ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ ...
ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ ... ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ ...
2. ÖNCEKİ ÇALIŞMALAR Kadir Uğurtan YILMAZ meyve kalitesi, ağaç kuvveti, meyve tutumu ve olgunlaşma zamanının belirlenmesi gibi özellikleri incelemişlerdir. Üç farklı ekolojide çeşitlerin çiçeklenmelerinin en fazla 10 gün kadar geciktiğini bildiren araştırıcılar, Nasiri ve Ordobad’ın meyve tutumu ve ortalama verim yönünden Marand bölgesi için uygun olduğunu bildirmişlerdir (Dejampour ve Zeinalabedini, 2006). Krichen ve ark. (2006) Tunus’ta 29 yerli kayısı çeşidini, olgunlaşma zamanı, yanak rengi, çekirdek şekli ve tadı, meyve eti sertliği gibi özellikleri bakımından UPOV’a göre karakterize etmeye çalışmışlardır. Çalışma sonunda araştırıcılar Tunus’taki kayısıların aynı bölgede de yetişseler, farklı bölgelerde de yetişseler büyük bir çeşitliliğe sahip olduklarını, birbirine benzeyen çeşitlerin sinonim olabileceklerini bildirmişlerdir. Dejampour (2008) İran’da Doğu Azerbaycan’da bulunan Sahand Bahçe Kültürleri Araştırma İstasyonu’nda 1998 yılından bu yana en iyi karakteristik özelliklere sahip yeni kayısılar geliştirmeye yönelik çalışmalar yapıldığından bahsetmiştir. Araştırıcı bu çalışmalarda birbirinden farklı yerli kayısı çeşitleri ile yabancı çeşitlerin melezlenmesinden yeni hibrid bireyler elde edildiğini, 2000 yılından bu yana yapılan incelemeler ve kullanılan UPOV kriterleri sayesinde ümit var görülen 25 üstün özellikte kayısının selekte edildiğini belirtmiştir. Ruiz ve ark. (2008) İspanya’da tüketicinin istekleri doğrultusunda yeni kayısı çeşitleri geliştirmeye yönelik çalışmaların 1900’lü yılların ilk dönemlerinden beri başladığını bildirmişlerdir. Araştırıcılar en son 5 çeşidin bu çalışmalar doğrultusunda ortaya çıktığından bahsetmişlerdir. Toni, Estrella, Sublime, Maravilla ve Rosa adı verilen bu çeşitlerin düşük soğuklama ihtiyacı olan, erkenci (10 Mayıs – 5 Haziran), oldukça verimli, albenisi yüksek, iri (80-95 g), meyve eti sertliği iyi ve meyve çatlamalarına dayanıklı çeşitler oldukları bildirilmiştir. Pınar ve ark. (2008) Mersin Alata Bahçe Kültürleri Araştırma Enstitüsü’nde 2004-2007 yılları arasında yaptıkları bir çalışmada 24 kayısı çeşidinde fenolojik gözlemler ve pomolojik analizler yapmışlardır. Araştırmacılar bu çalışmada referans çeşit olarak Precoce de Tyrinthe’yi kullanmışlardır. Çalışmada sonuç olarak en yüksek verimin 2-89 No’lu tipte, en iri meyvenin Harcot’ta, en sert meyve etinin 10
