a kara ü vers tes sosyal bl mler e st tüsü özel hukuk (t caret hukuku)

temin edildiğinin <strong>tes</strong>piti sorunu doğmaktadır 215 . Sigorta sözleşmesinde, alıcının
yanısıra rehinli alacaklı bankanın da sigortalı olarak gösterilmesi halinde, sigortanın,
bankanın rehinli alacaklı menfaatini temin etmek <strong>ü</strong>zere yapıldığının kabul edilmesi
gerektiği savunulmaktadır 216 . Bu durumda ortaya iki olasılık çıkacak ve her iki olasılık
bakımından da sigorta sözleşmesinden doğan haklardan alıcının yaralanması söz
konusu olamayacaktır. Şöyle ki; rehinli alacaklının menfaatini korumaya yönelik
sigortada sigorta menfaat değeri en fazla, alacak ile işleyecek faizler ve yapılacak
zorunlu masrafların tutarlarının toplamı kadar olabilir 217 . İlk olasılık olarak, bu tutarın
sigorta menfaat değeri olarak esas alındığı bir sigorta sözleşmesi yapılmış ise, tam zıya
halinde sigortacı zaten sigortalı bankaya bu miktarı ödeyecektir. Bu olasılıkta alıcının
sigorta tazminatı talep etme hakkı söz konusu olamaz. Ancak, uygulamada tercih
edilen ikinci olasılıkta, sigorta sözleşmeleri, bu miktarı aştığı halde, sigorta konusunun
toplam değeri <strong>ü</strong>zerinden yapılmaktadır. Bu durumda ise, TTK.nın “M<strong>ü</strong>şterek
Menfaatlerin Sigortası” kenar başlıklı 1275. maddesinin uygulanması ve sigortanın
rehinli alacak, işleyen faizler ve yapılan zorunlu masrafların toplamını aşan kısmının,
malik menfaatini temine yönelik olarak yapılmış sayılması ileri s<strong>ü</strong>r<strong>ü</strong>lmektedir 218 .
Ancak, böyle bir durumda 1275. maddenin uygulanması söz konusu olamaz; zira bu
menfaatlerden herhangi birinin sigortalanmış olması, diğerinin de sigortalandığı
anlamına gelmez. 1275. madde, ancak aynı menfaatlerin sigortalanmış olması halinde
uygulanabilir 219 . Söz konusu durumda, menfaat değerini aşan bir miktar <strong>ü</strong>zerinden
sigorta sözleşmesi yapılmış olduğu için aşkın sigortaya ilişkin TTK.nın 1345.
maddesinin uygulanması gerekecek ve alıcı yine herhangi bir hak talebinde
bulunamayacaktır. Dolayısıyla, rehinli alacaklı banka ile alıcının birlikte sigortalı
olarak gösterildiği bir sigorta sözleşmesi akdeden satıcının, sif satış sözleşmesinden
doğan malları sigorta ettirme borcunu, sözleşmeye uygun olarak ifa etmiş sayılmaması
gibi, satıcının sözleşme yapma amacına tamamen aykırı bir sonuç ortaya çıkmış
olması m<strong>ü</strong>mk<strong>ü</strong>n olduğuna göre, böyle bir durumda zenginleşme yasağı ilkesi uyarınca, sigorta sif bedeli y<strong>ü</strong>zde
on fazlasıyla değil, bankanın menfaatinin bulunduğu miktar <strong>ü</strong>zerinden temin edecektir.
215 Ünan, Halefiyete Dayanan R<strong>ü</strong>cu Davası, sh.226-227.
216 Ünan, Halefiyete Dayanan R<strong>ü</strong>cu Davası, sh.229.
217 Ünan, Sigortalanabilir Menfaat, sh.18.
218 Çeker, age., sh.91-92.
219 Ünan, Sigortalanabilir Menfaat, sh.18-19.
66