çukurova üniversitesi sosyal bilimler enstitüsü işletme anabilim dalı ...

Borçluların anaparayı ve faizini zamanında ödememeleri aynı zamanda bankalar
açsısından hem likidite hem de kar zarar sorunu yaratır. Bankaların kendilerine ilişkin
bu riske, aynı zamanda gecikme ya da temerrüt riski de denilebilir. Son yıllarda pek çok
sayıdaki banka iflasları geri dönüşü olmayan kredilerden dolayı ortaya çıkmıştır.
Basel Komitesi'nce kredi riskinin etkin bir şekilde yönetilmesini sağlayacak unsurlar,
üst düzey banka yönetiminin kalitesi ve banka karar alma süreçlerinin doğru bir şekilde
işlemesi olarak belirlenmiştir. Bunlara ilave olarak, kredi borçlusu tarafından hangi
amaçlar ve planlar doğrultusunda kredi talep edildiğinin incelenmesi, kredi
borçlusunun talep ettiği kredinin geri ödenmesinde kullanılacak fon kaynaklarının
analiz edilmesi, kredi alanın çeşitli senaryolar altında bu kredileri geri ödeme
performansının ölçülerek, kredinin tahsil edilebilirliğinin tespit edilmesi, kredi alan
firmanın gelecekteki nakit akımlarında değişmeler görülmesi olasılığı esas alınarak,
kredinin risk/getiri analizi yapılması öngörülmüştür (Cenk, 2005: 3).
Kredilerin sınırlı sayıdaki kişiler, sektörler ve ülkeler üzerinde yoğunlaştırılması ve
önemli miktarda kredinin belli bir ekonomik gruba kullandırılması kredi riskini arttıran
başlıca hususlardır.
Kredi riskini azaltan belli başlı uygulamalar ise;
• Belli sektörlere, kişilere yoğunlaşmanın önlenmesi,
• Kredi açılacak müşterilerin detaylı olarak incelenmesinin sağlanması,
• Bir kişiye veya gruba verilecek kredilere limit getirilmesi,
• Kredi verme kararlarının banka yönetiminin gözetimi altında gerçekleştirilmesi
ve kredi kararı verilmeden önce verilecek krediye ilişkin detaylı bir
değerlendirme yapılması şeklinde özetlenebilir.
Bir finansal kuruluşun kredi riskini ölçmek ve kredinin geriye ödeme gücünü saptamak
için krediyi alanın geri ödememe riskinin ölçülmesi gerekir. Genelde finansal
kuruluşların kredi riski ve geri ödememe riskini ölçmekte kullanılan yöntemler ve
modeller birbirine çok benzemektedir. Geri ödememe risk modelleri üç grup model
55