T.C. ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ ...

More documents

Recommendations

Info

“İlk yönetmenliğime Stanislavski’yi taklit ederek başladım. Oysa aslında onun kuramlarını kabul etmiyor, bu kuramlara karşı çıkıyordum; buna karşı bir baktım ki onun ayak izlerinden yürüyorum. Ama buna şimdi pişman değilim, çünkü bu taklit kısa sürdü, hem de iyi bir çalışma oldu benim için. Genç bir sanatçı için taklit etmek bir tehlike değildir; hatta bu kaçınılmaz bir evredir.” (Karaboğa, 2005; 18’den Meyerhold, 1969) 1900 lerde Sembolizm Batı Tiyatrosu’nda yenilikçi bir sanatsal akım olarak ortaya çıkmıştır(Bkz.Karaboğa,2005; 127). Meyerhold kendisinin ihtiyaç duyduğu çıkış noktasının Sembolist yaklaşıma denk düştüğünü düşünmüştür. “Meyerhold, Hoffman’ın, Maeterlinck’in, Prizibieswski’nin oyunlarına uygun sahne biçimlerini araştırırken, bir yandan da,sonradan stilize ya da konvansiyon tiyatro diye adlandıracağı tiyatro üslubunun sanatsal nüvelerini oluşturuyordu.” (Karaboğa, 2005;132) Meyerhold’un sembolizm ile ilgili çalışmalarını yürüttüğü 1905 yılında Konstantin Stanislavski Moskova Sanat Tiyatrosu’na bağlı yeni bir deneme stüdyosu kurar. Doğalcı anlayışla Maeterlinck oynanamayacağını 1904’te sahnelediği bazı oyunlarda somut olarak görmüş olan Stanislavski, simgeci tiyatronun temsilcisi olarak tanınmaya başlayan Meyerhold’a bu stüdyonun başına geçmesini önerir(Bkz. Berktay,1997;111). Yeni bir çalışma fırsatı bulmuş olan Meyerhold bu öneriyi hemen kabul eder ve stüdyonun ilk toplantısında dönemin dram sanatı ile ilgili düşüncelerini şu şekilde özetler; “Dram sanatının günümüzdeki biçimleri artık eskidikleri halde,uzun süredir yaşamlarını sürdürüyorlar. Oysa çağdaş seyirci başka teknik yöntemler istiyor. Sanat Tiyatrosu, natüralizm ve oyunculuğun doğal sadeliği düzeyinde virtüözlüğe ulaştı. Ama artık yeni sahneleme ve oyunculuk teknikler gerektiren oyun yazımları çıktı. Tiyatro-Stüdyoda yeni biçimler ve yeni sahne yorumu teknikleri ile dram sanatını yenilemeye yönelmektedir.” (Meyerhold, 1997;108-109) Meyerhold Tiyatro Stüdyosu’nda sahne tasarımı konusunda da doğalcı anlayışa karşıt bir tutum sergilemiş, daha çok simgesel olana yönelmiştir. Sahnede dekor, aksesuar, ışık kullanımında gerçekçi sahneleme düzenini kırarak sembollerden 22
yararlanmıştır. Stüdyo çalışmaları, Meyerhold’un o güne kadar fiziksel düzeyde üzerinde durduğu kimi konuları sınamasını ya da hayata geçirmesini sağlayabilecek bir platform işlevi görür. İşe sahne dekorasyonunun doğalcı anlayıştan kurtulmasıyla başlanır. Çeşitli ressam ve mimarlarla çalışan Meyerhold sahne tasarımında gerçeklik izlenimi uyandıracak ayrıntılarla uğraşmak yerine oyunun düşünsel planında yaratılmak istenen duygusal atmosfere uygun düşen işlevsel ve stilize sahne donanımı tekniğini geliştirir. şunlardır: Biyomekanik teknikle amaçlanan oyunculukta varılması gereken nitelikler . Yazından bağımsız; doğaçlamaya eğilimli olmaları . Hareket ve jestleri sözlerin üstünde görmeleri . Oyunculukta psikolojik bir hedefe yönelmemeleri . Zengin ve etkili komik niteliklere sahip olmaları . Ciddiden groteske, güldürüye kolayca değişebilmeleri .Sıcak bir konuşma tarzı, abartılı komiklikte spontan eşleşmeyi sağlayabilmeleri .Oyuncu oyun kişilerinin en önemli niteliğini öne çıkarıp genellemeli, böylece teatral figürleri yaratma yoluna gitmeli. .Oyuncu aynı zamanda bir akrobat, jonglör, gözbağcı, şarkıcı ve soytarı olmalı (Bkz. Nutku,2002;12). Meyerhold provalarda biyomekanik oyunculuk