nazim

Moskova'ya 1951 temmuzunda ula�an Nâz�m Hikmet, a�ustosta, Fadeyev'le birlikte, Berlin'de Dünya Gençlik
Festivali'ne kat�ld�.
Eylül'de Bulgaristan'a gitti. Orada Fahri Erdinç'le, cezaevi arkada�� Betoven Hasan'la kar��la���. Türklerin köylerini
dola���, sorunlar��� dinledi, bol bol Türkçe konu�tu.
1-6 Aral�k 1951'de, gene Fadeyev'le Viyana'da yap�lan Dünya Bar�� Kongresi'ne gittiler. Orada Aragon'la, Frédéric
Joliot-Curie'yle tan����, öldü�ünü sand���, KUTV'dan arkada�� Çinli devrimci Emi Siao (S�-YA-U) ile kar��la���.
Arkas�ndan Prag'a giderek Uluslararas� Bar�� Ödülü ald�.
Sovyetler Birli�i'nin destekledi�i Dünya Bar�� Konseyi'nin etkinliklerinde önemli bir rol oynamaya ba�lam����.
25 Haziran 1952'de Asyal� üyelerin toplant���na kat�lmak üzere Pekin'de; 1-5 Temmuz 1952'de Kore Sava��'na kar��
bir toplant�ya kat�lmak üzere Berlin'deydi. Amerikan emperyalizminin k����rtt��� bu sava�a Türk hükümetinin asker
göndermesini k���yor, Kore'de halk�����n Amerikal�lar için kan dökmesine neden olanlara kar�� konu�malar
yap�yordu.
5 Ekim 1952'de bir bar�� toplant��� için gene Viyana'ya gitti. Bu toplant���n aç���� konu�mas��� yapt�.
12-19 Aral�k 1952 tarihleri aras�nda ise bir kez daha Viyana'da bir araya gelindi. Bu çok büyük toplant�da seksen üç
ülkeden 1700 delege vard�. Burada aç���� konu�mas��� yapan Frédéric Joliot-Curie'den, Aragon'dan ba�ka, Jean-Paul
Sartre, Pablo Neruda, Diego Rivera, Arnold Zweig da vard�.
1952 y��� sonunda Nâz�m Hikmet art�k Dünya Bar�� Konseyi'nin yönetici kadrosundayd�. Çok çe�itli kentlerde
toplant�lara kat���yor, bu arada Var�ova'ya da gidiyordu. Polonyal�larla aras� son derece iyiydi. Elinde belirli bir
ülkenin vatanda�� olarak sürekli bir pasaportu bulunmad����� gören, ayr�ca büyük dedesi yoluyla Polonyal� Borzenski
ailesinden geldi�ini ö�renen dostlar�, ona bir Polonya pasaportu ç�kard�lar. Böylece Nâz�m Hikmet büyük dedesinin
soyad�yla Polonya vatanda�����na kabul edilmi� oldu : Nâz�m Hikmet Borzenski.
Dünya Bar�� Konseyi'nin eylemleri aral�ks�z sürüyor, gittikçe daha büyük kalabal�klar�n ilgisini çekiyordu.
22-29 Haziran 1955'te Helsinki'de yap�lan Dünya Bar�� Toplant���'na doksan ülkeden 2000 delege geldi. Nâz�m
Hikmet bu toplant�da Türk delegesi olarak söz ald�. Toplant� sonunda bir kez daha Dünya Bar�� Konseyi'nin yönetici
kadrosuna seçildi.
6 A�ustos 1955'te Japonya'n�n Hiro�ima kentinde ö�rencilerle ev kad�nlar���n düzenledi�i Dünya Bar�� Konferans�
ise so�uk sava� çerçevesinde komünist propagandas� filan diye küçümsenecek gibi de�ildi. Hiro�ima'ya atom
bombas���n at�������n onuncu y�ldönümüydü. Nükleer ara���rmalara kar�� bütün dünyadan 33 milyon imza
toplanm����. Nâz�m Hikmet bu toplant�da bir bar�� delegesi konumunun ötesinde, dünyan�n en büyük �airlerinden biri
olarak alk��land�.
