şizofrenik bozuklukta cinsel işlev bozuklukları - Çukurova Üniversitesi

psikopatoloji puanları daha yüksektir. Buna karşılık erkek hastalarda PANSS toplam ve
alt ölçek puanları ile cinsel bozukluk arasında herhangi bir ilişki bulunamamıştır 132 .
Birinci kuşak antipsikotik tedavi alan kadın ve erkek 101 hastada yapılan başka
bir çalışmada depresyon zayıf libido, düşük uyarılma ve orgazm problemleri ile
ilişkilendirilmiştir 133 .
Yaşam kalitesi pek çok yaşam alanı çeşitliliği nedeniyle çok geniş bir kavramdır.
Henüz bunu efektif olarak değerlendirebilecek herhangi bir değerlendirme yöntemi
yoktur. QLS (Quality of Life Scale) ve BASIS (The Behavior and Symptom
Identification Scale)’de cinsel fonksiyonla ilişkilendirilmiş sadece tek bir soru vardır.
Bu nedenle değerlendirme cinsel bozukluğu değerlendirme için yeterli değildir. Cinsel
fonksiyonun kendisi karışıktır ve pek çok unsuru içerir ve hem kliniksel olarak hem de
araştırma olarak özel olarak değerlendirilmelidir 13
3.7. Cinsel Bozukluk Tedavisi
Klinisyen unutmamalıdır ki şizofren hastalarda tüm cinsel rahatsızlıkların sebebi
antipsikotik ilaçlar değildir. Antikolinerjik ve antidepresan ilaçlar da cinsel bozukluğa
sebep olabilir. Diyabet gibi hastalıklar da buna sebep olabilir 134 . Klozapin ve olanzapin
kilo almaya, glukoz disregülasyonuna sebep olabilir. Ayrıca cinsel yan etkiler doza
bağlıdır ve kullanılan bir antipsikotik dozunu düşürmek yarar sağlayabilir ya da
kullanılan antipsikotik değiştirilebilir. Cinsel bozukluk ikinci kuşak antipsikotik
kullanımında birinci kuşak antipsikotik ilaçlara oranla daha düsüktür 1 .
Geçmişte kullanılan bazı farmakolojik ilaçların seksüel fonksiyon bozukluğunda
yararlı etkileri olmuştur. Ancak kullanımında bazı yan etkiler olmuştur. 2,5 mg dozda
kullanılan Bromokriptin hiperprolaktinemili hastalarda libidoyu artırmıştır. Ancak ilacın
mide bulantısı, yüksek tansiyon ve exacerbation gibi yan etkileri olması nedeniyle
tavsiye edilmemiştir 135 . 10-20 mg dozda kullanılan Bethanechol 136 , 4 mg. dozda
kullanılan Cyproheptadine 137 antidepresana bağlı anorgazmi tedavisinde başarıyla
kullanılmıştır. Yohimbine ve Amantadine de empotans ve anorgazmi tedavisinde
kullanılmıştır 138 . Bu çalışmalar ikinci kuşak antipsikotik’lerden öncedir; son
çalışmalarda sildenafil veya cabergoline de mevcuttur. İki vaka çalışmasında şizofrenspectrum
hastalarda sildenafil’in libido ve ereksiyon fonksiyonu üzerinde olumlu etkisi
gözlenmiştir 139 . Son on yılda cinsel bozukluk hakkında sadece bir araştırma
30