You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Gece Gelen Telgraf yay�mland�ktan bir süre sonra iki dava aç�ld�. Birini 5 Mart 1933'te kitab� toplatan �stanbul<br />
Cumhuriyet Savc�����, "halk� rejim aleyhine k����rtmak"tan, s�ras�yla yazar Nâz�m Hikmet'e, yay�mc� Ahmet Halit'e,<br />
bas�mevi sahibi Ali Beye kar��; öbürünü ise, 9 May�s 1933'te, yap�tta yer alan "Hiciv Vadisinde Bir Tecrübei<br />
Kalemiye" adl� yergide "kendisine ve pederine hakaret etti�i" gerekçesiyle Süreyya Pa�a, Nâz�m Hikmet'e kar��<br />
açm��lard�.<br />
Oysa �air Gece Gelen Telgraf topland�ktan iki hafta kadar sonra, 22 Mart 1933'te, gizli örgüt kurmak, üç kentte,<br />
�stanbul, Bursa, Adana'da, duvarlara devrim bildirileri yap����rarak, kitapç�klar da��tarak komünizm propagandas�<br />
yapmaktan tutuklanm��, bir süre �stanbul'da sorgulanm��, bu arada öbür davalar���n duru�malar�nda bulunmu�, ama<br />
arkas�ndan, yarg�lanmak üzere, 1 Haziran 1933'te, Bursa'ya gönderilmi�ti.<br />
�dam talebiyle ba�layan dava 31 Ocak 1934'te 5 y�l hapis karar�yla son buldu. Temyiz bu karar� bozduysa da Bursa<br />
Mahkemesi 4 y�la indirerek hapis karar�nda direndi.<br />
Cumhuriyet'in onuncu y���nda ç�kar�lm�� olan ba���lama yasas�yla bu cezan�n 3 y��� indirilince geriye bir y�l<br />
kal�yordu. Oysa Nâz�m Hikmet bir buçuk y�ld�r tutukluydu. Böylece 6 ay alacakl� olarak cezaevinden ç���p �stanbul'a<br />
geldi.<br />
1930'da tan���p 1931'de evlenmeye karar verdi�i halde kovu�turmalar, tutuklamalar yüzünden buna olanak<br />
bulamad��� Piraye Alt�no�lu ile 31 Ocak 1935'te evlendi.<br />
Nâz�m daha önce de Sovyetler Birli�i'nde iki kez evlenmi�ti : Birincisi orada görevli bir Türk ailesinin k��� olan<br />
Nüzhet Han�m ile k�sa bir evlilikti, ikincisi ise bir Rus k��� olan Dr. Lena ile memleket hasreti yüzünden sona eren<br />
bir evlilik...<br />
Piraye Alt�no�lu'nun ise ilk kocas�ndan iki çocu�u vard�. Bu evlilikle Nâz�m Hikmet dört ki�ilik bir ailenin<br />
sorumlulu�unu yüklenmi� oluyordu.<br />
Geçimini sa�lamak için "Ak�am" gazetesinde Orhan Selim takma ad�yla f�kralar yazmaya ba�lad�. Gene takma<br />
adlarla gazetelerde tefrika edilmek üzere romanlar yazd�.<br />
Bir yandan da �pek Film Stüdyosu'nda senaryo yazarl���, dublaj yönetmenli�i, film yönetmenli�i gibi çe�itli i�ler<br />
yapmaktayd�.<br />
1935'te Taranta Babu'ya Mektuplar adl���iir kitab��� yay�mlad�, Unutulan Adam adl� oyunu Darülbedayi'de sahneye<br />
kondu.<br />
1936'da Simavne Kad��� O�lu �eyh Bedreddin Destan� adl���iir kitab� ile Alman Fa�izmi ve Irkç����� adl� çeviri<br />
derlemesi yay�mland�.<br />
II. Dünya Sava�� öncesinde sa��� ve solcu yazarlar aras�ndaki gerginlik son haddine varm����. Bas�n organlar�nda<br />
kar����kl� suçlamalar birbirini izliyordu. 1936 sonunda bildiri da��tmak suçlamas�yla on iki ki�iyle birlikte gene<br />
