KOB'LERE VERLEN TEŞVK VE DESTEKLER KAPSAMINDA ...
KOB'LERE VERLEN TEŞVK VE DESTEKLER KAPSAMINDA ... KOB'LERE VERLEN TEŞVK VE DESTEKLER KAPSAMINDA ...
destek ve kolaylıkları teşvik önlemleri (incentive maeasures) başlığı altında toplanabilir (Kılınç, 2009). I.3. Yardımlar Teşvik literatüründe, teşvik kavramı yanında, buna büyük benzerlik arz eden diğer bir kavram da yardım olmaktadır. Teşvik, koyu Arapça bir sözcük olduğu halde yardım tam Türkçedir. Fakat bu iki kavram arasında benzerlik yanında, oldukça büyük farklar olduğunu unutmamak gerekir (Kılınç, 2009). Yardım kavramı devlet veya bir kamu kurumu tarafından, kamu yararı ilkesine göre kişi veya kuruluşlara gelir sağlamak amacıyla verilen nakdi veya ayni destek şeklinde teşviklerin tümünü ifade eder. Ayrıca, devletin yine merkezi bütçeden yerel yönetimlere yapmış olduğu gelir transferleri bir tür yardım şeklinde kabul edilir (Kılınç, 2009). Devlet yardımları, menşe veya ihracatı yapan ülke tarafından bir mamülün üretimi, ihracatı veya taşınması sırasında dolaylı veya dolaysız olarak verilen yardımları ifade eder. Bunun yanında devlet yardımlarını dolaylı ve dolaysız olarak herhangi bir bürünün ihracatını artırmaya veya ithalatını azaltmaya yönelik gelir veya fiyat destekleri şeklinde de tarif etmek mümkündür (Altunyaldız, 1992:5) Yardımlar da bir teşvik türü sayılır. Fakat arada mahiyet farkı vardır. Devlet bir sektöre veya bir kuruluşa yardım yapmak istediği zaman bunun için merkezi bütçesine bir ödenek koyması ve sonra da bunu bir kamu harcaması şeklinde ve çoğu zaman nakdi bir meblağ olarak ödemesi gerekir. Bu yüzden yardımların ödeneği ve tutarı bellidir. Hâlbuki teşvikte, devlet doğrudan doğruya mali bir külfet altına girmez; sadece bazı gelirlerinden fedakârlık yapmış olur. Bu açıdan devletçe yapılan teşviklerin girdisini, çıktısını ve 5
sağladığı faydayı hesaplamak pek kolay değildir. Hâlbuki yardımlarda katlanılan fedakârlığın tutarı baştan belirlenmiştir (Kılınç, 2009). İktisatçılar teorik açıdan teşvikler ile yardımları karşılıklı olarak değerlendirip tartışırlar. Ortaya çıkan bazı sonuçlara göre, yardımlar, teşviklere göre daha açık, daha şeffaf ve girdileri önceden bilinen bir sistem olarak ortaya çıkmaktadır. Daha avantajlı ol- duğu için iktisatçıların tercihi yardımlardan yana olmuştur. Bu tür görüşler teoride “Teşvike Karşı Yardım” (incentives versus subsidies) şeklinde dile getirilmiştir. Geçmiş yıllarda, iktisat literatüründe bu tür görüş ve tezler, hararetli tartışmalara neden olmuştur (Kılınç, 2009). Devletin yaptığı hibeler, ucuz krediler ve faiz indirimleri gibi karşılıksızlık unsurunun apaçık belli olduğu unsurların yanında, vergi imtiyazları, bankalardan veya sermaye piyasalarından borç alan işletmelere sağlanan devlet garantileri, mal ve hizmetlerin daha uygun şartlarda temini ve devletin doğrudan ya da dolaylı olarak işletmelerin öz sermayelerine katılımı devlet yardımları kapsamına girmektedir (Altunyaldız, 1992:5). I.4. Teşviklerin Temel Özellikleri Yıllık program kararnamelerinde yatırımlara proje bazında uygulanmakta olan bütün teşvikler devlet tarafından karşılanmaktadır. Teşvik tedbirlerinin yatırımların maliyetini düşürücü, finansman ihtiyacını hafifletici, mali kolaylıklar sağlayıp karlılığı artırıcı, özel sektör yatırımlarını en uygun ve verimli ve bölgelere yönelterek ekonominin itici sürükleyici sektörlerini harekete geçirebilme özelliği olmalıdır (Kaya, 1993:8). 6
- Page 1: T.C. KARAMANOĞLU MEHMETBEY ÜNİVE
- Page 5 and 6: ÖNSÖZ Küçük ve esnek yapılar
- Page 7 and 8: Anahtar Kelimeler: Küçük ve Orta
- Page 9 and 10: İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ ...........
