ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ YÜKSEK ...

ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ YÜKSEK ... ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ YÜKSEK ...

library.cu.edu.tr
from library.cu.edu.tr More from this publisher
22.10.2013 Views

2.ÖNCEKİ ÇALIŞMALAR İbrahim KIR işgörenlerin değerlendirme sonuçları hakkında yapıcı ve doğru bir geri-bildirimi almasına izin verir. Değerlendirme verileri, yaklaşık yüz yargıdan oluşan bir anket vasıtasıyla elde edilir. Anket, değerlendirilen işgörenin içinde bulunduğu çalışma grubundaki yönetici veya amir, aynı düzeyde olan arkadaşları ve astları tarafından doldurulur. Bununla birlikte birçok firma, bu süreci gelişimsel amaçlarla kullanır ve sadece değerlendirilen yöneticiler geri bildirimi alırlar. Farklı kaynaklardan değerlendirme alma, işgörenin performansının daha geniş bir manzarasını ortaya koyar ve davranışın sınırlı bakışından kaynaklanan hataları en aza indirmeye yardımcı olur. Birden fazla değerlendiricinin olması, daha nesnel sonuçların elde edilmesini sağlayarak, süreci daha fazla savunulur yapmaktadır. Kuşkusuz tüm değerlendirici durumunda olanların değerlenecek stratejik özellikleri, geri bildirimi toplama ve analiz etme yöntemlerini ve geri bildirimin değerlendirme sisteminde nasıl kullanılacağını bilmeleri gerekir. (Wimer ve Nowack 1998) Bu tekniğin en önemli sakıncaları, değerlendirici sayısının çok olmasından dolayı, değerlendirme işleminin uzun zaman alması ve daha fazla maliyetli olmasıdır. Takıma Dayalı Performans Değerlendirme: Günümüzde firmalar, rekabette üstünlüğü sağlamak, sorunları işbirliğiyle çözüme kavuşturmak ve çalışanların yaratıcı özelliklerinden daha fazla yararlanabilmek amacıyla takım çalışmasına ağırlık vermektedir. Takımlarda sorunlar birlikte tartışılmakta ve çözümler getirilmekte veya daha somut bir örnekle projeler gerçekleştirilmektedir. Böyle durumlarda takımda yer alanların bireysel çalışmaları veya performanslarının ölçümü zor olmakta veya mümkün olmamaktadır. Bu nedenle, takıma dayalı performans değerlendirme yöntemi önem kazanmaktadır. Bu yöntemin en temel özelliklerinden birisi, çalışanlar arasında rekabeti değil, işbirliğini ve yardımlaşmayı teşvik etmesi ve grup dayanışmasını sağlamasıdır. Daha önce firmaların takım çalışmasına ağırlık verdiğini ve bu nedenle de takımların da bir bütün olarak performanslarının değerlenmesi gerektiğini vurgulamıştık. Ancak takımı bir bütün olarak değerlendirmek kolay değildir. Çünkü işletme politikaları, örgüt kültürü, diğer takımlarla işbirliği, genel ve özel çevre koşullan, gerekli kaynaklar gibi takımın başarısını etkileyen çeşitli faktörler söz 38

