çukurova üniversitesi sosyal bilimler enstitüsü işletme anabilim dalı ...
çukurova üniversitesi sosyal bilimler enstitüsü işletme anabilim dalı ... çukurova üniversitesi sosyal bilimler enstitüsü işletme anabilim dalı ...
yılında başlamıştır. Çeşitli güçlük ve kayıplarla karşılaştıktan sonra, Türk bankacılık sektörü, kur riski konusunda yeterince bilgi ve deneyim sahibi olmuştur. Ayrıca TCMB’de, yaptığı birçok yasal düzenlemeyle, bu riski azaltma yönünde önlemler almış ve uygulamaya koymuştur (Erçel, 2000: 69). 3.7.1.6. Sermaye Yetersizliği Riski Bu risk, bankaların mevcut sermayeleri ile gerçekleşen risklerinden oluşan kayıplarını telafi edebilme gücünü ifade eder (Çelik, 2001: 62). Eğer mevcut sermayesi, söz konusu risklerin sebep olduğu kayıpları karşılamaya yeterliyse, risk düşük demektir. Eğer mevcut sermaye, kayıpları karşılayamayacak durumda ise, risk büyük demektir. Bu durumda gerekli önlemlerin en kısa sürede alınması gerekmektedir. 3.7.1.7. Faaliyet Riski Faaliyet riski, kurum içi kontrollerdeki aksamalar ve şirket yönetimindeki hatalardan kaynaklanan risk olarak tanımlanmaktadır. İç kontrollerdeki aksamalar mevcut hata ve sahtekarlıkların gözden kaçmasına yol açabileceği için bu risk bankanın zararda olmasının nedenlerinden birisi de olabilir (TBB, 1997a: 3). Faaliyet riski, bir bankanın maliyetlerinin gelirlerini aşan bir biçimde faaliyette bulunması ve bu nedenle öz kaynaklarını yitirmesi ihtimalidir. Yukarıda anlatılan tüm riskler de bir ölçüde faaliyet riski olarak değerlendirilebilir. Örneğin, kredilendirme faaliyetleri yeterince kontrol edilemez ve çeşitlendirilemezse, banka için önemli sorunlar doğurabilir. Risklerin hemen hemen hepsinin faaliyet yönü vardır ve risklerin maliyeti de faaliyetlerin kontrolü ile azaltılabilir (Tevfik, 1997: 294). Faaliyet riskinin içinde teknoloji riski, yasal risk, ahlaki risk ve itibar riski de yer almaktadır. Faaliyet riski, bankanın bilgi sistemlerinin raporlama sistemlerinin içsel risk izleme kurallarının kötüleşmesi sonucu maruz kalınan risk türüdür (Anderson, 2001). Bankalardaki işlemlerin yoğunluğu ve işlemlerin yeterince kontrol edilememesi, harcamaların kontrol altında tutulamaması, teknolojik yeniliklerin maliyet tasarruflarını 60
sağlayamamaları ve yeni banka ürünlerinin hizmete sunulması hususları faaliyet riskini arttıran faktörlerdir. Faaliyet riskinin azaltan faktörler ise; • Banklarda iyi bir iç kontrol sisteminin bulunması ve tüm işlemlerin kontrole tabi olması, • Bankalardaki teknolojik yeniliklerin ve yeni ürünlerin uygunluğunun yönetim tarafından ciddiyetle değerlendirildikten sonra uygulamaya geçilmesi şeklinde özetlenebilir. 