ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ YÜKSEK ...

2.ÖNCEKİ ÇALIŞMALAR İbrahim KIR
yargı yoluyla oluşturulmasını öngörür. Bu yönteme göre, bir seri çifte
karşılaştırmalardan sıralamalara gidilir.
Daha açık bir şekilde ifade edersek, bu yöntemde değerlenecek işgörenlerin
isimleri ayrı kartlara yazılır. Sonra ele alınan niteliğe veya toplam başarı derecesine
göre her bir işgörenin ismi ayrı ayrı diğerleriyle karşılaştırılır. Bu yöntemin sıralama
yönteminden tek farkı, bir defa da sadece iki bireyin ele alınmasıdır. Bu yüzden daha
kolay ve daha doğru karar yenilebilir. Ancak sorun, değerlendirmeye tabi tutulacak
grubun hacmi arttıkça karşılaştırma sayısının geometrik olarak artacağı
konusundadır.
Zorlanmış Dağılım Yöntemi: Zorlanmış Dağıtım Yöntemi,
değerlendiricilerin değerledikleri işgörenleri öznel yargılarla değerlendirme ölçeğinin
herhangi bir yerinde kümelendirmelerini ve bu nedenle ortaya çıkacak tutarsızlıkları
önlemek amacıyla geliştirilmiş bulunmaktadır. Süreklilik gösteren beşeri olayların
normal dağılım özelliği göstermelerine karşın, bazı değerlendiriciler, çok merhametli
iseler, işgörenleri ölçeğin en yüksek noktasında veya orta noktalarda
kümelendirebilirler. İşte, zorlanmış dağıtım yöntemi, bu eğilimleri önlemek amacıyla
değerlendirmelerin önceden belirlenmiş ve normal sıklık dağılımına uyan bir kalıba
göre dağıtılmasını öngörmektedir.
Bir anlamda bu, değerlendirme ölçeği sürecinin bir varyansıdır. Yöneticilere
veya değerlendiricilere, önceden belirlenmiş oranlara göre astları her bir boyut
üzerindeki bölümlere yerleştirmeleri talimatı verilir.
En yaygın dağılım kalıbı;
Çizelge 2.3. Dağılım Kalıbı
En Düşük Sonra Gelen Orta Sonra Gelen En Yüksek
10% 20% 40% 20% 10%
Bu dağılıma göre; ön koşul olarak işgörenlerin % l0’u çok yetersiz grubunda,
% 20’si yetersiz grubu içerisinde, % 40’ı orta başarı grubunda, % 20’si iyi grubunda
ve sonra gelen % l0u en iyi grup içerisinde yer alacaktır. Bu bağlam da bir işletmede
değerlendirilmesi yapılacak 10 işgören bulunuyorsa, bunların performans düzeylerine
göre dizinlenmesi Çizelge 2.4.’da görüldüğü gibi olacaktır. (Erdoğan, 1983)
33