UYGARLIK TARİHİ DERS NOTLARI Bölüm 1 - Yeni Yüzyıl Üniversitesi

Yazının İcadı
• Uzun yıllar Mısır Uygarlığı’na mal edilen yazının bir Sümer icadı olduğu son
yıllarda kesinlik kazandı. Yazı bir kayıt işlemi olarak geliştirildi: M.Ö.4000’li
yıllarda varlıklı Uruk kenti çevredeki yerleşimlerle ticari ilişkilerini
geliştirmeye çalışıyor, egemenler sipariş veriyor, rahipler kayıtları
denetliyordu. Giderek daha karmaşık hale gelen işlemleri akılda tutmak,
hayvan ya da tahıl çuvallarının sayısını kaydetmek için malların miktarını ve
niteliklerini not eden bir işaret sistemi geliştirildi.
• Rahiplerce geliştirilen yazı böylece, piktogramlar (imge resim) şeklinde
ortaya çıktı. Önceleri bir bilgi notu olan basit piktogramlardan giderek bir
düşüncenin canlandırılmasına yönelen yazı, Hıristıyanlık döneminin ilk
yüzyılına kadar bu şekilde kullanıldı. Dahası, Sümerler icat ettikleri yazıyı
okullar açarak geliştirdiler.
• Yöneticiler saklamak istedikleri bilgileri, Mezopotamya’nın bol miktarda
sahip olduğu kil tabletlere sivri uçlu sazlarla işlediler.Yumuşak kil tablet
pişirilerek ya da güneşe bırakılarak korundu.
• İlk tabletler günlük yaşamdan kesitleri yansıtırlar. Arpa demetleri, sığır
sürüleri, insanlar…İnsan kafası bir “kelle”yi, dalgalı alt alta iki çizgi suyu
temsil ediyordu.