şizofrenik bozuklukta cinsel işlev bozuklukları - Çukurova Üniversitesi
şizofrenik bozuklukta cinsel işlev bozuklukları - Çukurova Üniversitesi şizofrenik bozuklukta cinsel işlev bozuklukları - Çukurova Üniversitesi
hiperprolaktinemi ile değil de α-adrenerjik ve muskarinik blokajla ilişkilendirilmiştir 89 . Bilgilerimize göre klozapin tedavisi sırasında amenore, galaktore veya jinekomasti görülmemiştir 90 . 3.4.2. Risperidon Tüm ikinci kuşak antipsikotik’ler içerisinde plazma prolaktin seviyesini yükseltmek için risperidon en yüksek eğilime sahiptir 91 . Erkeklerdeki cinsel işlev bozuklukları, risperidone dozu ile ilişkilendirilmiştir. Ama bu kadınlarda gözlenmemiştir. Günlük 6 mg. dozdan aşağı alındığında cinsel bozukluk oranı plasebo’dan farklı olmamıştır 91 . Oldukça büyük bir çalışmada risperidon tedavisinde yaklaşık % 4 oranında hastada cinsel işlev bozukluğu, % 2 oranında kadın hastada amenore tespit edilmiştir 92 . Çalışmalarda risperidone tedavisinde hastaların % 24’ünde cinsel bozukluk ve menstrual değişiklikler gözlenirken, olanzapine tedavisinde bu oran % 20 bulunmuştur 93 . Olanzapin, ketiyapin ve haloperidol tedavisine oranla risperidon tedavisinde hem cinsel bozukluk hem de reprodüktif yan etkiler daha fazla bulunmuştur 88 . Erkek hastalarda jinekomasti 94 , galaktore 94 , boşalma güçlüğü 95 ve priapizm 96 tespit edilmiştir. Kadınlarda günlük 1 mg. dozda menstrual düzensizlik görülmüş ve yine düşük doz kullanımda ayrıca amenore ve galaktore de tespit edilmiştir 97 . Ama yapılan çalışmalarda görülmektedir ki cinsel bozukluğun tespitine yeterince önem verilmemiştir. 3.4.3. Olanzapin Olanzapin plazma prolaktin seviyesinde geçici yükselme yapmaktadır. Tedavi sırasında yetişkinlerde prolaktin seviyesi yükselişi sadece 1/3 oranında hastada çok az olmuştur 82 . Günlük 10-30 mg olanzapin tedavisi sırasında prolaktin seviyesi yaklaşık 17 ng/mL olmuştur ki bu normal, ilaç kullanmayan ve klozapin tedavisi alan hastalara oranla daha yüksektir 98 . Aynı çalışmada haloperidol tedavisi gören hastalarda prolaktin seviyesi, olanzapine tedavisi gören hastalara oranla yaklaşık 2 kat fazla bulunmuştur. En az 7 çalışma olanzapin kullanımında priapizmin ilacın α-adrenerjik ve muskarinik blokajı ile ilgisi olabileceğini söylemiştir 89 . Muskarinik blokaj muhtemelen doza bağlı olarak değişmektedir 99 . Doz fazlası olanzapin kullanımında sadece bir vakada priapizm tespit edilmiştir 100 . Bundan dolayı yüksek dozlar yüksek priapizm riski ile 24
ilişkilendirilebilir. Büyük bir klinik araştırmasına göre rutin dozda kullanılan olanzapin ve risperidon tedavisinde erkek hastalarda yaklaşık % 30 oranında cinsel bozukluk tespit edilmiştir 93 . Başka bir çalışmada da risperidon, ketiyapin, haloperidol ve olanzapin kullanımında % 35 oranında cinsel bozukluk ve reproduktif yan etkiler bulunmuştur 83 . Olanzapin ve onun cinsel fonksiyona, hormon profiline etkisi ile birinci kuşak antipsikotik ilaçların karşılaştırılması Costa tarafından araştırılmıştır. 63 ayakta tedavi gören erkek şizofren hasta 2 ayrı gruba ayrılmış. Bir grup Olanzapin (% 8,5 birinci kuşak antipsikotik ilaç kombinasyonu ile) tedavisi almış diğer grup birinci kuşak antipsikotik ilaç (haloperidol veya klorpromazin veya ikisi birden) tedavisi almıştır. Çoğu hasta daha önceden haloperidol tedavisi almıştır. Olanzapin dozu 17,5 mg/gün’dür. Rapor cinsel bozukluğun somatik hastalık sebebi ile olup olmadığını göstermemektedir. 