2.ÖNCEKİ ÇALIŞMALAR İbrahim KIR konusudur. Bu nedenle takım çalışmalarında hem takımın performansı, hem de kişilerin ayrı aynı performansı dikkate alınarak değerlendirilmelidir. (Erdil, 1997) Takıma dayalı performans değerlendirmede üç faktörden yararlanılmaktadır: (Sabuncuoğlu, 2000) • Tüm takımca başarılan, süreç kalitesini esas alan süreç geliştirme miktarı: Takım tarafından başarılan süreç geliştirme miktarı; çıktılarla, sonuçlarla, süreç ölçümüyle ve müşteri tatminiyle ölçülür. Bu ölçüler ağırlıklandırılır ve tek bir puan durumuna getirilir. Bu puan, takımın her üyesine tahsis edilir. • Tüm takımca geliştirme çabalarına bireyin katkısı: Bireyin katkılan; takım toplantılarında yapılan katkıları, bireyce yapılacak süreç analizini vb. içerebilir. Yapılan katkılar takım performansına yansımış olmalıdır. • Süreç geliştirmek ve takıma katkıda bulunmak için çalışan tarafından geliştirilen yeteneklerin düzeyi: Bu, kişinin süreç iyileştirmek amacıyla geliştirilmeye çalışılan yetenekler açısından harcanan çabaların yönetici tarafından değerlenmesidir. Bu değerlendirmenin amacı, çalışanın teknik gelişiminin farkına varılıp ödüllendirilmesidir. Diğer yandan takıma dayalı performans değerlendirmenin başarısı için aşağıda belirtilen koşulların oluşturulması gerektiği ifade edilmektedir. 2.3. Analitik Hiyerarşi Prosesi Analitik Hiyerarşi Prosesi (AHP) ‘nin kuruluşu problem çevresinin alanının dikkatli bir şekil sınırlandırılmış gerçeklerin bir kümesidir. Bu tanım 1986 yılında ilk olarak Saaty tarafından ortaya konulmuştur. Bu tutarlı matrislerin iyi tanımlanmış matematiksel yapısına ve bu matrislerin birleştirilmiş doğru özvektörlerinin yaklaşık veya doğru ağırlıkları ortaya çıkarma yeteneğine dayalıdır.(Saaty 1980) AHP metodolojisi bir olağan durumda ikişerli kriter moduna uyan alternatifleri veya kriterleri karşılaştırır. Böyle yapmak için, AHP fiziksel ve karar problemi deneyleri tarafından doğrulanan ve pratik kullanımda kanıtlanan gerçek sayıların bir temel skalasını kullanır. Bu temel skala diğer skalalardan daha iyi veya diğer skalalar gibi nitel ve nicel varlıklara uyarak kişisel üstünlüklerini koruyan bir skala olarak 39

2.ÖNCEKİ ÇALIŞMALAR İbrahim KIR<br />

konusudur. Bu nedenle takım çalışmalarında hem takımın performansı, hem de<br />

kişilerin ayrı aynı performansı dikkate alınarak değerlendirilmelidir. (Erdil, 1997)<br />

Takıma dayalı performans değerlendirmede üç faktörden yararlanılmaktadır:<br />

(Sabuncuoğlu, 2000)<br />

• Tüm takımca başarılan, süreç kalitesini esas alan süreç geliştirme miktarı:<br />

Takım tarafından başarılan süreç geliştirme miktarı; çıktılarla, sonuçlarla,<br />

süreç ölçümüyle ve müşteri tatminiyle ölçülür. Bu ölçüler ağırlıklandırılır ve<br />

tek bir puan durumuna getirilir. Bu puan, takımın her üyesine tahsis edilir.<br />

• Tüm takımca geliştirme çabalarına bireyin katkısı: Bireyin katkılan; takım<br />

toplantılarında yapılan katkıları, bireyce yapılacak süreç analizini vb.<br />

içerebilir. Yapılan katkılar takım performansına yansımış olmalıdır.<br />

• Süreç geliştirmek ve takıma katkıda bulunmak için çalışan tarafından<br />

geliştirilen yeteneklerin düzeyi: Bu, kişinin süreç iyileştirmek amacıyla<br />

geliştirilmeye çalışılan yetenekler açısından harcanan çabaların yönetici<br />

tarafından değerlenmesidir. Bu değerlendirmenin amacı, çalışanın teknik<br />

gelişiminin farkına varılıp ödüllendirilmesidir.<br />

Diğer yandan takıma dayalı performans değerlendirmenin başarısı için<br />

aşağıda belirtilen koşulların oluşturulması gerektiği ifade edilmektedir.<br />

2.3. Analitik Hiyerarşi Prosesi<br />

Analitik Hiyerarşi Prosesi (AHP) ‘nin kuruluşu problem çevresinin alanının<br />

dikkatli bir şekil sınırlandırılmış gerçeklerin bir kümesidir. Bu tanım 1986 yılında ilk<br />

olarak Saaty tarafından ortaya konulmuştur. Bu tutarlı matrislerin iyi tanımlanmış<br />

matematiksel yapısına ve bu matrislerin birleştirilmiş doğru özvektörlerinin yaklaşık<br />

veya doğru ağırlıkları ortaya çıkarma yeteneğine dayalıdır.(Saaty 1980) AHP<br />

metodolojisi bir olağan durumda ikişerli kriter moduna uyan alternatifleri veya<br />

kriterleri karşılaştırır. Böyle yapmak için, AHP fiziksel ve karar problemi deneyleri<br />

tarafından doğrulanan ve pratik kullanımda kanıtlanan gerçek sayıların bir temel<br />

skalasını kullanır. Bu temel skala diğer skalalardan daha iyi veya diğer skalalar gibi<br />

nitel ve nicel varlıklara uyarak kişisel üstünlüklerini koruyan bir skala olarak<br />

39

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!