3.7.1.8. Suistimal Riski Suistimal riski, banka yöneticilerinin, çalışanların ve diğer kişilerin usulsüz kayıtlama, hile vb. yöntemler kullanarak banka varlıklarını haksız olarak kendilerine mal etmeleri olasılığıdır. ABD’de yayınlanmış istatistiklere göre münferit banka iflaslarının en önemli ve etkili nedeni suistimallerdir. Diğer yandan suistimaller hem mevduat sahipleri hem de sigorta kurumları açısından maliyeti en yüksek olan iflas nedenleri arasında yer almaktadır. ABD’de yayınlanmış bu istatistikler suistimallerin banka iflaslarında ne kadar önemli olduğu hususunda genel bir fikir vermektedir. Suistimalin pek çok çeşitli biçimleri bulunmaktadır. Bunlar evrensel şekilde tekrar ve tekrar denenmektedir. Çalmanın daha karlı ve daha az riskli yollarının olduğu bankacılıkta kasalardan para çalmak nadirdir. Bankalarda suistimalin en popüler yöntemlerinden birisi işbirliği yapılan bazı kişilere kredi açmaktır. Bu yöntemle çekilen kredi geri dönmediğinde çalma amacı gizlenebilir ve yapılan işlemin hatalı bir kredi açılması ya da şansızlıktan kaynaklanan olumsuzluk olarak değerlendirilmesi de mümkündür. Bu yöntem aralarında Penn Square Bank da dahil çok sayıda iflas eden bankada uygulanmıştır (Karacan, 1997: 21). 3.7.1.9. Ülke Riski Ülke riski genel olarak uluslararası kredi işlemlerine, kredi alan kişi ya da kuruluşun faaliyette bulunduğu ülkenin ekonomik, sosyal ve politik yapısı nedeniyle 61
- Page 29 and 30: yapıldığı banka hakkında kısa
- Page 31 and 32: 2.2. Denetimin Tanımı Denetim kav
- Page 33 and 34: 2.3.1. Denetimin Amacı Yönünden
- Page 35 and 36: stratejiler ışığında amaçlara
- Page 37 and 38: hukuka uygun olmayan işlemlerin bu
- Page 39 and 40: ile ilgili bilgileri sağlamak içi
- Page 41 and 42: kuruluşlarıyla ilgili olarak dene
- Page 43 and 44: yenilemesi gerekir. İyi bir denet
- Page 45 and 46: kuruluşun organizasyon yapısı, k
- Page 47 and 48: 2.4.2.3. Kanıt Toplama Denetim kon
- Page 49 and 50: Ağırlıklı olarak dış denetime
- Page 51 and 52: ilkeleri kapsamındadır. Açıklay
- Page 53 and 54: dayandırılması, kararların inan
- Page 55 and 56: 2.5.7. Koordinasyon Koordinasyon, i
- Page 57 and 58: • Çeşitli konularda yönetim da
- Page 59 and 60: Çünkü kişilerin kendi başları
- Page 61 and 62: 3.2. İç Denetim Kavramı Denetim,
- Page 63 and 64: çalışmalarına bağlı olarak do
- Page 65 and 66: İşletme sahipleri ve yöneticiler
- Page 67 and 68: • Dış düzenlemelerin ve kabul
- Page 69 and 70: 3.4.6. Kaynakların Etkin ve Veriml
- Page 71 and 72: 3.6.1. Kaynak Sağlama Fonksiyonu K
- Page 73 and 74: • Müşterilerine bilgi (istihbar
- Page 75 and 76: Borçluların anaparayı ve faizini
- Page 77 and 78: Faiz oranındaki dalgalanmalar ve v
- Page 79: döviz kuru riskinden dolayı zarar
- Page 83 and 84: pazarda %2 ile sağlandığı gerç
- Page 85 and 86: mali sektörde doğabilecek olumsuz
- Page 87 and 88: Varlıkların hırsızlıktan korun
- Page 89 and 90: gerekli ilkelerin sunulmasıdır (E
- Page 91 and 92: • Politikanın içerdiği kavraml
- Page 93 and 94: ve bu talep sözkonusu tahvillerin
- Page 95 and 96: alacaklı durumdaki kreditör banka
- Page 97 and 98: Tüm banka faaliyetlerinin ilgili y
- Page 99 and 100: hiçbir faaliyeti ve birimi iç den
- Page 101 and 102: Bankalarda iç kontrol birimlerini
