çukurova üniversitesi sosyal bilimler enstitüsü işletme anabilim dalı ...

Faiz oranındaki dalgalanmalar ve varlıklar ile yükümlülükler arasında yukarıda
anlatıldığı şekilde vade farkı oluşması faiz oranı riskini arttıran başlıca faktörlerdir. Faiz
oranı riskini azaltmaya yönelik başlıca uygulamalar ise;
• Uzun vadeli ve sürekli varlıkların uzun vadeli kaynaklarla, kısa vadeli ve geçici
varlıkların kısa vadeli fonlarla karşılanması,
• Net faiz marjını yeterince yüksek tutmaya yönelik bir politika izlenmesi
şeklinde özetlenebilir (Tevfik, 1997: 260).
3.7.1.3. Likidite Riski
Genelde likidite, bir bankada oluşan nakit fazlasını veya gerektiğinde yükümlülüklerini
ya da diğer müşterilerinin taleplerini makul maliyetlerle karşılayabilme gücü olarak
tanımlanabilmektedir (Keeley, 1990: 57). Likidite riski ise, bir bankanın bugün ve
gelecekte yükümlülüklerini karşılayamamaktan dolayı gelirinde ve sermaye düzeyinde
ortaya çıkma olasılığı olan kayıpları ifade etmektedir. Bu nedenle risk ile getiri arasında
çok yakın bir korelasyon vardır. Risk arttıkça getiri artmaktadır. Yüksek getiri peşinde
koşan bir banka için bu olay bankanın temerrüde düşmesine, ödeme güçlüğü çekmesine,
likidite sıkıntısına girmesi hatta iflasına yol açabilmektedir (Ünsal, 2001: 1). Bu risk
banka müşterilerinin hesaplarındaki paraları çekmesi ve/veya uluslar arası finans
piyasalarına girip kaynak sağlayamaması durumunda büyür (Mandacı, 2003: 72).
Bankalar, taahhütlerini zamanında yerine getirebilmek amacıyla, mevcutlarında nakit
değerler ya da likiditesi yüksek finansal araçlar bulundurmak durumundadırlar. Eğer bir
banka, taahhütlerini karşılayabilecek söz konusu araçlara sahip değilse, likidite riski ile
karşı karşıya demektir. Bu risk, özellikle kısa vadeli varlıklarının yine kısa vadeli
taahhütlerini karşılayamama durumunda ortaya çıkar (Çelik, 2001: 62).
Likidite riskine bakıldığında, mevduat sahiplerinin kısa vadeleri tercih ederken, yatırım
sahiplerinin yüksek enflasyon beklentileri ve belirsizliğin yönlendirmesiyle daha uzun
vadeleri araması, Türk bankacılık sektörünün aktif ve pasiflerinin vade yapılarında da,
yansımalara neden olduğu görülmektedir. Dolayısıyla sektördeki bankalar, likidite
riskine daha duyarlı hale gelmişlerdir. Özellikle, son dönemlerde dünya ekonomisinde
yaşanan mali sıkıntılar ve global mali krizler sonrasında, gelişmekte olan ekonomilerin
57