ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ ...

2. ÖNCEKİ ÇALIŞMALAR Kadir Uğurtan YILMAZ
meyve kalitesi, ağaç kuvveti, meyve tutumu ve olgunlaşma zamanının belirlenmesi
gibi özellikleri incelemişlerdir. Üç farklı ekolojide çeşitlerin çiçeklenmelerinin en
fazla 10 gün kadar geciktiğini bildiren araştırıcılar, Nasiri ve Ordobad’ın meyve
tutumu ve ortalama verim yönünden Marand bölgesi için uygun olduğunu
bildirmişlerdir (Dejampour ve Zeinalabedini, 2006).
Krichen ve ark. (2006) Tunus’ta 29 yerli kayısı çeşidini, olgunlaşma
zamanı, yanak rengi, çekirdek şekli ve tadı, meyve eti sertliği gibi özellikleri
bakımından UPOV’a göre karakterize etmeye çalışmışlardır. Çalışma sonunda
araştırıcılar Tunus’taki kayısıların aynı bölgede de yetişseler, farklı bölgelerde de
yetişseler büyük bir çeşitliliğe sahip olduklarını, birbirine benzeyen çeşitlerin
sinonim olabileceklerini bildirmişlerdir.
Dejampour (2008) İran’da Doğu Azerbaycan’da bulunan Sahand Bahçe
Kültürleri Araştırma İstasyonu’nda 1998 yılından bu yana en iyi karakteristik
özelliklere sahip yeni kayısılar geliştirmeye yönelik çalışmalar yapıldığından
bahsetmiştir. Araştırıcı bu çalışmalarda birbirinden farklı yerli kayısı çeşitleri ile
yabancı çeşitlerin melezlenmesinden yeni hibrid bireyler elde edildiğini, 2000
yılından bu yana yapılan incelemeler ve kullanılan UPOV kriterleri sayesinde ümit
var görülen 25 üstün özellikte kayısının selekte edildiğini belirtmiştir.
Ruiz ve ark. (2008) İspanya’da tüketicinin istekleri doğrultusunda yeni
kayısı çeşitleri geliştirmeye yönelik çalışmaların 1900’lü yılların ilk dönemlerinden
beri başladığını bildirmişlerdir. Araştırıcılar en son 5 çeşidin bu çalışmalar
doğrultusunda ortaya çıktığından bahsetmişlerdir. Toni, Estrella, Sublime, Maravilla
ve Rosa adı verilen bu çeşitlerin düşük soğuklama ihtiyacı olan, erkenci (10 Mayıs –
5 Haziran), oldukça verimli, albenisi yüksek, iri (80-95 g), meyve eti sertliği iyi ve
meyve çatlamalarına dayanıklı çeşitler oldukları bildirilmiştir.
Pınar ve ark. (2008) Mersin Alata Bahçe Kültürleri Araştırma
Enstitüsü’nde 2004-2007 yılları arasında yaptıkları bir çalışmada 24 kayısı çeşidinde
fenolojik gözlemler ve pomolojik analizler yapmışlardır. Araştırmacılar bu çalışmada
referans çeşit olarak Precoce de Tyrinthe’yi kullanmışlardır. Çalışmada sonuç olarak
en yüksek verimin 2-89 No’lu tipte, en iri meyvenin Harcot’ta, en sert meyve etinin
10