52 hasta 9 aylık çalışma sürecini tamamlamıştır. Hastalarda Dickson Glazer Scale fort he Assesment of Sexual Functioning Inventory (DGSFi) kullanılmıştır. Her iki grupta da başlangıç prolaktin değerlerinde artış görülmüştür. 9 ay sonra prolaktin seviyesi önemli ölçüde her iki grupta da düşmüştür. Birinci kuşak antipsikotik kullanan grupta ise seviye yüksek kalmıştır. Çalışmanın bitiminden 3 ay sonra olanzapine grubunda prolaktin seviyesi daha hızlı oranda düşmüştür. Sex hormone- binding globuline seviyesi birinci kuşak antipsikotik kullanan grupta çalışma sonrasında önemli oranda artmıştır 101 . Bu çalışmada prolaktin, luteinizan hormon seviyeleri ve cinsel aktivite olmadan geçen zaman arasında pozitif bir bağıntı bulunmuştur. Bu çalışmada grubun küçüklüğü ve her iki grupta da birden fazla antipsikotik ilaç kullanılması sonucu değerlendirmede zorluk yaratmıştır. Yazarlara göre olanzapin ile birinci kuşak antipsikotik ilaçlar arasındaki tek fark hormon seviyesi normalleşmesi oranlarıdır. Bugüne kadar yapılan araştırmaların tersine ilk kez Bitter ilk defa tedavi olacak şizofreni tanılı hastalarda cinsel fonksiyonu incelemiştir. 570 hasta 3 ve 6 ay antipsikotik ilaç tedavisi sonrası incelenmiştir. Araştırmada 3 grup ayrılmıştır: olanzapine, risperidone ve birinci kuşak antipsikotikler. İlaç tedavisi öncesi % 37 hastada cinsel bozukluk tespit edilmiştir. 3 ay sonra farklılık olanzapine tedavisi gören 25
- Page 1 and 2: T.C. ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ TIP
- Page 3 and 4: İÇİNDEKİLER SayfaNo TEŞEKKÜR
- Page 5 and 6: TABLO LİSTESİ Sayfa No Tablo-1 :
- Page 7 and 8: ÖZET Şizofrenik Bozuklukta Cinsel
- Page 9 and 10: 1. GİRİŞ Şizofrenik Bozukluk in
- Page 11 and 12: 2. GENEL BİLGİLER 2.1. Şizofreni
- Page 13 and 14: Negatif belirtiler, duygulanımda d
- Page 15 and 16: elirtilerin depresyona ya da NMS (N
- Page 17 and 18: 22q kromozomlarında şizofreni ada
- Page 19 and 20: hastalarında korteksin derin katma
- Page 21 and 22: durumun doğrudan fizyolojik bir et
- Page 23 and 24: Tablo 3: Özelliklerin ağırlığ
- Page 25 and 26: hastalarının da % 80’inden fazl
- Page 27 and 28: daha yüksek olmaktadır. Bu çalı
- Page 29 and 30: 3.3. Seksüel Fonksiyonun Değerlen
- Page 31: şizofren hastalar, antipsikotik al
- Page 35 and 36: antipsikotik ilaçtan dönüş yapm
- Page 37 and 38: duygularını paylaşmak için iste
- Page 39 and 40: yayınlanmıştır. Bu da ereksiyon
- Page 41 and 42: GRCDÖ hekim tarafindan hastaya ver
- Page 43 and 44: 5. BULGULAR 5.1. Sosyodemografik Ö
- Page 45 and 46: kaçınma, dokunma alt boyutlarınd
- Page 47 and 48: Tablo 11: Deneklerin sigara kullan
- Page 49 and 50: GRCDÖ alt ölçekleri ham puanlar
- Page 51 and 52: 6. TARTIŞMA Bu çalışmada antips
- Page 53 and 54: altboyutunda görülen düşük ora
- Page 55 and 56: ozukluk riskini arttıran bir risk
- Page 57 and 58: katı, erkeklerde ise üç katı or
- Page 59 and 60: 7. SONUÇ VE ÖNERİLER Çalışmam
- Page 61 and 62: 17. Amerikan Psikiyatri Birliği: D
- Page 63 and 64: 48. Yıldız A. Akut ajitasyon sağ
- Page 65 and 66: 82. Tran PV, Hamilton SH, Kuntz AJ,
- Page 67 and 68: 112. Kane JM, Carson WH, Saha AR, M
- Page 69 and 70: 145. Harris DS, Wolkowitz OM and re
- Page 71 and 72: 178. Petty R.G. Prolactin and antps
- Page 73 and 74: ŞİZOFRENİK BOZUKLUKTA CİNSEL İ
- Page 75 and 76: 7.MESLEK: 1.Ev kadını 2.Memur 3.
