dįvānu lu at 't-türk'te geçen 'oğuzca' - Ankara Üniversitesi Açık Erişim ...
dįvānu lu at 't-türk'te geçen 'oğuzca' - Ankara Üniversitesi Açık Erişim ...
dįvānu lu at 't-türk'te geçen 'oğuzca' - Ankara Üniversitesi Açık Erişim ...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
ÖN SÖZ<br />
XI. yüzyıl Türk dünyasının dil, edebiy<strong>at</strong>, kültür ve sosyal durumuyla ilgili ilk<br />
elden zengin ve orijinal bilgiler veren DĮvānu Luġ<strong>at</strong>i’t-Türk, Türkoloji<br />
araştırmalarında her zaman temel kaynak olmuş ve araştırmacılar tarafından çok<br />
yönlü olarak ele alınmıştır.<br />
Eldeki tez çalışmasında, DĮvānu Luġ<strong>at</strong>i’t-Türk’te <strong>geçen</strong> “Oğuzca” kayıtlı tüm<br />
gramer ve söz varlığına ait dil malzemesinin modern gramer anlayışı ile tasnif<br />
edilerek tasvirî olarak incelenmesi amaçlanmıştır. XI. yüzyıl Karahanlı Türkçesinin<br />
dil durumuyla ilgili zengin bilgiler içeren DĮvānu Luġ<strong>at</strong>i’t-Türk’te Oğuzca başta<br />
olmak üzere birçok Türk diyalekt alanı ile ilgili de zengin bilgiler verilmiştir.<br />
Türkçenin tarihsel gelişim sürecinin tesbitinde önemli olan bu diyalektoloji<br />
malzemesinin modern gramer anlayışı ile incelenmesi ve yorumlanması bugün<br />
Türkoloji araştırmalarında yeteri kadar işlenmiş bir konu değildir. Özellikle tez<br />
konumuz olan Oğuzcanın tarihsel gelişim sürecinin ortaya konmasında DĮvānu<br />
Luġ<strong>at</strong>i’t-Türk’teki Oğuzca’ kayıtlı malzeme temel kaynak vazifesi görmektedir.<br />
Tezimizin bu noktada başlangıç çalışması olarak k<strong>at</strong>kı getireceğini umut ediyoruz.<br />
Tez çalışmamızın Giriş kısmında konu ve konunun ele alınma ve incelenme<br />
yöntemi tanımlanmıştır. Konuyla ilgili kısaltmalar, işaretler ve yazıçevrimi işaretleri<br />
verilmiştir.<br />
Tezimiz temel olarak üç bölümden o<strong>lu</strong>şmaktadır. Kâşgarlı Mahmud ve DĮvānu<br />
Luġ<strong>at</strong>i’t-Türk başlığını taşıyan I. Bölümün ilk başlığında, eser ve yazarı ile ilgili<br />
genel bilgiler verilmiş, eserin içeriği ortaya konmuş, ardından diğer başlıklarda<br />
Kâşgarlı Mahmud’un eserindeki Oğuzlar ve Oğuz boy birliği konusu açklanmaya<br />
çalışılmıştır. Ayrıca bu bölümün sonunda 11. yüzyıl Türk dilinin yapısı ve gelişimi<br />
de yine ana h<strong>at</strong>larıyla verilmeye çalışılmıştır.<br />
Tez çalışmamızın II. Bölümü DĮvānu Luġ<strong>at</strong>i’t-Türk’teki ‘Oğuzca’ kayıtlı dil<br />
malzemesinin ses bilgisi ve şekil bilgisi bakımından incelenmesini içermektedir. Bu<br />
bölümün birinci alt başlığında Kâşgarlı Mahmud’un ‘Oğuzca’ya dair verdiği<br />
doğrudan ses bilgisi ile ilgili dil malzemesi yanında, DĮvān’da ‘Oğuzca’ kayıtla