çukurova üniversitesi sosyal bilimler enstitüsü işletme anabilim dalı ...

aynen benimsemekle birlikte, 4389 sayılı Kanunda yer almayan çok yeni tanım ve
kuruluşlara ilişkin hükümler de getirmiş bulunmaktadır (Finansal holding şirketi, destek
hizmeti kuruluşu, denetim komitesi, değerleme ve derecelendirme kuruluşları gibi).
Söz konusu yönetmelik ile bankaların karşılaştıkları risklerin izlenmesi ve kontrolünü
sağlamak üzere kuracakları iç denetim sistemleri ve risk yönetim sistemlerine ilişkin
esas ve usuller ayrıntılı bir şekilde düzenlenmeye çalışılmıştır. Bu yönetmelik ile banka
organizasyonuna getirilen temel yenilik ve değişikliklerden birisi de "İç Kontrol
Merkezi" adında bir organın kurulmasının zorunlu tutulmasıdır.
Yönetmelikte öncelikle ve geniş olarak iç kontrol işlevi kavramı üzerinde durulmuştur.
İç kontrol işlevi yönetmelik kapsamında, banka faaliyetlerinin, yönetim stratejisi ve
politikalarına uygun olarak düzenli, verimli ve etkin bir şekilde, mevcut mevzuat ve
kurallar çerçevesinde yürütülmesini, hesap ve kayıt düzeninin bütünlüğünü ve
güvenilirliğini, veri sistemindeki bilgilerin zamanında elde edilebilirliğini sağlamak
amacıyla, banka yönetim kurulu ve üst düzey yönetimi tarafından tesis edilen yönetim
tarzı ve organizasyon yapısı kapsamında yürütülen ve her seviyedeki personel
tarafından uyulması ve uygulanması gereken kontrol faaliyetlerinin tümü olarak
tanımlanmıştır. Görüldüğü gibi, iç kontrol işlevi, bankanın tüm organizasyonunu
kapsamakta olan ve uyulması ile uygulanması gereken kontrol faaliyetlerinin tümü
olarak çok geniş anlamda ve genel bir kavram olarak kullanılmıştır.
Bankalarca iç kontrol işlevinin etkin bir şekilde yerine getirilmesi amacıyla asgari
olarak; karar alma sürecine ilişkin usul ve esaslar, risk yönetimi kapsam ve
uygulaması, risklerle ilgili limit ve standartların belirlenmesi ve uygulanması, bilgi
işlem alt yapısı üzerinde kontrol oluşturulması, finansal ve yönetsel raporlama,
personel politikası, sorumlulukların belirlenmesi, denetim ve kurallara riayet edilmesi
ve son olarak da usulsüz işlemlerin önlenmesi hususlarında yazılı iç kuralların
yönetmelik hükümlerine uygun olarak kurulması ve uygulanması gerekmektedir.
İç denetim işlevi kapsamındaki faaliyetler, yönetim kurulu, üst düzey yönetim ve
bankanın her seviyedeki personeli ile teftiş kurulu, iç kontrol merkezi ve risk yönetimi
grubu tarafından yürütülür. Yönetim kurulu, bu birimlerin, görevlerini bankanın temel
3