tutuklanan Nâz�m Hikmet, 1937 nisan�nda duru�malar�n tutuksuz yap�lmas�na karar verilmesi üzerine serbest<br />
��rak�ld�. Bu davadan beraat etmesinden k�sa bir süre sonra ise, �pek Sinemas�'nda resmi giysili bir Harp Okulu<br />
��rencisinin kendisiyle konu�maya çal��mas� üzerine, bir provokasyonla kar�� kar��ya oldu�una kesinlikle inanan<br />
�air, Emniyet Birinci �ube'ye telefon ederek : "Yapmay�n, ben burda çocuklar���n ekmek paras� için didinip<br />
duruyorum, siz hâlâ benim pe�imdesiniz!" gibi sözler etti.<br />
Ayn� ö�renci bir süre sonra evine geldi. Birtak�m sorular soran bu genci �air ayaküstü verdi�i CHP politikas�na<br />
uygun yan�tlarla ba��ndan savd�.<br />
17 Ocak 1938 gecesi akrabas� olan Celâleddin Ezine'nin evinde otururlarken gelen polislerce tutuklan�p k�sa bir süre<br />
�stanbul Tevkifhanesi'nde bekletildikten sonra, Nâz�m Hikmet Ankara'ya Harp Okulu Komutanl��� Askeri<br />
Mahkemesi'ne gönderildi. Kesinlikle beraat edece�ini umdu�u bu dava, 29 Mart 1938'de "askeri ki�ileri üstlerine<br />
kar�� isyana te�vik" suçuyla 15 y�l a��r hapse mahkûm edilmesiyle sonuçland�. 28 May�s 1938'de temyiz bu cezay�<br />
onaylad�ktan sonra, Ankara Cezaevi'nden al�narak �stanbul'da Sultanahmet Cezaevi'ne getirildi, k�sa bir süre sonra<br />
da, haziran ay� sonlar�na do�ru, Donanma Komutanl���'ndan gelen görevliler onu al�p kelepçeli olarak Köprü<br />
Kad�köy iskelesinden bir motorla Adalar aç���nda bekleyen Erkin gemisine götürdüler. Önce bir ayakyoluna, sonra<br />
sintine ambar�na kapat�ld�.<br />
Bu kez de Donanma Komutanl��� Askeri Mahkemesi'nde yarg�lanacakt�. 10 A�ustos 1938 günü ba�layan davada, on<br />
dokuz gün sonra, 29 A�ustos 1938'de, "askeri isyana te�vik"ten, 20 y�l a��r hapse mahkûm oldu. �ki cezas�<br />
birle�tirilince 35 y�l tutuyordu. Mahkeme bunu çe�itli gerekçelerle 28 y�l 4 aya indirerek karara ba�lad�.<br />
29 Aral�k 1938'de, Askeri Yarg�tay'dan gelen onay, son umutlar� da bo�a ç�kard�.<br />
1 Eylül 1938'de �stanbul Tevkifhanesi'ne, 1940 �ubat�nda Çank��� Cezaevi'ne, ayn� y�l aral�k ay�nda da Bursa<br />
Cezaevi'ne gönderildi.<br />
Bu cezaevlerinde toplam 12 y�l kalan Nâz�m Hikmet yay�mlama olana�� bulunmad��� halde sürekli olarak �iir yazd�.<br />
Cezaevlerinde tan������, Türk halk���n güç ko�ullar alt�nda ya�ayan, yoksul, ac��� ki�ileriyle dostluklar kurdu. Dört<br />
Hapisaneden; Kuvâyi Milliye; Piraye �çin Yaz�lm�� Saat 21-22 �iirleri; Piraye'ye Rubailer; Memleketimden �nsan<br />
Manzaralar�; Ferhad ile �irin; Yusuf ile Menofis gibi yap�tlar��� bu insanlara okuyup ele�tirilerini ald�.<br />
�kinci Dünya Sava�� sona erince, 1946 ba�lar�nda, siyasal havan�n görece yumu�ad��� dü�üncesiyle, suçsuz oldu�unu<br />
belirterek, yap�lan "adli hata"n�n düzeltilmesi için, daha önce de birkaç kez yapt��� gibi, Büyük Millet Meclisi'ne bir<br />
dilekçe ile ba�vurduysa da bundan bir sonuç elde edemedi.
Change language