nazim

Burjuvazinin modern amele sosyalizmi için dü�ündü�ünü, Darülfünün �lâhiyat Fakültesi müderrisi de
Bedreddinin kurunu vüstaî köylü sosyalizmi için neden dü�ünmesin? �lâhiyat bak���ndan kad�n mal de�il midir?
Risaleyi kapad�m. Gözlerim yan�yordu amma uykum yoktu. Ba�ucumdaki çiviye as�����imendifer marka saata
bakt�m. �kiye geliyor. Bir c�gara. Bir c�gara daha. Ko���un s�cak, durgun, a��r kokulu bir su birikintisine benziyen
havas�nda dola�an sesleri dinliyorum. Benden ba�ka yirmi sekiz insan� ve terli çimentosuyla ko��� uyuyor.
Kulelerdeki jandarmalar yine bu gece düdüklerini daha s�k, daha keskin öttürüyorlard�. Bu düdük sesleri ne zaman
böyle deli bir sirayetle, belki de hiç sebepsiz, tela�lansalar ben kendimi karanl�k bir gece batan bir gemide san���m.
Üstümüzdeki ko���tan idaml�k e���yalar�n zincir sesleri geliyordu. Evraklar� temyizde. Ya�murlu bir ak�am
karar� giyip döndüklerinden beri hep böyle sabahlara kadar demirlerini �ak�rdat�p dola��yorlar.
Gündüzleri arka avluya ç�kar�ld�����z vakit kaç defa onlar�n pencerelerine bakt�m. Üç insan. �kisi sa�daki
pencerenin içinde oturur, birisi soldaki pencerede. �lk yakalan�p arkada�lar��� ele veren bu tek ba��na oturanm��. En
çok c�gara içen de o.
Üçü de kollar��� pencerelerin demirlerine doluyorlar. Olduklar� yerden denizi, da�lar� çok iyi görebildikleri
halde onlar hep a����ya, avluya, bize, insanlara bak�yorlar.
Seslerini hiç i�itmedim. Bütün hapishane içinde bir kerre olsun türkü söylemiyen sade onlard�r. Ve hep böyle
yaln�z geceleri konu�an zincirleri birdenbire bir sabah karanl���nda susarsa, hapishane bilecek ki, d��ardaki �ehrin en
kalabal�k meydan�nda gö�üsleri yaftal� üç beyaz uzun gömlek sallanm����r.
Bir aspirin olsa. Avuçlar���n içi yan�yor. Kafamda Bedreddin ve Börklüce Mustafa. Kendimi biraz daha
zorl�yabilsem, ba��m böyle gözlerimi buland�racak kadar a���masa, çok uzak y�llar�n k���ç �ak�rt�lar�, at ki�nemeleri,
��rbaç sesleri, kad�n ve çocuk ç����klar� içinde iki ���kl� ümit sözü gibi Bedreddinle Mustafan�n yüzlerini
görebilece�im.
Gözüme, demin kapat�p çimentoya b�rakt���m risale ili�ti. Yar��� güne�ten solmu� vi�ne çürü�ü bir kapa�� var.
Kapakta, üstünlü esreli sülüs bir yaz�yla risalenin ad� bir tu�ra gibi yaz���. Kapa��n içinden sararm�� sayfa
yapraklar���n y�rt�k kenarlar� ç���yor. Bu �lâhiyat Fakültesi müderrisinin sülüs yaz���ndan, kam�� kaleminden,
dividinden ve r���ndan Bedreddinimi kurtarmak lâz�m, diye dü�ünüyorum. Akl�mda �bni Arab�ahtan,
���kpa�azâdeden, Ne�riden, �drisi Bitlisiden, Dukastan ve hattâ �erefeddin Efendiden okuya okuya ezberledi�im
sat�rlar var:
«�eyh Bedreddinin tevellüdü 770 etraf�nda olmak lâz�m gelece�ini kuvvetle tahmin etmek
mümkündür.»
«Tahsilini M���rda ikmâl etmi� olan �eyh Bedreddin senelerce burada kalm�� ve hiç �üphesiz
bu muhitte büyük bir kuvveti ilmiyeye mazhar olmu� idi.»
«M���rdan Edirneye avdetinde ebeveynini burada berhayat bulmu� idi.»
«Kendisinin buraya vürudu peder ve validesini ziyaret maksadile olabilece�i gibi bu �ehirde
tasaltun etmi� olan Musa Çelebinin daveti vak�asile olmak ihtimali de vard�r.»
«Çelebi Sultan Mehmet karde�lerine galebe ile vaziyete hâkim olunca �eyh Bedreddini
�znikte ikamete memur eylemi� idi.»
«�eyh burada itmam etmi� oldu�u Teshil mukaddemesinde "...Kalbimin içindeki ate�
tutu�uyor. Ve günden güne art�yor, o surette ki kalbim demir de olsa selâbetine ra�men
eriyecek..." demektedir.»
«�eyhi �znike serdiklerinde kethüdas� Börklüce Mustafa Ayd�n eline vard�. Andan göçtü
Karaburuna vard�.»
«Diyordu ki: "Ben senin emlâkine tasarruf edebildi�im gibi sen de benim emlâkime ayn�
suretle tasarruf edebilirsin." Köylü avam halk� bu nevi sözlerle kendi taraf�na celp ve cezb
ettikten sonra h���stiyanlar ile dostluk tesisine çal����. Çelebi Sultan Mehmedin Sarohan valisi
Sisman bu sahte rahibe kar�� hareket ettiyse de Stilaryumun dar geçitlerinden ileriye geçme�e
muvaffak olamad�.»
«Simavne kad��� o�lu i�itti kim Börklücenin hali terakki etti, o dahi �znikten kaçt�. �sfendiyara
vard�. �sfendiyardan bir gemiye binip Eflak eline geçti. Andan gelip A�açdenizine girdi.
«Bu esnada mü�arünileyhin halifesi Mustafan�n Ayd�n elinde avazeyi huruç ve fesat ve ilhad�
Sultan Mehemmed'in kula��na vâs�l oldu. Derhal Rumiyei su�ra ve Amesye Padi�ah� olan
�ehzade Sultan Murad�n ismine hükmü hümayün sad�r oldu ki Anadolu askerlerini cem ile mülhid
Mustafan�n def'ine k�yam eyliye. Ve mükemmel asker ve teçhizat ile Ayd�n elinde an�n ba��na
ine...»
«Mustafa, on bine yak�n müfsit ve mülhid müritlerinden olan asker ile �ehzadeye mükabeleye
��yam eylediler.»
«Mübalega cenk olundu.»
«Bir çok kan döküldükten sonra tevfiki ilâhi ile o le�keri ilhad ma�lub oldu.»