2. ÖNCEKİ ÇALIŞMALAR Kadir Uğurtan YILMAZ Bebeco’da, en erken olgunlaşmanın Ninfa, Priana ve Tyrinthe’de, en geç olgunlaşmanın ise Bebeco ve Fracasso’da görüldüğü saptanmıştır. Liu ve ark. (2008), Çin’in, dünyadaki 10 kayısı türünden 9 tanesinin anavatanı olduğunu, Çin’deki literatürlerde 2000’e yakın yerel kayısı bulunduğunu bildirmişlerdir. Araştırıcılar Çin’in kuzey doğusunda bulunan Liaoning eyaletinin Yingkou şehrindeki Xiongyue kasabasında bulunan Ulusal Genetik Kaynak Havuzu’nda bu kayısılardan 643 tanesinin toplandığını ve kayıt altına alındığını belirtmişlerdir. Fatahi ve Jannatizadeh (2008) İran’ın kayısı yetiştiriciliğinde dünyada ikinci sırada yer alan önemli bir ülke olduğunu, kayısı yetiştiriciliğinin İran’ın kuzey doğusundaki Horasan’dan, kuzey batısındaki Alborz Dağı’na kadar olan geniş bir alanda yapıldığını bildirmişlerdir. Araştırıcılar genellikle İrak-Kafkas Grubu kayısıların yetiştirildiği İran’da, Nori (erken sezon, sofralık ve kurutmalık), Shahroodi, Nakhjavan ve Sedarati çeşitlerinin oldukça ünlü çeşitler olduklarından bahsetmişlerdir. Araştırıcılar son zamanlarda bazı fidancıların bu çeşitleri çoğaltmada Goje adını verdikleri yabani bir eriği kullandıklarını belirtmişlerdir. Dwivedi ve ark. (2008) Hindistan’da az bilinen ancak ticari açıdan umut verici kayısı çeşitlerini tanıttıkları çalışmalarında, Halman çeşidinin kurutmalık olarak yaygın yetiştiriciliğinin yapıldığını, Rakcheykarpo’nun sofralık, Tokpopa’nın ise her iki amaçlı üretildiğini bildirmişlerdir. Araştırıcılar Rogan çeşidinin sulu ve küçük meyvelerine rağmen erkenci olduğunu, Suka’nın ise %30.9 SÇKM’ye sahip olarak en umut verici kayısılardan birisi olduğunu belirtmişlerdir. Topor ve ark. (2008) Romanya’da geç olgunlaşan kayısı çeşitleri elde etmek için melezleme ve geriye melezleme çalışmaları yapmışlardır. Çalışmalar sonunda Ağustos ayı ortalarında olgunlaşan ve Histria, Euxin, Augustin adı verilen 3 yeni çeşit ortaya çıktığını bildirmişlerdir. Araştırıcılar melezlemelerden Ağustos ayı sonu ile Eylül ayı başında olgunlaşan çok geççi kayısı hibridleri bulduklarını da belirtmişlerdir. Zhivondov (2008) Bulgaristan’da erik çeşidi Stanley (P. domestica) ile kayısı çeşidi Modesto (P. armeniaca) ve yine erik çeşidi Green Gage (P. domestica) ve kayısı çeşidi Melitopolskij Tchjornij (P. dasycarpa) arasında yaptığı türler arası 11
- Page 1 and 2: Kadir Uğurtan YILMAZ ÇUKUROVA ÜN
- Page 3 and 4: ÖZ DOKTORA TEZİ BAZI YERLİ KAYIS
- Page 5 and 6: TEŞEKKÜR Akademik yaşantıya ad
- Page 7 and 8: ana bu yolda yürüme imkanı tanı
- Page 9 and 10: İÇİNDEKİLER SAYFA ÖZ………
- Page 11 and 12: 4.2.5. Kayısı Genotiplerinin Morf
- Page 13 and 14: ÇİZELGELER DİZİNİ SAYFA Çizel
- Page 15 and 16: Çizelge 4.23. Kadıoğlu-12 kayıs
- Page 17 and 18: Çizelge 4.57. Özal kayısı genot
- Page 19 and 20: Çizelge 4.89. Proyma kayısı geno
- Page 21 and 22: Çizelge 4.121. UPOV kriterlerine g
- Page 23 and 24: Çizelge 4.158. Mahmudun Eriği kay
- Page 25 and 26: Çizelge 4.191. 92-58-03 kayısı g
- Page 27 and 28: Çizelge 4.221. Ethembey kayısı g
- Page 29 and 30: Çizelge 4.255. Tekeler kayısı ge
- Page 31 and 32: Çizelge 4.283. ‘ün devamı…
- Page 33 and 34: ŞEKİLLER DİZİNİ SAYFA Şekil 3
- Page 35 and 36: Şekil 4.45. Sakıt-3 genotipinin m
- Page 37 and 38: GRAFİKLER DİZİNİ SAYFA Grafik 4
- Page 39 and 40: Na2S2O5 : Sodyum Metabisülfit ng :
- Page 41 and 42: 1.GİRİŞ Kadir Uğurtan YILMAZ 1.
