T.C. ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ ...

kaygısı bile gütmeden var olmuş ve günümüz tiyatrosunu derinden etkilemiştir.
Absürt tiyatronun ilke ve kuralları belirlenmemiş, bu akım içinde yer alan yazar ve
yönetmenlerin üslupları absürt tiyatro ile ilgili genel bir kanaat oluşturulabilmesini
sağlamıştır.
Absürt tiyatronun kaynağı Fransız gerçek üstücülüğüne dayanmaktadır. İlk
olarak Fransa ve diğer Avrupa ülkelerinde ardından ABD’de yaygınlık kazanmış olan
absürt tiyatro, Jean Louis Barrault, Roger Plancher gibi yönetmenler ve Samuel
Beckett, Eugene Ionesco, Jean Genet, Horold Pinter, Edward Albee gibi yazarlar
tarafından benimsenmiştir.
Martin Esslin, absürt drama tanımını yaparken Camus’ den yola çıkarak;
“insan durumunun saçmalığının verdiği metafizik acının dramı” açıklamasını yapmış,
Ionesco’nun, Beckett’in, Genet’nin, Albee’nin oyunlarında bu dramın nasıl
yaşandığını göstermiştir.
Günümüz tiyatrosuna yaklaştıkça tiyatronun yaşadığı evrimlerin sürekli olarak
bulunduğu politik ve ekonomik ortamdan etkilendiğini ve bugünde 21. yy.
sorunlarının tiyatro sanatını biçimlendirdiğini görmekteyiz. İkinci dünya savaşı
sırasında oluşan ve devam eden toplumdaki yabancılaşmışlığa çare
bulunamamaktadır. Ahlak değerleri, akıl ve mantık ölçüleri, din kuralları, hatta
estetik ölçüler dahi sömürü ve baskının yarattığı bir ortamda değerlendirilmekte ve
bu ortama uyum sağlayabilen insan “modern insan” olarak tanımlanmaktadır.
Günümüz tiyatrosunu “cansız, kurumuş, heyecan vermez” olarak tanımlayan ve
eleştiren Peter Brook bu tiyatroya “ölümcül tiyatro” adını vermiştir. Peter Brook
ölümcül tiyatronun, renk ve cümbüş tuzağı ile seyirciyi çekse bile gerçek bir
gereksinimi karşılamadığını ve aldatmaca bir ilgiyi sömürdüğünü ifade
etmiştir(Şener,2000; 389).
Tiyatro sanatının 19. yüzyıldan günümüze kadar ki sürecinde görüyoruz ki
tiyatro sanatı oldukça hızlı değişimler yaşamıştır. Bu değişimleri tiyatro sanatının
biçimsel yönü ile değerlendirdiğimizde gerçekçi akım sonrasındaki bütün düşünceler
görüntü dilinde yeni anlatım olanakları aramaya yönelmiş ve her defasında tiyatro
sanatının görsel yanı ile ilgili kuramlar saptanmıştır. Çalışmamızın amacı olan
fiziksel tiyatronun betimlenmesi ile ilgili kuramsal literatürün oluşturulmaması,
Absürt tiyatronun çıkış döneminde kuramsallaştırılmamasıyla benzer paralellikte
değerlendirilebilir. Yukarıda özetlemeye çalıştığımız tiyatronun tarihsel süreci içinde
20