yöntemini oyunculara aktarmak için yöntemle ilgili bazı açıklamalarda bulunmuştur. Bu açıklamalar “Biyomekanik Oyunculuk Tekniğini” kavramamızda bize yardımcı olabilir. Ali Berktay, Tiyatro-Devrim ve Meyerhold adlı kitabında, Meyerhold’un yaptığı bu açıklamaların çeşitli çalışmalar sırasında asistanı M. Koreniev tarafından tutulan notlardan oluştuğunu ve bu notların Moskova Edebiyat ve Sanat Devlet arşivlerinde bulunduğunu belirtmektedir. Meyerhold’un provaları sırasında tutulan bu notlar biyomekanik tekniğin kavranması açısından oldukça önemlidir. Biyomekanik oyunculuk tekniği, şu olgu üzerine kuruludur: Eğer burnun ucu çalışıyorsa, tüm beden çalışıyor demektir. 23
Page 1 and 2: T.C. ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ SOS
Page 3 and 4: Çukurova Üniversitesi Sosyal Bili
Page 5 and 6: Gerek fiziksel tiyatroda, gerek dra
Page 7 and 8: technique of many of the theatre gr
Page 9 and 10: oluşturabilir. Müzik, hareket tiy
Page 11 and 12: 2.2.2. Grotowski’nin Fiziksel ve
Page 13 and 14: GİRİŞ 21. yüzyıl tiyatro sanat
Page 15 and 16: BİRİNCİ BÖLÜM İNSAN VE HAREKE
Page 17 and 18: atlaması, yüzme sırasındaki hı
Page 19 and 20: 1.1.2. Hareketin Oluşumunda Yerçe
Page 21 and 22: Huizinga,1995; 14). Fakat bu açıy
Page 23 and 24: 1.2.2. Bedensel Devinimin Kültüre
Page 25 and 26: Oyunun niteliklerinin ve işlevinin
Page 27 and 28: “modern” tiyatro anlayışı il
Page 29 and 30: 19. yüzyılın sonlarına doğru k
Page 31 and 32: Siyasal amaçlı tiyatro düşünce
Page 33: fiziksel tiyatronun gelişimine do
Page 37 and 38: 14. Hazırlık provalarında, duygu
Page 39 and 40: Özdemir Nutku, Meyerhold’un hare
Page 41 and 42: Meyerhold’un Biyomekanik Oyunculu
Page 43 and 44: Grotowski oyun yazarından, sahnede
Page 45 and 46: Hareket ile bilinçli fiziksel eyle
Page 47 and 48: 2) Parmak uçlarında koşulur. Ko
Page 49 and 50: Ayak Temrinleri 1) Yere yatılıp b
Page 51 and 52: Academy) Ulusal Tiyatro ve Film Aka
Page 53 and 54: yazımı, koreoloji olmadığından
Page 55 and 56: hareket cümleleri oluşturulur. Ol
Page 57 and 58: Burdan yola çıkarak koreografiyi
Page 59 and 60: Bu bağlamda değineceğimiz bir ba
Page 61 and 62: dışında dans olmaksızın da aya
Page 63 and 64: “ Graham, eski formların içine
Page 65 and 66: toplumların kendi halk dansları m
Page 67 and 68: Fiziksel tiyatroda müzik kullanım
Page 69 and 70: 4.1.1. Pina Bausch ve Wuppertal Dan
Page 71 and 72: • The Seven Deadly Sins • Legen
Page 73 and 74: 4.1.3. Sasha Waltz ve Çalışmalar
Page 75 and 76: eserlere imza atar. Saura doksanlı
Page 77 and 78: • Los Zancos / Kol Değnekleri
Page 79 and 80: Smoke projesinde kadın ve erkek il
Page 81 and 82: diğer çalışması ‘Strange Fis
Page 83 and 84: Grup bütün oyunlarını tiyatro s
Page 85 and 86:
• Temposu ve ritmi olabildiğince
Page 87 and 88:
• İki oyuncu arasında bir kişi
Page 89 and 90:
Koreografisi yapılmış hareket ya
Page 91 and 92:
irinin bacakları yoktur. O da mask
Page 93 and 94:
kontrolsüz, sorgusuz, direkt bir i
Page 95 and 96:
dökülecek analizi maalesef sını
Page 97 and 98:
İki beden de birbirlerinden farkl
Page 99 and 100:
Üç oyun kişisinin kendi süreçl
Page 101 and 102:
hem dans ögesinin bu tür içinde
Page 103 and 104:
Carlos Saura’nın sahneye koyduğ
Page 105 and 106:
KAYNAKÇA And,Metin (1974) Oyun ve
Page 107 and 108:
Ilgaz,Turhan(1994), Oyun,İstanbul,
Page 109 and 110:
www.ceebd.co.uk (22.05.2008) www.ik
show all

T.C. ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ ...

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?