a kara ü vers tes sosyal bl mler e st tüsü özel hukuk (t caret hukuku)

teri<strong>mler</strong> bakımından da sigortanın kapsamı ve sigorta bedelinin belirlenmesine ilişkin
h<strong>ü</strong>k<strong>ü</strong><strong>mler</strong> getirmekle yetinilmiş, sigortacı ile satıcı arasındaki ilişkiler d<strong>ü</strong>zenlenmediği
gibi, mevcut kurallara aykırı davranışların yaptırımları da Incoterms kapsamında ele
alınmamıştır. Her ne kadar, milletlerarası bir satım sözleşmesinin
gerçekleştirilebilmesi için, sözleşmeler arasındaki pratik ilişkileri de gözön<strong>ü</strong>ne almak
ve satım sözleşmesinin yanısıra, taşıma, sigorta ve finansman sözleşmelerini de
incelemek gerekli ise de, Incoterms, bu sözleşmelerden sadece birisiyle, satım
sözleşmesiyle ilgilidir 42 . Şu kadar ki, Incoterms 2000’e, milletlerarası sözleşmelerde
yaygın olarak yollama yapılması gerçeği, onun, sif satışta satıcının alıcı yararına
sigorta teminatı sağlama borcuna ilişkin olarak getirdiği d<strong>ü</strong>zenlemeleri, bu konudaki
ilk başvuru kaynağı haline sokmaktadır.
Incoterms 2000’in CIF terimine ilişkin “Taşıma ve Sigorta Sözleşmeleri”
başlıklı A3 (b) maddesinde satıcının sigorta teminatı sağlama borcu şöyle
d<strong>ü</strong>zenlenmiştir:
“b) Sigorta sözleşmesi
Satıcı, alıcının veya mallarda sigortalanabilir menfaati olan diğer bir kişinin doğrudan sigorta
şirketinden tazminat talep edebileceği bir y<strong>ü</strong>k sigortasını masrafları kendisine ait olmak <strong>ü</strong>zere
sözleşmede <strong>kara</strong>rlaştırıldığı şekilde temin edecek ve alıcıya sigorta poliçesini veya sigorta
teminatı için diğer bir kanıt verecektir.
Sözleşme, bu alanda g<strong>ü</strong>venilir sigortacılar veya bir sigorta şirketi ile yapılacak ve, aksi yönde
açık bir anlaşma yoksa, Kargo Kuralları Enstit<strong>ü</strong>s<strong>ü</strong> (Londra Sigortacılar Kurumu)’nun asgarî
teminat h<strong>ü</strong>k<strong>ü</strong><strong>mler</strong>ine veya bu diğer benzer kurallar silsilesine uygunluk gösterecektir. Sigorta
teminatının s<strong>ü</strong>resi de B5 ve B4 h<strong>ü</strong>k<strong>ü</strong><strong>mler</strong>ine uygun olacaktır. Alıcı tarafından talep edilmesi
halinde satıcı, masrafları alıcıya ait olmak <strong>ü</strong>zere ve eğer olanak varsa savaş, grev, ihtilal ve
halk ayaklanması rizikolarına karşı da sigorta yaptıracaktır. Sigorta kapsamı, asgari olarak,
satış sözleşmesinde belirtilen bedeli y<strong>ü</strong>zde on (toplam %110) fazlasıyla temin edecek ve satım
sözleşmesinde yer alan para cinsinden <strong>kara</strong>rlaştırılacaktır.”
b) Incoterms’in Hukukî iteliği
Taraflar bir sözleşme yaparlarken, aralarındaki hak ve y<strong>ü</strong>k<strong>ü</strong>ml<strong>ü</strong>l<strong>ü</strong>kleri,
emredici hukuk kurallarına aykırı olmamak şartıyla diledikleri gibi d<strong>ü</strong>zenleyebilirler.
42 Bkz. Ticarî Teri<strong>mler</strong>le İlgili Milletlerarası Ticaret Odası’nın Resmî Kuralları için Açıklamalar, Incoterms
2000, Milletlerarası Ticaret Odası Yayın No.560, An<strong>kara</strong> 2000, Giriş no.1.
12