- Page 43 and 44: 1.GİRİŞ Kadir Uğurtan YILMAZ Co
- Page 45 and 46: 1.GİRİŞ Kadir Uğurtan YILMAZ ar
- Page 47 and 48: 2. ÖNCEKİ ÇALIŞMALAR Kadir Uğu
- Page 49: 2. ÖNCEKİ ÇALIŞMALAR Kadir Uğu
- Page 53 and 54: 2. ÖNCEKİ ÇALIŞMALAR Kadir Uğu
- Page 55 and 56: 2. ÖNCEKİ ÇALIŞMALAR Kadir Uğu
- Page 57 and 58: 2. ÖNCEKİ ÇALIŞMALAR Kadir Uğu
- Page 59 and 60: 2. ÖNCEKİ ÇALIŞMALAR Kadir Uğu
- Page 61 and 62: 3. MATERYAL ve METOT Kadir Uğurtan
- Page 63 and 64: 3. MATERYAL ve METOT Kadir Uğurtan
- Page 65 and 66: 3. MATERYAL ve METOT Kadir Uğurtan
- Page 67 and 68: 3. MATERYAL ve METOT Kadir Uğurtan
- Page 69 and 70: 3. MATERYAL ve METOT Kadir Uğurtan
- Page 71 and 72: 3. MATERYAL ve METOT Kadir Uğurtan
- Page 73 and 74: 3. MATERYAL ve METOT Kadir Uğurtan
- Page 75 and 76: 3. MATERYAL ve METOT Kadir Uğurtan
- Page 77 and 78: 3. MATERYAL ve METOT Kadir Uğurtan
- Page 79 and 80: 3. MATERYAL ve METOT Kadir Uğurtan
- Page 81 and 82: 3. MATERYAL ve METOT Kadir Uğurtan
- Page 83 and 84: 3. MATERYAL ve METOT Kadir Uğurtan
- Page 85 and 86: 3. MATERYAL ve METOT Kadir Uğurtan
- Page 87 and 88: 3. MATERYAL ve METOT Kadir Uğurtan
- Page 89 and 90: 4. BULGULAR ve TARTIŞMA Kadir Uğu
- Page 91 and 92: 4. BULGULAR ve TARTIŞMA Kadir Uğu
- Page 93 and 94: 4. BULGULAR ve TARTIŞMA Kadir Uğu
- Page 95 and 96: 4. BULGULAR ve TARTIŞMA Kadir Uğu
- Page 97 and 98: 4. BULGULAR ve TARTIŞMA Kadir Uğu
- Page 99 and 100: 4. BULGULAR ve TARTIŞMA Kadir Uğu
2. ÖNCEKİ ÇALIŞMALAR Kadir Uğurtan YILMAZ<br />
Bebeco’da, en erken olgunlaşmanın Ninfa, Priana ve Tyrinthe’de, en geç<br />
olgunlaşmanın ise Bebeco ve Fracasso’da görüldüğü saptanmıştır.<br />
Liu ve ark. (2008), Çin’in, dünyadaki 10 kayısı türünden 9 tanesinin<br />
anavatanı olduğunu, Çin’deki literatürlerde 2000’e yakın yerel kayısı bulunduğunu<br />
bildirmişlerdir. Araştırıcılar Çin’in kuzey doğusunda bulunan Liaoning eyaletinin<br />
Yingkou şehrindeki Xiongyue kasabasında bulunan Ulusal Genetik Kaynak<br />
Havuzu’nda bu kayısılardan 643 tanesinin toplandığını ve kayıt altına alındığını<br />
belirtmişlerdir.<br />
Fatahi ve Jannatizadeh (2008) İran’ın kayısı yetiştiriciliğinde dünyada<br />
ikinci sırada yer alan önemli bir ülke olduğunu, kayısı yetiştiriciliğinin İran’ın kuzey<br />
doğusundaki Horasan’dan, kuzey batısındaki Alborz Dağı’na kadar olan geniş bir<br />
alanda yapıldığını bildirmişlerdir. Araştırıcılar genellikle İrak-Kafkas Grubu<br />
kayısıların yetiştirildiği İran’da, Nori (erken sezon, sofralık ve kurutmalık),<br />
Shahroodi, Nakhjavan ve Sedarati çeşitlerinin oldukça ünlü çeşitler olduklarından<br />
bahsetmişlerdir. Araştırıcılar son zamanlarda bazı fidancıların bu çeşitleri<br />
çoğaltmada Goje adını verdikleri yabani bir eriği kullandıklarını belirtmişlerdir.<br />
Dwivedi ve ark. (2008) Hindistan’da az bilinen ancak ticari açıdan umut<br />
verici kayısı çeşitlerini tanıttıkları çalışmalarında, Halman çeşidinin kurutmalık<br />
olarak yaygın yetiştiriciliğinin yapıldığını, Rakcheykarpo’nun sofralık, Tokpopa’nın<br />
ise her iki amaçlı üretildiğini bildirmişlerdir. Araştırıcılar Rogan çeşidinin sulu ve<br />
küçük meyvelerine rağmen erkenci olduğunu, Suka’nın ise %30.9 SÇKM’ye sahip<br />
olarak en umut verici kayısılardan birisi olduğunu belirtmişlerdir.<br />
Topor ve ark. (2008) Romanya’da geç olgunlaşan kayısı çeşitleri elde<br />
etmek için melezleme ve geriye melezleme çalışmaları yapmışlardır. Çalışmalar<br />
sonunda Ağustos ayı ortalarında olgunlaşan ve Histria, Euxin, Augustin adı verilen 3<br />
yeni çeşit ortaya çıktığını bildirmişlerdir. Araştırıcılar melezlemelerden Ağustos ayı<br />
sonu ile Eylül ayı başında olgunlaşan çok geççi kayısı hibridleri bulduklarını da<br />
belirtmişlerdir.<br />
Zhivondov (2008) Bulgaristan’da erik çeşidi Stanley (P. domestica) ile<br />
kayısı çeşidi Modesto (P. armeniaca) ve yine erik çeşidi Green Gage (P. domestica)<br />
ve kayısı çeşidi Melitopolskij Tchjornij (P. dasycarpa) arasında yaptığı türler arası<br />
11
Change language