T.C. ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ ...

değerlendirilmelidir. Müziğin fiziksel tiyatroda çok önemli bir unsur olmakla beraber
teatral olanın önüne geçmemesi gerektiğine Alexandra Hong şu şekilde dikkat çekiyor:
“Fiziksel tiyatro yapıyorsanız, müzikten yararlanmanız kaçınılmazdır.
Müziğin oyununuza liderlik yapmasını istemiyorsanız oyununuzu müzikten
bağımsız kurgulayın, teatral olan kendiliğinden ortaya çıkacaktır.”
(Hong, 1962, Sofya)
Fiziksel tiyatro gruplarında müzik neredeyse vazgeçilmez ögedir,müzik ögesinin
kullanımı ile ilgili dikkat edilmesi gereken en önemli nokta ise müziğin danstaki
kullanımından kaçınılması olarak değerlendirilebilir. Fiziksel tiyatro gruplarının bazıları
kendi projeleri için hazırlanmış müzikleri tercih ederken, bazıları ise varolan herhangi bir
müziği değerlendirmektedirler. Örneğin Dv8 grubu bütün çalışmalarında performans için
uygun olan herhangi bir müziği kullanmaktadır. Bunun yanı sıra grup, müziği hareket
olarak değerlendirmektedir. Dv8 grubunun Cost of Living çalışmasında aşk temasını
simgeleyen oyun karakterinin müzik ile ilk ilişkisi olan bölümde öncelikli olarak hareket
etmek için hareket ettiğini (burada müzik fon niteliğindedir) daha sonra müzik ile
doğrudan ilişkiye geçerek müziği partner olarak değerlendirdiğini görmekteyiz. Bir başka
örnek olarak Carlos Saura’nın Kanlı Düğün performansında müziği belirleyen ögenin,
içinde bulunulan epizodla biçimlendiğini görmekteyiz. Carlos Saura’nın Kanlı Düğün
performansı daha çok dans tiyatrosu olarak değerlendirilse de, dans tiyatrosu ve fiziksel
tiyatronun ayrımında önemli bir nokta olan müzik kullanımı açısından Kanlı Düğün’ü
fiziksel tiyatro olarak tanımlayabiliriz.
Fiziksel tiyatroda kullanılan müziklerin temel yapısı, anlatılmak istenen hikayeye
hizmet edecek bir cümle niteliğindedir. Koreografide oluşturulan epizodların birebir
müzikle ilişkili olduğu bölümlerde müzik cümleleri, daha çok tempo ve ritmin belirlediği
partisyonların biraraya getirilmesiyle oluşturulur. Doğrudan müzik temelli bir koreografi
oluşturulduğunda müzik cümlelerini, gerçekleştirilen hareket, dans, devinim ve jest ile
aynı paralellikte olması gerekmektedir. Müziğin partner olarak kullanılmadığı
koreografilerde ise, epizodlar ile ilişkisi bağlamında oyun hem ritim hem de tempo
açısından farklılıklar gösterir. Fiziksel tiyatroda yapılan işin dans tiyatrosundan bağımsız
olmasını isteyen gruplar, müziği genellikle partner olarak değil fon olarak
değerlendirmektedirler. Bunu gerçekleştirebilmek için ise koreolojiden
yararlanmaktadırlar.
54