a kara ü vers tes sosyal bl mler e st tüsü özel hukuk (t caret hukuku)

SOUÇ
Sif satış, milletlerarası ticaretin beraberinde getirdiği çeşitli ihtiyaçlar
neticesinde, tacirler tarafından geliştirilmiş bir denizaşırı satış t<strong>ü</strong>r<strong>ü</strong>d<strong>ü</strong>r. Bu ihtiyaçların
başında, satım konusu malların m<strong>ü</strong>lkiyetinin deniz yolculuğu sırasında, bunları temsil
eden belgelerin devri yoluyla nakline olanak tanınmasının; taşıma ve sigorta
sözleşmelerinin, yabancı bir limanda bulunan alıcı yerine, malları y<strong>ü</strong>kleyecek olan
satıcı tarafından yapılmasının, buna karşılık da hasarın, y<strong>ü</strong>klemeden itibaren alıcıya
geçmesinin sağlanmasıdır. Sif satışta malları sigorta ettirme borcunun alıcı yerine
satıcının uhdesine d<strong>ü</strong>şmesi, gerek sigorta sözleşmesinin kurulması, gerek bu
sözleşmeden doğan borç ve m<strong>ü</strong>kellefiyetlerin yerine getirilmesi bakımından önemlidir.
Zira; sigorta sözleşmesinin malların bulunduğu yerde ve malların, sigortacının
sözleşme yapma iradesi <strong>ü</strong>zerinde etkili olabilecek hususlara ilişkin özelliklerine vâkıf
olan satıcı tarafından yapılması, onun, yabancı bir limanda ve malların durumu ile
taşıma sözleşmesinin şartları hakkında yeterince bilgi sahibi olmayan alıcı tarafından
yapılması ile kıyaslandığında, milletlerarası ticaretin gerektirdiği hız ve g<strong>ü</strong>ven
bakımından daha isabetlidir. Malların satıcı tarafından sigortalanması, aynı zamanda,
y<strong>ü</strong>zen malların sif satış şartları <strong>ü</strong>zerinden satılabilmesine de olanak vermektedir.
Sif satış sözleşmesine ve bu sözleşme çerçevesinde yapılacak olan sigorta
sözleşmesine uygulanacak kurallar, esasen milletlerarası ticaretin aktörleri tarafından
y<strong>ü</strong>zyıllardır uygulanagelen ticarî team<strong>ü</strong>llerden ibarettir. Uygulanacak kuralların
başında, Milletlerarası Ticaret Odası tarafından biraraya getirilmiş ticarî team<strong>ü</strong>llerden
oluşan Ticarî Teri<strong>mler</strong>in Yorumuna İlişkin Milletlerarası Kurallar (Incoterms)
gelmektedir. Tarafların, sif satış sözleşmesinde bu kurallara yollamada bulunmaları ile
birlikte, Incoterms’in sif satış terimine ilişkin h<strong>ü</strong>k<strong>ü</strong><strong>mler</strong>i taraf iradesi d<strong>ü</strong>zeyine
y<strong>ü</strong>kselerek, emredici kuralların ardından uygulanma olanağı bulur. Incoterms, sadece
sif satış sözleşmesinden doğan hak ve borçları h<strong>ü</strong>kme bağlamakta, buna karşılık
sözleşmeye aykırılık halinde uygulanacak yaptırımlara yer vermemektedir. Sif satışta
satıcının malları sigorta ettirme borcu ise, b<strong>ü</strong>y<strong>ü</strong>k ölç<strong>ü</strong>de, Incoterms’in yollamada
bulunduğu Enstit<strong>ü</strong> Y<strong>ü</strong>k Klozları ile şekillenmektedir. T<strong>ü</strong>rk hukukunda sigorta
poliçesine eklenmesi zorunlu olan Emtea Nakliyat Sigortası Genel Şartları ile birlikte
kullanılan Enstit<strong>ü</strong> Y<strong>ü</strong>k Klozları’nın hukukî niteliği tartışmalıdır. EYK, standart
149