- Page 103 and 104: 3.10.1.1. Banka Yönetim Kurulunun
- Page 105 and 106: Denetime ilişkin faaliyetlerin eğ
- Page 107 and 108: Etkin risk değerlendirilme işlevi
- Page 109 and 110: • Fiziksel denetimler; daha çok
- Page 111 and 112: 3.10.4. Bilgi ve İletişim Etkin i
- Page 113 and 114: değerlendirmesine olanak verecekti
- Page 115 and 116: Teftiş kurulundaki müfettişlerin
- Page 117 and 118: • Devlet Kaynaklı Sorunlar, •
- Page 119 and 120: Bankacılık sektörü otomasyonda
- Page 121 and 122: ankalarının sayısında önemli a
- Page 123 and 124: 3.11.6. Ticari Bankaların Kaynakla
- Page 125 and 126: Kamu bankalarının yüksek görev
- Page 127 and 128: 3.11.10. Grup veya Holding Bankacı
- Page 129 and 130: tasarruf sahiplerinin haklarını v
yılında başlamıştır. Çeşitli güçlük ve kayıplarla karşılaştıktan sonra, Türk bankacılık<br />
sektörü, kur riski konusunda yeterince bilgi ve deneyim sahibi olmuştur. Ayrıca<br />
TCMB’de, yaptığı birçok yasal düzenlemeyle, bu riski azaltma yönünde önlemler almış<br />
ve uygulamaya koymuştur (Erçel, 2000: 69).<br />
3.7.1.6. Sermaye Yetersizliği Riski<br />
Bu risk, bankaların mevcut sermayeleri ile gerçekleşen risklerinden oluşan kayıplarını<br />
telafi edebilme gücünü ifade eder (Çelik, 2001: 62). Eğer mevcut sermayesi, söz konusu<br />
risklerin sebep olduğu kayıpları karşılamaya yeterliyse, risk düşük demektir. Eğer<br />
mevcut sermaye, kayıpları karşılayamayacak durumda ise, risk büyük demektir. Bu<br />
durumda gerekli önlemlerin en kısa sürede alınması gerekmektedir.<br />
3.7.1.7. Faaliyet Riski<br />
Faaliyet riski, kurum içi kontrollerdeki aksamalar ve şirket yönetimindeki hatalardan<br />
kaynaklanan risk olarak tanımlanmaktadır. İç kontrollerdeki aksamalar mevcut hata ve<br />
sahtekarlıkların gözden kaçmasına yol açabileceği için bu risk bankanın zararda<br />
olmasının nedenlerinden birisi de olabilir (TBB, 1997a: 3).<br />
Faaliyet riski, bir bankanın maliyetlerinin gelirlerini aşan bir biçimde faaliyette<br />
bulunması ve bu nedenle öz kaynaklarını yitirmesi ihtimalidir. Yukarıda anlatılan tüm<br />
riskler de bir ölçüde faaliyet riski olarak değerlendirilebilir. Örneğin, kredilendirme<br />
faaliyetleri yeterince kontrol edilemez ve çeşitlendirilemezse, banka için önemli<br />
sorunlar doğurabilir. Risklerin hemen hemen hepsinin faaliyet yönü vardır ve risklerin<br />
maliyeti de faaliyetlerin kontrolü ile azaltılabilir (Tevfik, 1997: 294).<br />
Faaliyet riskinin içinde teknoloji riski, yasal risk, ahlaki risk ve itibar riski de yer<br />
almaktadır. Faaliyet riski, bankanın bilgi sistemlerinin raporlama sistemlerinin içsel<br />
risk izleme kurallarının kötüleşmesi sonucu maruz kalınan risk türüdür (Anderson,<br />
2001).<br />
Bankalardaki işlemlerin yoğunluğu ve işlemlerin yeterince kontrol edilememesi,<br />
harcamaların kontrol altında tutulamaması, teknolojik yeniliklerin maliyet tasarruflarını<br />
60
Change language