nazim

Bir yazar, bir �air olarak, Babiâli'de, çevresindeki Naci Sadullah, Suat Dervi�, Mahmut Yesari, Nizamettin Nazif,
Sabiha Sertel gibi ileri dü�ünceli gazetecilerle arkada���k ederek, fa�izme, nazizme, kendilerini "milliyetçi" diye
tan�mlayan �rkç�lara, turanc�lara kar��, hiçbir örgütten destek almadan, sava��m veriyordu.
Bu durumdan pek ho�lanmayan partili yolda�lar, sürekli onun bir aç�k vermesini bekliyor, her davran����� olumsuz
yorumlamak için kendilerini baya�� zorluyorlard�.
Örnekse Piraye'nin teyzesinin kocas� Ismay�l Hakk� Baltac���lu'nun "Yeni Adam" dergisinde, 1936 y���
temmuzunda, "K�sa tetkik ve tenkitler" ba���kl� ona buna tak�lma sütunlar�nda �öyle bir alayc� haber yer alm���� :
"Bir gün Dr. Fuat Sabit, Kerim Sadi'ye : Nâz�m Hikmet Beyo�lu'nda bir apartman yapt�rm�� kap�lar� elektrikle
aç���yor, dedi. Kerim Sadi bir an dü�ündükten sonra �u cevab� verdi : Nâz�m'�n apartman�ndaki kap�lar bir �ey mi, sen
gel de benim Kuzguncuk'ta sekiz liraya tuttu�um yal��� gör, kap�lar rüzgârdan kendili�inden aç���yor."
"Yeni Adam" anti-fa�ist bir dergi olu�uyla o günlerde ilericilerin en etkili dergisiydi. Çevresinde solun güçlü
yazarlar�, ressamlar�, bu arada do�al olarak derginin i�lerini yüklenen partili gençler vard�. Kim bilir kim yazm���� bu
�����lay��� tak�lmay�.
Nâz�m için solcular�n daha önce de yapt�klar�, "O art�k burjuva oldu!" dedikodusu, Cihangir'de kaloriferli bir
apartman dairesine ta��nmas�yla büsbütün alevlenmi�, "Yeni Adam"a da i�te böyle yans������.
Nâz�m Hikmet soldan kendisine sata�anlar�, bu notunda, "sol geçinen delikanl�lar" ya da "sol züppeli�i" gibi
nitelemelerle an�yor. Ayr�ca, aç�klamas���n onlar için olmad����� da özellikle belirtiyor. Demek ki onlarla tart��mak,
onlara bir �ey anlatmak olanaks�z. Böylesine umutsuz kar����ndaki Marx'ç�lardan.
Milliyetçi Suçlamas�na Kar��
�eyh Bedreddin Destan�'ndan k�sa bir süre sonra yay�mlanan Millî Gurur adl� ek kitapç���n yaz�lmas��� Yeni Kitapç�
yap���n kovu�turmaya u�ray�p toplat�lmas�na engel olabilir dü�üncesiyle istemi�ti. Ama Nâz�m bu "zeyl" ile daha çok
kendisine "milliyetçi" diye sald�ran solculara yan�t vermeyi amaçlad�.
Be� sayfal�k yaz���n bir yerinde Ahmed'le konu�urlarken araya Lenin'in ezberlenmi� bir yaz��� giriyordu.
"D��ar�da çiseleyen ya�mura, ko���un terli çimentosuna ve yirmi sekiz insan�na Ahmed hikâyesini anlat�p bitirmi�ti.
Ben :
"- Ahmed, demi�tim, bana öyle geliyor ki sen Bedreddin hareketinden biraz da millî bir gurur duyuyorsun.
"Sesime tuhaf bir eda vererek söyledi�im bu cümlenin içinde, Ahmed, 'millî gurur' terkibini birdenbire bir kamç� gibi
eline alm��, onu surat�mda �aklatm�� ve demi�ti ki :
"- Evet, biraz da millî bir gurur duyuyorum. Tarihinde Bedreddin hareketi gibi bir destan söyliyebilmi� her milletin
�uurlu proleteri bundan millî bir gurur duyar. Evet, Bedreddin hareketi ayn� zamanda benim millî gururumdur. Millî
gurur! Sözlerden ürkme! �ki kelimenin yan yana geli�i seni korkutmas�n. Lenin'i hat�rla. Hangimiz Lenin kadar
beynelmilelci oldu�umuzu iddia edebiliriz? Lenin, yirminci as�rda beynelmilel proletaryan�n, dünya emekçi
kitlelerinin, beynelmilel proleter demokrasisinin en büyük beynelmilel rehberi, 1914 senesinde 'Sosyal Demokrat'�n
35'inci numaras�nda ne yazm����? (...)
"'... Biz �uurlu Rus proleterleri millî �uur duygusuna yabanc� m���z? Elbette hay�r! Biz dilimizi ve yurdumuzu
severiz, onun emekçi kütlelerini (yani nüfusunun 9/10'unu) �uurlu bir demokrat ve sosyalist ya�ay���na
yükseltebilmek için herkesten çok çal��an biziz. (...)
"'... Biz millî gurur duygusuyla me�buuz. Çünkü Rus milleti de ink�lapç� bir s���f yaratabildi. Rus milleti de
be�eriyete yaln�z büyük katliamlar�n, s�ra s�ra dara�açlar���n, sürgünlerin, büyük açl�klar�n, çarlara, pomesçiklere,
kapitalistlere zilletle boyun e���lerin numunelerini göstermekle kalmad�; hürriyet ve sosyalizm u�runda büyük
kavgalara giri�ebilmek istidad�nda oldu�unu da ispat etti.' (...)
"Lenin'den bu sat�rlar� bir solukta okuduktan sonra Ahmed birdenbire susmu�, nefes alm�� ve yine o me�hur
gülümseyi�iyle :
"- Evet, demi�ti, bizim muhitimiz de Bedreddin'i, Börklüce Mustafa'y�, Torlak Kemal'i, onlar�n bayra�� alt�nda
dövü�en Ayd�nl� ve Deliormanl� köylüleri yaratabildi�i için, ben �uurlu Türk proleteri, milli bir gurur duyuyorum.
Millî bir gurur duyuyorum, çünkü derebeylik tarihinde bile bu milletin emekçi kütleleri (yani nüfusunun 9/10'u)
Sak�zl� Rum gemiciyi ve Yahudi esnaf��� karde� bilen bir hareket do�urabilmi�tir."
Nâz�m Hikmet, bu sözlerle, �eyh Bedreddin Destan� gibi bir yap�tla memleketinin tarihsel de�erlerini yüceltmesini,
"milliyetçilik" diye olumsuzlamaya yeltenen kimi solcular�n anlay����zl���na kar��, Lenin'i yan�na alm�� oluyordu.
Millî Gurur'un sonunda �u üç dize vard� :
Ne ah edin dostlar, ne a�lay�n!
Dünü bugüne
bugünü yar�na ba�lay�n!