a kara ü vers tes sosyal bl mler e st tüsü özel hukuk (t caret hukuku)

dolayısıyla, taşıma sözleşmesinin y<strong>ü</strong>kleme limanında bulunan satıcı tarafından, alıcı
adına akdedilmesi şeklinde bir uygulama doğmuştur. Zamanla bir adım daha ileri
gidilerek, alıcının talebi <strong>ü</strong>zerine satıcının, taşıma sözleşmesinin yanısıra sigorta
sözleşmesini de akdetmeye başlaması sonucunda da sif satışlar ortaya çıkmıştır 24 . Sif
satışı, y<strong>ü</strong>klenmek suretiyle satışlardan ayıran unsur, sözleşmenin ifa yeridir. Zira;
sözleşmenin ifa yeri, y<strong>ü</strong>klenmek suretiyle satışta, varma limanı iken; y<strong>ü</strong>klemede
satışın bir t<strong>ü</strong>r<strong>ü</strong> olan sif satışta, y<strong>ü</strong>kleme limanıdır 25 .
Sif satışla, alıcı, y<strong>ü</strong>klemeden itibaren hasarı <strong>ü</strong>zerine almak ve malları görmeden
bedelini ödemek y<strong>ü</strong>k<strong>ü</strong>ml<strong>ü</strong>l<strong>ü</strong>kleri karşılığında, belgeler kendisine ulaştığı ândan
itibaren, bu mallar <strong>ü</strong>zerinde hukukî tasarruflarda bulunabilme yetkisini kazanmış;
satıcı ise, hasarı <strong>ü</strong>stlenmek y<strong>ü</strong>k<strong>ü</strong>ml<strong>ü</strong>l<strong>ü</strong>ğ<strong>ü</strong>nden kurtulmuştur.
Ticarî hayatın gerekleri doğrultusunda gelişimini halen s<strong>ü</strong>rd<strong>ü</strong>rmekte olan sif
satış ve ona ilişkin kuralların, genel olarak <strong>ü</strong>ç aşamadan geçtiği söylenebilir 26 :
1. 1860-1891 yılları arasında s<strong>ü</strong>ren ilk aşamada, sif şartı, hasarın geçişine ilişkin
olarak bu döneme kadar geçerli olan esası değiştirmiş ve hasarın, y<strong>ü</strong>klemeden itibaren
alıcıya ait olacağı kuralı uygulanmaya başlamıştır. Böylece, y<strong>ü</strong>klemeden itibaren
hasar, alıcıya geçmiş oluyor; satıcı da konişmento ve sigorta poliçesi dahil t<strong>ü</strong>m
belgeleri m<strong>ü</strong>mk<strong>ü</strong>n olan en kısa s<strong>ü</strong>rede alıcıya göndermekle y<strong>ü</strong>k<strong>ü</strong>ml<strong>ü</strong> tutuluyordu 27 .
2. 1890-1900 yılları arasındaki ikinci aşamada, sif satışlardan doğan
uyuşmazlıklar mahkemelerin ön<strong>ü</strong>ne gelmeye başlamış; ancak bu döneme kadar ticarî
team<strong>ü</strong>llerle yönetilmiş olan bu ticarî ilişkilerdeki menfaat dengesini bozmaktan
çekinen mahkemeler, sözleşmelerin ruhundan çok lafzından hareketle yorum yapmış;
dolayısıyla sif satış, uyulması zorunlu şeklî kurallar içeren sert bir sözleşme haline
getirilerek, taraflar ağır y<strong>ü</strong>k<strong>ü</strong>ml<strong>ü</strong>l<strong>ü</strong>kler altına sokulmuştur 28 .
24
Erdem, age., sh.7.
25
Gökt<strong>ü</strong>rk, H. A. : Sif Satış, Adliye Ceridesi, Yıl:1936, S.21, sh.1518; Herg<strong>ü</strong>ner, . : Cif Satışın Mekanizması
ve Hususiyetleri, G<strong>ü</strong>mr<strong>ü</strong>k B<strong>ü</strong>lteni, Yıl: 1938, S.20, sh.331; Kalps<strong>ü</strong>z, T. : Ticari Satışta İfa Mahalli, An<strong>kara</strong>
1960, sh.167. Doktrinde taraftar bulmayan bir başka gör<strong>ü</strong>şe göre ise, malların gemiye y<strong>ü</strong>klenmesi ile <strong>tes</strong>lim
gerçekleşmiş olmaz (Kuyucak, H. A. : Sif (Cif) Satışlar, Vesikalara M<strong>ü</strong>teallik Ahkâm, İstanbul Barosu
Mecmuası, Yıl: 1930, C.IV, S.46-50, sh. 2502).
26
Kuyucak, Mukaddime, sh.2384.
27
Kuyucak, Mukaddime, sh.2384.
28
Kalps<strong>ü</strong>z, Denizaşırı Satışlar, sh. 117; Kuyucak, Mukaddime, sh.2384.
8