a kara ü vers tes sosyal bl mler e st tüsü özel hukuk (t caret hukuku)

EYK.nın “H<strong>ü</strong>kmî Tam Zıya Klozu” (Constructive Total Loss Clause) başlıklı
17. maddesine göre, h<strong>ü</strong>kmî tam zıya halinde, sigortalı bırakma beyanında
bulunmadıkça, sigortacının tazminat ödeme y<strong>ü</strong>k<strong>ü</strong>ml<strong>ü</strong>l<strong>ü</strong>ğ<strong>ü</strong> doğmayacaktır. EYK.nın
anılan h<strong>ü</strong>km<strong>ü</strong>, TTK.nın bırakmaya ilişkin emredici h<strong>ü</strong>k<strong>ü</strong><strong>mler</strong>ine aykırı olduğundan,
T<strong>ü</strong>rk hukuku bakımından uygulanamaz.
2º Koruma Tedbirleri Almak veya Yolculuğun Tamamlanmasını Sağlamak
İçin Yapılan Masraflar
Sigorta ettirenin, rizikonun gerçekleşmesi <strong>ü</strong>zerine zararı önlemek veya
azaltmak amacıyla aldığı tedbirlerden doğan masrafların, sigortacının ödemekle
y<strong>ü</strong>k<strong>ü</strong>ml<strong>ü</strong> olduğu tazminat miktarına dahil olduğu, koruma tedbirleri alma m<strong>ü</strong>kellefiyeti
bahsinde incelenmiş olduğundan 423 , bu hususa tekrar değinilmeyecektir.
ENSGŞ.nin 15. maddesinde, sigorta ettiren, geminin zıyaı veya yolculuğa
elverişsiz hale gelmesi durumunda, sigortalı malların <strong>kara</strong>rlaştırılan varma yerine
gönderilmesi için gerekeni yapmaya yetkili kılınmış, ancak koruma tedbirlerinden
doğan masraflar gibi, yolculuğun tamamlanması amacıyla yapılan masrafların
sigortacı tarafından karşılanıp karşılanmayacağı d<strong>ü</strong>zenlenmemiştir. Esasen, geniş
anlamda koruma tedbirleri alma m<strong>ü</strong>kellefiyetinin kapsamında değerlendirilmek
suretiyle, yolculuğun, geminin zıyaı veya elverişsizliği sebebiyle tamamlanamadığı
hallerde alıncak bu tedbirlerin de TTK.nın ilgili h<strong>ü</strong>k<strong>ü</strong><strong>mler</strong>i uyarınca, sigortacıya
y<strong>ü</strong>kleneceği sonucuna ulaşılabilir. Ancak, EYK.nın 12. maddesinde bu husus açıkça
d<strong>ü</strong>zenlenmiştir. Anılan h<strong>ü</strong>kme göre; teminat kapsamında olan bir rizikonun
gerçekleşmesi sonucu, yolculuğun, <strong>kara</strong>rlaştırılan yer veya liman dışında başka bir yer
veya limanda sona ermesi durumunda sigortacılar; malların boşaltılması, depolanması
ve <strong>kara</strong>rlaştırılan yere gönderilmeleri için sigortalı tarafından uygun ve makûl şekilde
yapılmış olan ek masrafları tazmin edeceklerdir.
3º M<strong>ü</strong>şterek Avarya ile Kurtarma ve Yardım Faaliyetlerinden Doğan
Zarar ve Masraflar
M<strong>ü</strong>şterek avarya (general average), gemiyi ve y<strong>ü</strong>k<strong>ü</strong> tehdit eden ortak bir
rizikonun sonuçlarından korunmak veya bu sonuçları azaltmak amacıyla, gemiye veya
423 Bkz. yuk. sh.107-108.
132