a kara ü vers tes sosyal bl mler e st tüsü özel hukuk (t caret hukuku)

Oksford Kuralları adıyla anılan “Sif Sözleşmelere İlişkin Milletlerarası Kurallar 1932”
(International Rules Relating to Cif Contracts 1932) kabul olunmuştur 31 .
Varşova-Oksford Kurallarının 12. maddesine göre 32 ; satıcı, alıcının, satış
sözleşmesinde öngör<strong>ü</strong>len şekilde taşınan mallar <strong>ü</strong>zerindeki menfaatini ve varsa
g<strong>ü</strong>mr<strong>ü</strong>k vergisini temin etmek <strong>ü</strong>zere deniz sigortaları alanında faaliyet gösteren
g<strong>ü</strong>venilir bir sigortacı veya bir sigorta şirketi ile sigorta sözleşmesi akdetmekle
y<strong>ü</strong>k<strong>ü</strong>ml<strong>ü</strong>d<strong>ü</strong>r. Satıcı, satış sözleşmesinde açıkça <strong>kara</strong>rlaştırılmış olması halinde veya
malların y<strong>ü</strong>klenmesinden ya da gönderilmek <strong>ü</strong>zere taşıyıcıya <strong>tes</strong>liminden önce alıcının
bu yöndeki talebinin kendisine ulaşması halinde savaş rizikosuna karşı da sigorta
yaptıracaktır. Sözleşmede aksi <strong>kara</strong>rlaştırılmadıkça, savaş rizikosunun sigorta teminatı
kapsamına alınmasından doğan ek masraflar, alıcıya aittir. Satıcının, sigorta poliçesi
yerine, alıcıya, insurance broker’s cover note 33 teklif etmesi halinde, ticarî team<strong>ü</strong>lden
olmadıkça, böyle bir belge, bu Kurallar anlamında bir sigorta poliçesi olarak kabul
edilmeyecektir 34 . Sigorta bedeli, cari ticarî team<strong>ü</strong>le göre belirlenir. Ancak, böyle bir
team<strong>ü</strong>l<strong>ü</strong>n bulunmaması halinde, sigorta bedeli, malların fatura ile <strong>tes</strong>pit edilen sif
değerinden navlun bedelinin çıkarılmasından sonra 35 , umulan kâr olarak % 10
eklenmek suretiyle elde edilen miktardır.
Varşova – Oksford Kuralları, tacirler arasında beklenen ilgiyi uyandırmamış ve
benimsenmemiştir 36 . Kuralları, T<strong>ü</strong>rk hukuku bakımından anılmaya değer kılan tek
sebep, TTK.nın sif satışa ilişkin h<strong>ü</strong>k<strong>ü</strong><strong>mler</strong>inin kaynağını bu Kuralların oluşturmasıdır.
2. Incoterms
a) Genel Olarak
Milletlerarası ticarette yoğun olarak kullanılan teri<strong>mler</strong>in, Milletlerarası Hukuk
Derneği’nin yeknesaklaştırma çalışmalarına rağmen, tacirlerin tâbi oldukları hukuk
sistemine göre değişen yorum şekilleri ve uygulamaları, tarafların hak ve
sorumluluklarının belirsizleşmesine ve hukukî g<strong>ü</strong>vensizliğe sebep olmuştur.
31
Kalps<strong>ü</strong>z, Denizaşırı Satışlar, sh.102-105.
32
Singh, . : British Shipping Laws, Vol.VIII, International Conventions of Merchant Shipping, London 1973,
sh.1406-1407.
33
Insurance broker’s cover note hakkında ayrıca bkz. sh.71, dn.236.
34
Krş. TTK. m. 1149.
35
Krş. TTK. m.1147.
36
Erdem, agm., sh.182; Kalps<strong>ü</strong>z, Denizaşırı Satışlar, sh.106.
10