çukurova üniversitesi sosyal bilimler enstitüsü işletme anabilim dalı ...

6.4.1.3.1. Örnekleme Yöntemleri
İç kontrollerin amacına uygun yapılmasında örnekleme yöntemleri kullanılır.
Örnekleme yönteminin belirlenmesinde, toplam kontrol edilecek alanın miktarına,
kalitesine ve özelliklerine bakılır. Bu özellikler değerlendirilerek yargısal, oransal ve
sayısal örnekleme yöntemlerinden biri tespit edilir.
Yargısal yöntem istatistiki tekniklere dayanmayan kişisel bilgi birikimine bağlı tahmine
ve değerlendirmeye yönelik örnekleme yöntemidir. İncelenen kaynak hakkında genel
bir görüş verir. İç Kontrol Yöneticisi’nin bilgi birikimine bağlı olarak; organizasyonun
olumsuz etkilenebildiği koşullar ile ilişkilidir. Bu bulgular, yolsuzluk, yasal olmayan
faaliyetler, hatalar, yetersizlik, çıkar çatışması ve kontrol mekanizmasındaki
zayıflıklarla ilgilidir.
Oransal Örnekleme Tekniği; Örnekleme miktarı tutara göre belirlenir. Büyük tutarlı
işlemlerin seçilme ihtimali küçük tutarlı işlemlere oranla daha yüksektir. Genellikle
kredi hacminin kalitesinin incelenmesi, tutara bağlı hataların belirlenmesi, muhasebe
hesap bakiyelerinin incelenmesi, kasa ve diğer kanallar (swift, EFT) ile yapılan
ödemeler, alım-satım faaliyetleri altında işlem yapan yetkililerin yaptıkları işlemlerin
kontrolü, döviz alım-satımlarının kontrolü, arbitrajların kontrolü, Ticari kredilerin
büyük montanlı risklerinin kontrolü, bilançoda diğer aktifler altında yer alan banka
alacaklarının kontrolü amaçlı olarak oransal yöntem kullanılır
Sayısal örnekleme; Sayısal örnekleme tekniğinde örnekleme miktarı işlem adedine göre
belirlenir. Tüm işlemler eşit seçilme ihtimaline sahiptir. İşlemler hakkında genel görüş
elde etmeyi sağlar. Düzenlemelere uyum kontrollerinde sayısal örnekleme yöntemi
kullanılır. Bireysel krediler onay prosedürüne uygunluk, mevduatların banka
talimatlarına uygunluğu, muhasebe hataları, kredi kartları prosesine uygunluk sayısal
örnekleme yöntemi ile belirlenir.
6.4.1.3.2. Denetim Yöntemleri
Banka’da denetim Yerinden Denetim ve Uzaktan Denetim olmak üzere iki türlü
yapılmaktadır.
220