çukurova üniversitesi sosyal bilimler enstitüsü işletme anabilim dalı ...

Yerinde Denetim; Yerinde denetim yapan iç kontrol uzmanları, kontrol planlarındaki
konuların niteliğine göre oransal ve sayısal istastistiki yöntem kullanırlar. Yerinde
denetimin amacı orijinal belge kontrolü yapmaktır. Seçilen örnekler için, belgelerin
mevzuat ve dahili prosedürlere uygun olup olmadığı incelenir. Fiziksel olarak orijinal
belge üzerinden göz ile inceleme yapılır. Uzaktan denetim ile erişilemeyen belgeler ve
şüphe duyulan işlemler için ilgili birim ve şubede kontrol yapılır. Yerinde denetim
aşağıdaki kontrolleri kapsamaktadır:
• Bankanın kendi varlıkları, belgeleri ve kayıtlarının kontrolü yapılır.
• Müşteriler ve diğer taraflar adına saklanan varlıkların kontrolü yapılır.
• Emanete alma ve saklama usulleri kontrolü gerçekleştirilir.
Uzaktan Denetim; Bankacılık sistemi ile ilgili birim veya şubedeki işlemlere erişim
neticesinde mümkün olur. ABC Bank A.Ş’de sistem aracılığı ile her türlü belge ve
bilgiye erişilebilir. Sanal ortamda ilgili belge ve bilgiler right-fax ve döküman yönetim
sistemi aracılığı ile elde edilir. Kontrol konusunun türüne uygun olan istatistiki yöntem
belirlenir. Örnekler denetim programı ile kontrolün niteliğine uygun olarak seçilir. Ön
analiz gerekiyor ise, aynı programda analizler yapılarak kontrol noktaları belirlenir.
Tespitler, elektronik ortamda ilgili birim veya şube sorgulanır. Alınan yanıtlar
değerlendirilerek uygunsuzluklar rapor edilir. Uzaktan denetim aşağıdaki konuları
kapsamaktadır:
• Analitik çalışma düzenine sahip kontrol sistemleri ile hesap ve kayıt kontrol
düzenine ilişkin kontrol mekanizmalarının kontrolü,
• Yetkilendirme ve onay verme sisteminin kontrolü,
• Görevlerin ayrılması, fonksiyonlara göre dağıtılmasına ve kara paranın
aklanmasının önlenmesine dair kontroller.
6.4.1.4. Temel Kontrol Alanları
Bankada uygulanan temel kontrol alanlarını aşağıdaki şekilde özetlenebilir:
221