Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Naz�m'�n Ya�am�<br />
Nâz�m Hikmet 20 Kas�m 1901'de Selanik'te do�du (aile<br />
çevresinde 40 gün için bir ya� büyük görünmesin diye bu tarih<br />
15 Ocak 1902 olarak an�lm��, kendisi de bunu benimsemi�tir), 3<br />
Haziran 1963'te Moskova'da öldü.<br />
Baba taraf�ndan dedesi Nâz�m Pa�a valiliklerde bulunmu�,<br />
özgürlükçü, �airli�i olan bir ki�iydi. Mevlevi tarikat�ndand�.<br />
Anayasac� Mithat Pa�an�n yak�n arkada��yd�. Babas� Hikmet Bey<br />
ise Mekteb-i Sultani (sonradan Galatasaray Lisesi) mezunu, önce<br />
ticaret ya�am��� denemi�, ba�aramay�nca Kalem-i Ecnebiye'ye<br />
(d����leri) ba�lanm�� bir memurdu.<br />
Dilci, e�itimci Enver Pa�a'n�n k��� olan annesi Celile Han�m,<br />
Frans�zca konu�an, piyano çalan, ressam denecek kadar iyi resim<br />
yapan bir kad�nd�.<br />
Nâz�m Hikmet'in e�itiminde dönemin ileri dü�üncelerine sahip<br />
aile çevresinin büyük etkisi oldu. Bir y�l kadar, Frans�zca<br />
��retim yapan bir okulda, sonra Göztepe'deki Numune<br />
Mektebi'nde (Ta�mektep) okudu. �lkokulu bitirince, arkada��<br />
Vâlâ Nureddin'le birlikte Mekteb-i Sultani'nin haz�rl�k s�����na<br />
yaz�ld�. Ertesi y�l ailesinin paraca s���nt�ya dü�mesi yüzünden bu<br />
masrafl� okuldan al�narak Ni�anta�� Sultanisi'ne verildi.<br />
Bu arada dedesi Nâz�m Pa�a'n�n etkisiyle �iirler de yazmaya<br />
ba�lam����. Bir aile toplant���nda denizciler için yazd��� bir<br />
kahramanl�k �iirini dinleyen Bahriye Naz��� Cemal Pa�a çok<br />
etkilenerek bu yetenekli gencin Heybeliada Bahriye Mektebi'ne geçmesini istedi, aileden olumlu kar����k al�nca da bu<br />
okula girmesine yard�m etti.<br />
Nâz�m Hikmet 1917'de girdi�i Heybeliada Bahriye Mektebi'ni 1919'da bitirip Hamidiye kruvazörüne stajyer güverte<br />
subay� olarak atand�. Ayn� y���n k���nda son s���ftayken geçirdi�i zatülcenp hastal��� tekrarlad�. Aile dostu olan Deniz<br />
Hastanesi Ba�hekimi Hakk���inasi Pa�an�n gözetiminde iki ay süren bir sa�alt�m döneminden sonra, kendisine iki ay<br />
da evde dinlenme izni verildi. Bu süre sonunda da toparlanamad���, deniz subay� olarak görev yapabilecek sa���k<br />
durumuna kavu�amad��� görülünce, 17 May�s 1920'de, Sa���k Kurulu raporuyla, askerlikten çürü�e ç�kar�ld�.<br />
Bu arada hececi �airler aras�nda genç bir ses olarak oldukça ünlenmi�ti. Bahriye Mektebi'nde tarih ve edebiyat<br />
��retmeni olan, ayr�ca aile dostu olarak evlerine de gelip giden Yahya Kemal'e büyük hayranl�k duyuyor, yazd���<br />
�iirleri gösterip ele�tirilerini al�yordu. 1920'de "Alemdar" gazetesinin açt��� bir yar��mada ünlü �airlerden olu�an<br />
seçici kurul birincilik ödülünü ona vermi�, Faruk Nafiz, Yusuf Ziya, Orhan Seyfi gibi genç ustalar ondan sevgiyle<br />
söz eder olmu�lard�.<br />
�stanbul i�gal alt�ndayd� ve Nâz�m Hikmet co�kun bir vatan sevgisini yans�tan direni���iirleri yaz�yordu. 1920'nin son<br />
günlerinde yazd��� "Gençlik" adl���iiri gençleri ülkenin kurtulu�u için sava�maya ça��rmaktayd�.<br />
1 Ocak 1921'de ise Mustafa Kemal'e silah ve cephane kaç�ran gizli bir örgütün yard���yla dört �air, Faruk Nafiz,<br />
Yusuf Ziya, Nâz�m Hikmet, Vâlâ Nureddin, Sirkeci'den kalkan Yeni Dünya vapuruna gizlice bindiler. �nebolu'ya<br />
var�nca, Ankara'ya geçebilmek için be� alt� gün, izin ve yol paras� beklemeleri gerekti. Ama Ankara'dan yaln�z<br />
Nâz�m Hikmet ile Vâlâ Nureddin'e izin ç�kt�.<br />
�nebolu'da geçirdikleri günlerde, Anadolu'ya geçmek üzere, onlar gibi izin bekleyen, Almanya'dan gelme genç<br />
��rencilerle tan�����lard�. Aralar�nda Sad�k Ahi (sonradan Mehmet Eti ad�yla CHP milletvekili), Vehbi (Prof. Vehbi<br />
Sar�dal), Nafi Atuf (Kansu, sonradan CHP genel sekreteri) gibi kimseler de bulunan bu ö�renciler Spartakistler<br />
olarak an���yor, sosyalizmi savunuyor, Türkiye'nin Misak-� Milli s���rlar��� ilk tan�yan ülke olarak Sovyetler<br />
Birli�i'nden övgüyle söz ediyorlard�. Bunlar Nâz�m Hikmet ile Vâlâ Nureddin için yepyeni bilgilerdi.<br />
Ankara'ya vard�klar�nda kendilerine verilen ilk görev �stanbul gençli�ini milli mücadeleye ça��ran bir �iir yazmak<br />
oldu. Üç gün içinde yaz�p bitirdikleri bu üç sayfadan uzun �iir Matbuat Müdürlü�ü'nce, 1921 mart�nda 11,5 x 18 cm<br />
boyutlar�nda dört sayfa olarak, on bin adet bast�����p da����ld�. �iirin yank�lar� o kadar büyük oldu ki, Millet Meclisi<br />
üyeleri böyle güçlü bir ça�����n do�urabilece�i sorunlar�n nas�l çözülece�ini tart��mak gere�ini duydular. Matbuat<br />
müdürü Muhittin Birgen �iiri yay�mlay�p da��tt��� için olumsuz ele�tiriler ald�. �stanbullu gençler Ankara'y�
Change language