1956'da, sekiz ay kadar, "özgürlükçü komünizmin örne�i" olarak gördü�ü Polonya'da kald�, öbür toplumsalc�
ülkelere oradan gidip geldi. Dünya Bar�� Konseyi'nin yönetici kadrosunda olmas� sürekli yolculuklara ç�kmas���
gerektiriyordu.
Sovyetler Birli�i'nin so�uk sava� ad�na a��rl�k verdi�i bar�� propagandas� (ki kar��tlar� buna bar�� sald����� diyorlard�)
tart���lamayacak bir do�ruya dayand��� için, Nâz�m Hikmet'in büyük bir içtenlikle kat�ld��� bir etkinlik olmu�tu.
Böyle bir propagandaya siyasal kayg�larla giri�ilmese de, onun bir �air olarak �iirlerinde ayn� propaganday� yapaca��,
bar��� savunaca�� ku�ku duyulamayacak bir gerçekti. Kat�ld��� toplant�larda, yapt��� konu�malarda kendi
dü�üncelerini söyledi. Bir propagandac� de�il, içtenlikle duygular��� ortaya vuran bir �air olarak görüldü.
Bu y�llarda yazd��� sava� kar����, nükleer silahlar kar������iirleri bestelenerek, Paul Robeson gibi Pete Seeger gibi
dünyaca ünlü �ark���larca söylendi.
Nâz�m Hikmet Sovyetler Birli�i'nde komünizmin geçirdi�i geli�melerden, proletarya ad�na ba�lat�lan diktatörlü�ün
bir ki�i diktatörlü�üne dönü�mesinden çok tedirgin olmu�tu. Dü�üncelerini aç�k aç�k söylemekten çekiniyor, susuyor,
zor durumda kal�rsa ba��na bir �ey gelmemesi için inanmad��� sözler ediyor, ama yeri geldikçe güvendi�i
arkada�lar�na bu tedirginli�ini yumu�ak bir dille aktar�yordu.
Örnekse, 1951 y���nda, �lya Ehrenburg'a �öyle demi�ti :
"Stalin Yolda�'a büyük bir sayg�m var, ama onu güne�e benzeten �iirler okumaya dayanam�yorum, bu yaln�z kötü �iir
de�il, kötü duyarl�k."
Asl�nda bir konuk olarak bulundu�u Sovyetler Birli�i'nde Stalin'den korkmamas� olanaks�zd�. Ayr�ca çevresindeki
kat� komünistlerin tepkilerinden de çekiniyordu. Özgürlükçü davran��lar�, birtak�m uygulamalar� ele�tiri�i zaten göze
batmakta, arada bir yak�nlar�nca uyar�lmaktayd�. Bir iki kez de sorumlu ki�ilerce uyar�lm����. Kula��na, disiplinsiz
davran��lar��� sürdürürse, yemeklerine kat�lan ilaçlarla yava� yava� zehirlenebilece�i, ya da bir kazaya kurban
gidebilece�i gibi dedikodular da geliyordu.
5 Mart 1953'te Stalin ölünce Yazarlar Birli�i önde gelen �airlerden bu ac� olay� yans�tan �iirler yazmalar��� istedi.
Nâz�m Hikmet de bir �iir yazd�, ama Stalin'i her �eyin üstüne ç�kar�p tek ba��na putla���rmayan, Marx, Engels,
Lenin'le birlikte, devrimin içindeki yerine koyarak anan bu �iir, sonuçta halk�n birli�inin önemini vurguluyordu.
1956 mart�ndaki Yirminci Kongre'de, Kru�çev'in inan�lmaz aç�klamalar�yla Stalin'in cinayetleri ortaya döküldü�ünde
ise, Nâz�m Hikmet, bunu Lenin'in geri dönü�ü olarak de�erlendiren "Yirminci Kongre" adl���iirini yazd�.