- Page 11 and 12: III.2.4. KOSGEB’in Bütçesi.....
- Page 13 and 14: TABLOLAR Tablo:2.1 Ülkelerin KOBİ
- Page 15 and 16: Çalışmamız dört bölümden olu
- Page 17: tanımlanan teşvik kavramı yerine
- Page 21 and 22: tarafından yapılan parasal yardı
- Page 23 and 24: kolay ulaşmak, hem de serbest piya
- Page 25 and 26: I.5.5. Kıt Kaynakların Rasyonel K
- Page 27 and 28: I.6.4.1. Nakit Teşvikler Nakit te
- Page 29 and 30: yatırımların tamamlanmasını sa
- Page 31 and 32: - Teşvik mevzuatı açık, net ve
- Page 33 and 34: Üçüncü Aşama: 1950’li yılla
- Page 35 and 36: Özel sektör için yol gösterici
- Page 37 and 38: II. BÖLÜM KOBİ’LER ve KOBİ’
- Page 39 and 40: katma değer yaratabilen tüm ticar
- Page 41 and 42: işçidir. Burada da istisnai durum
- Page 43 and 44: ulunduran işletmeler büyük boy i
- Page 45 and 46: BASEL II’de ciro sayısı önemli
- Page 47 and 48: II.1.2.2.5. Dış Ticaret Müsteşa
- Page 49 and 50: Sürdürülebilir kalkınma gelecek
- Page 51 and 52: Kredi temininde güçlük çekmekte
- Page 53 and 54: II.1.5.1. KOBİ’lerin Çevre Soru
- Page 55 and 56: II.1.5.2.3. Standartlara ve Teknik
- Page 57 and 58: II.1.5.3. KOBİ’lerin Finans Soru
- Page 59 and 60: işletmelere borç desteği sağlan
- Page 61 and 62: Tablo:2.6 KOBİ’lere Yönelik Des
- Page 63 and 64: - Yurtdışına yönelik pazarlama
- Page 65 and 66: II.2.2.7. İŞKUR Tarafından Veril
- Page 67 and 68: 2010 ve 2011 takvim yılları hesap
sağladığı faydayı hesaplamak pek kolay değildir. Hâlbuki yardımlarda katlanılan<br />
fedakârlığın tutarı baştan belirlenmiştir (Kılınç, 2009).<br />
İktisatçılar teorik açıdan teşvikler ile yardımları karşılıklı olarak değerlendirip<br />
tartışırlar. Ortaya çıkan bazı sonuçlara göre, yardımlar, teşviklere göre daha açık, daha<br />
şeffaf ve girdileri önceden bilinen bir sistem olarak ortaya çıkmaktadır. Daha avantajlı ol-<br />
duğu için iktisatçıların tercihi yardımlardan yana olmuştur. Bu tür görüşler teoride<br />
“Teşvike Karşı Yardım” (incentives versus subsidies) şeklinde dile getirilmiştir. Geçmiş<br />
yıllarda, iktisat literatüründe bu tür görüş ve tezler, hararetli tartışmalara neden olmuştur<br />
(Kılınç, 2009).<br />
Devletin yaptığı hibeler, ucuz krediler ve faiz indirimleri gibi karşılıksızlık<br />
unsurunun apaçık belli olduğu unsurların yanında, vergi imtiyazları, bankalardan veya<br />
sermaye piyasalarından borç alan işletmelere sağlanan devlet garantileri, mal ve<br />
hizmetlerin daha uygun şartlarda temini ve devletin doğrudan ya da dolaylı olarak<br />
işletmelerin öz sermayelerine katılımı devlet yardımları kapsamına girmektedir<br />
(Altunyaldız, 1992:5).<br />
I.4. Teşviklerin Temel Özellikleri<br />
Yıllık program kararnamelerinde yatırımlara proje bazında uygulanmakta olan<br />
bütün teşvikler devlet tarafından karşılanmaktadır. Teşvik tedbirlerinin yatırımların<br />
maliyetini düşürücü, finansman ihtiyacını hafifletici, mali kolaylıklar sağlayıp karlılığı<br />
artırıcı, özel sektör yatırımlarını en uygun ve verimli ve bölgelere yönelterek ekonominin<br />
itici sürükleyici sektörlerini harekete geçirebilme özelliği olmalıdır (Kaya, 1993:8).<br />
6