaya bağlıdırlar, beraberce hareket ederler. Bu usulün sağladığı avantajlar
şunlardır:
a) Nufuziyet kontrol altına alınabilir.
b) Kaynak banyosunun parçayı delip akma tehlikesi yoktur.
c) İki parça arasında köprü kurabilme sınırı daha yüksektir. İki parça arasındaki aralık 1,5 mm,
ye kadar çıkabilir.