KOB'LERE VERLEN TEŞVK VE DESTEKLER KAPSAMINDA ...

KOB'LERE VERLEN TEŞVK VE DESTEKLER KAPSAMINDA ... KOB'LERE VERLEN TEŞVK VE DESTEKLER KAPSAMINDA ...

sbe.kmu.edu.tr
from sbe.kmu.edu.tr More from this publisher
08.09.2013 Views

I.6.5.2. Sektörel Teşvikler Teşvikin verilme amacı herhangi bir sektörün gelişmesi ve ilerlemesine yönelik olması durumunda sektörel teşvik olarak nitelendirilir. Her sektörün gelişmesi aynı önem derecesine sahip değildir. Bazı sektörlerin öncelikleri vardır. Bu öncelikli sektörler devlet tarafından saptanarak teşvikler aracılığı ile desteklenmektedir (Durman ve Önder, 2007:16). I.6.5.3. Spesifik Teşvikler Bu teşvik kapsamında ise spesifik bir alanın veya bir problemin çözümlenmesine yönelik olarak verilen nakit ve nakit olmayan teşviklerin tamamı yer almaktadır. İhracat teşvikleri spesifik teşvik sınıfına girmektedir (Durman ve Önder, 2007:16). I.6.6. Diğer Teşvikler Teşvikler, amaçlarına göre, veriliş aşamalarına göre, kullanılan araçlara göre de sınıflandırılabilir. Ayrıca kapsamına göre teşvikler, kaynaklarına göre teşvikler olarak da sınıflandırılmasının yapıldığı görülebilmektedir (Durman ve Önder, 2006:43). Amaçlarına göre teşvikler, teşvikin hangi amaca yönelik olarak verildiğine göre yapılan bir sınıflandırmadır. Buna göre; üretimi ve yatırımları arttırmak, döviz gelirlerini arttırmak amacı ile ihracatı desteklemek, firmalara rekabet gücü kazandırmak, ülkenin sermaye gereksinimini karşılamak için yabancı sermaye çekmek, ulusal ekonomik kalkınmayı hızlandırmak, bölgesel kalkınmada dengesizlikleri gidermek, girişimci riskini azaltmak, araştırma geliştirmeyi desteklemek, böylece teknolojik gelişmeyi sağlamak, beşeri sermaye birikimini arttırmak, kalite ve verimliliği arttırmak, yarım kalmış 15

yatırımların tamamlanmasını sağlamak amaçlarına göre teşvikler sınıflandırılmaktadır (Durman ve Önder, 2006:43). Kullanılan araçlara göre teşvikler ise nakdi teşvikler, ayni teşvikler, vergisel teşvikler, garanti ve kefaletler bu grupta sayılabilir (Durman ve Önder, 2006:43). Veriliş aşamalarına göre teşvikler de; yatırım öncesi teşvikler, yatırım dönemi teşvikler ve işletme dönemi teşvikler olarak gruplandırılmaktadır (Durman ve Önder, 2006:43-44). Teşvikler özendirici ve itici vasıfta olurlar ve bunlara müspet teşvikler denilmektedir. Bazen de caydırıcı nitelikte olurlar ve bu tür teşvikler de menfi teşvikler olarak tanımlanırlar (Berberoğlugil, 1994:8). Menfi teşvikler daha çok ekonomik bakımdan kalkınmış ve bu kalkınmaya rağmen bölgeler arasında dengesizlik görülen ülkelerde rastlanır. Menfi teşvikler, teşebbüsü teşvik etmemek değil, bundan da ileri giderek emsal kuruluşlara nazaran daha ağır vergiler almak, gelişme imkanlarını kısıtlamak, faaliyetlerini sıkı bir kontrol altında bulundurmak şeklinde olabilir (Berberoğlugil, 1994:9-10). Çeşitli vergi istisnaları, muafiyet ve taksitlendirmeleri, kredi teşvikleri, vergi, resim ve harç istisnaları müspet teşvik tedbirlerindendir (Berberoğlugil, 1994:11). I.7. Teşvik Politikalarında Yapılması Gereken Düzenlemeler İyi bir teşvik politikası oluşturulması konusunda dikkate alınması gerekli hususlar ve yapılması gerekli düzenlemeleri ise şu şekilde özetleyebiliriz (Aktan, 2002:109-111): 16

I.6.5.2. Sektörel Teşvikler<br />

Teşvikin verilme amacı herhangi bir sektörün gelişmesi ve ilerlemesine yönelik<br />

olması durumunda sektörel teşvik olarak nitelendirilir. Her sektörün gelişmesi aynı önem<br />

derecesine sahip değildir. Bazı sektörlerin öncelikleri vardır. Bu öncelikli sektörler devlet<br />

tarafından saptanarak teşvikler aracılığı ile desteklenmektedir (Durman ve Önder,<br />

2007:16).<br />

I.6.5.3. Spesifik Teşvikler<br />

Bu teşvik kapsamında ise spesifik bir alanın veya bir problemin<br />

çözümlenmesine yönelik olarak verilen nakit ve nakit olmayan teşviklerin tamamı yer<br />

almaktadır. İhracat teşvikleri spesifik teşvik sınıfına girmektedir (Durman ve Önder,<br />

2007:16).<br />

I.6.6. Diğer Teşvikler<br />

Teşvikler, amaçlarına göre, veriliş aşamalarına göre, kullanılan araçlara göre de<br />

sınıflandırılabilir. Ayrıca kapsamına göre teşvikler, kaynaklarına göre teşvikler olarak da<br />

sınıflandırılmasının yapıldığı görülebilmektedir (Durman ve Önder, 2006:43).<br />

Amaçlarına göre teşvikler, teşvikin hangi amaca yönelik olarak verildiğine<br />

göre yapılan bir sınıflandırmadır. Buna göre; üretimi ve yatırımları arttırmak, döviz<br />

gelirlerini arttırmak amacı ile ihracatı desteklemek, firmalara rekabet gücü kazandırmak,<br />

ülkenin sermaye gereksinimini karşılamak için yabancı sermaye çekmek, ulusal ekonomik<br />

kalkınmayı hızlandırmak, bölgesel kalkınmada dengesizlikleri gidermek, girişimci riskini<br />

azaltmak, araştırma geliştirmeyi desteklemek, böylece teknolojik gelişmeyi sağlamak,<br />

beşeri sermaye birikimini arttırmak, kalite ve verimliliği arttırmak, yarım kalmış<br />

15

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!