- Page 77 and 78: 31.TOPLAM HASTANEYE YATIŞ SAYISI:
- Page 79 and 80: Hiçbir Nadiren Bazen Çoğu Her Za
- Page 81 and 82: Hiçbir Nadiren Bazen Çoğu Her za
hiperprolaktinemi ile değil de α-adrenerjik ve muskarinik blokajla ilişkilendirilmiştir 89 .<br />
Bilgilerimize göre klozapin tedavisi sırasında amenore, galaktore veya jinekomasti<br />
görülmemiştir 90 .<br />
3.4.2. Risperidon<br />
Tüm ikinci kuşak antipsikotik’ler içerisinde plazma prolaktin seviyesini<br />
yükseltmek için risperidon en yüksek eğilime sahiptir 91 . Erkeklerdeki <strong>cinsel</strong> <strong>işlev</strong><br />
<strong>bozuklukları</strong>, risperidone dozu ile ilişkilendirilmiştir. Ama bu kadınlarda<br />
gözlenmemiştir. Günlük 6 mg. dozdan aşağı alındığında <strong>cinsel</strong> bozukluk oranı<br />
plasebo’dan farklı olmamıştır 91 . Oldukça büyük bir çalışmada risperidon tedavisinde<br />
yaklaşık % 4 oranında hastada <strong>cinsel</strong> <strong>işlev</strong> bozukluğu, % 2 oranında kadın hastada<br />
amenore tespit edilmiştir 92 . Çalışmalarda risperidone tedavisinde hastaların % 24’ünde<br />
<strong>cinsel</strong> bozukluk ve menstrual değişiklikler gözlenirken, olanzapine tedavisinde bu oran<br />
% 20 bulunmuştur 93 . Olanzapin, ketiyapin ve haloperidol tedavisine oranla risperidon<br />
tedavisinde hem <strong>cinsel</strong> bozukluk hem de reprodüktif yan etkiler daha fazla<br />
bulunmuştur 88 . Erkek hastalarda jinekomasti 94 , galaktore 94 , boşalma güçlüğü 95 ve<br />
priapizm 96 tespit edilmiştir. Kadınlarda günlük 1 mg. dozda menstrual düzensizlik<br />
görülmüş ve yine düşük doz kullanımda ayrıca amenore ve galaktore de tespit<br />
edilmiştir 97 . Ama yapılan çalışmalarda görülmektedir ki <strong>cinsel</strong> bozukluğun tespitine<br />
yeterince önem verilmemiştir.<br />
3.4.3. Olanzapin<br />
Olanzapin plazma prolaktin seviyesinde geçici yükselme yapmaktadır. Tedavi<br />
sırasında yetişkinlerde prolaktin seviyesi yükselişi sadece 1/3 oranında hastada çok az<br />
olmuştur 82 . Günlük 10-30 mg olanzapin tedavisi sırasında prolaktin seviyesi yaklaşık 17<br />
ng/mL olmuştur ki bu normal, ilaç kullanmayan ve klozapin tedavisi alan hastalara<br />
oranla daha yüksektir 98 . Aynı çalışmada haloperidol tedavisi gören hastalarda prolaktin<br />
seviyesi, olanzapine tedavisi gören hastalara oranla yaklaşık 2 kat fazla bulunmuştur. En<br />
az 7 çalışma olanzapin kullanımında priapizmin ilacın α-adrenerjik ve muskarinik<br />
blokajı ile ilgisi olabileceğini söylemiştir 89 . Muskarinik blokaj muhtemelen doza bağlı<br />
olarak değişmektedir 99 . Doz fazlası olanzapin kullanımında sadece bir vakada priapizm<br />
tespit edilmiştir 100 . Bundan dolayı yüksek dozlar yüksek priapizm riski ile<br />
24